6 Şubat`ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli deprem tüm yurtta hayatı durdururken, Cengiz Holding`in 8 Şubat`ta altın madeni için kullanacağı su nedeni ile kamulaştırma talebinde bulunduğu ortaya çıktı. Proje kapsamında yaklaşık 3,5 milyon ağacın kesileceği ve 3 köyün haritadan silineceğini ifade eden çevre örgütleri, Biga-Çan hattının en önemli sulama suyu kaynağı olan Kocabaş Çayı`nın da madenciye tahsis edilecek olmasına tepki gösteriyor. Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Çan Çevre Derneği Başkanı Avukat Ümran Aydın, Cengiz Holding`in Kocabaş Çayı kamulaştırma girişimine tepki gösterdi. Aydın, "Cengiz Holding, 1`nci Derecede Deprem Bölgesi olan Çan ilçemizin bütün suyunu altın için yok edecek ve Kaz Dağları`nı delik deşik edecek bakır görünümlü altın madeni projesinden depremin ağır sonuçlarına rağmen vazgeçmiyor" dedi.
Mahkeme kararını beklemeden yeni ÇED başvurusu yaptı
2022 yılında verilen ÇED olumlu kararına karşı üç ayrı dava açılmıştı. TEMA Vakfı ve Çan Çevre Derneği ile 81 vatandaş ve 6 kurumun tarafı olduğu davada, Temmuz ve Kasım aylarında iki ayrı yürütmeyi durdurma kararı çıkmış, Aralık ayında ise projenin iptaline karar verilmişti. Ancak Cengiz Holding, ilk yürütmeyi durdurma kararının hemen ardından projede davaya konu olan "eksiklikleri" tamamlandığını belirterek yeni bir ÇED başvurusu yapmıştı. Çan Çevre Derneği Başkanı Ümran Aydın, Cengiz Holding`in yeni ÇED kararı almaya çalıştığını ifade ederek, "Bu yeni ÇED başvurusunda halkın katılımı toplantısı da yapılmadı ve başvuru Ankara`da Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığındaki İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısında değerlendirildi. 13 Ekimde Ankara`da yapılan toplantı sonucu proje hakkında yeni ÇED kararı alınmaya çalışılıyor" dedi.
"DSİ mahkeme kararına uymuyor, Cengiz Holding köylünün suyunu istiyor"
Çanakkale 1. İdare Mahkemesi`nin Aralık ayında aldığı projenin iptali kararını hatırlatan Çan Çevre Derneği Başkanı Ümran Aydın, proje kapsamındaki göletlerin inşaatının devam ettiğini belirtti. Aydın Kocabaş Çayı`nın kamulaştırma kararının ise 8 Şubat`ta, yani Kahramanmaraş depreminin ikinci gününde köylülere yazı gönderildiğini ifade etti. Aydın, "DSİ, Halilağa Bakır Madeni Projesinde su kaynakları olarak yer alan Hacıbekirler-1 ve Hacıbekirler-2 Göletlerini mahkemenin iptal kararına uymayarak hızla inşaa ediyor. Maden projesinin 3`üncü ana su kaynağı olarak ise ilçemizin Kocabaş Çayı`nı madenci şirkete verdi. Bunun için depremin 2.günü olan 8 Şubat tarihinde yazı göndererek köylüleri kamulaştırma için toplantıya çağırdı" dedi.
Kocabaş Çayı, 50`de fazla köyün suluma ihtiyacını karşılıyor
Çan ilçesinin ortasından geçen, tarım ve hayvancılıkta kullanılan Kocabaş Çayı, Uzunalan Köyünden itibaren Büyük ve Küçük Paşaköyler, Hurmaköy ve sonrasında Çan`dan Biga`ya geçerek Karabiga`da denize dökülüyor. Tüm bu hatta 50`den fazla köy tarım ve hayvancılık için Kocabaş Çayı`ndan faydalanırken, bölgenin yer altı suyunu da besleyen aynı kaynakdan, Çan Belediyesi, Çanakkale Seramik Fabrikası ve Termik santraller de su alıyor. Su sıkıntısına dikkat çeken Aydın, "Özellikle 2`nci termik santralin açılması ve açık sistem su kullanması yüzünden çayımız şuan kışın ortasında dahi adeta kuruyacak bir durumda bulunuyor" dedi.
Yöre halkı tepki göstermişti
20 Şubat 2022`de Cengiz Holding`in, Kocabaş Çayı`nın başlangıç tarafına, Uzunalan deresine bent yapmaya başlaması üzerine köylüler yürüyüş yaparak durumu protesto etmişti. Yöre halkının tepkisi bent yapımına engel olurken, şimdi Uzunalan köyü ile Bilaller köyü arasında, Eski Değirmen mevkiine bent kurup suyu madene vermek için DSİ`nin çalışma yapmaya başladığı ifade edildi. Aydın, "Çevre Şehircilik bakanlığı yıkılan şehirlerle mesuliyetleri dururken bir an duraksamadan Cengiz Holding`e ilçemizin suyunu verme işlemlerini hızla yürütüyor. Büyük bir felaket olarak ilçemizi susuz bırakacak projeye asla izin veremeyiz. Yetkilileri de sağduyulu olmaya ve aklıselim politikalarla şirketlerin elinde oyuncak olmamaya davet ediyoruz" dedi.
(Seçkin Sağlam)
