havadurum
Ensar İlyasoğlu

ensarilyasoglu@gmail.com

Türkiye Ne Olmalı?

1988
Anayasa tartışmalarına bağlı olarak, bir başka konu daha, gündemin ilk sıralarına yükseldi; Türkiye, Malezya olur mu?
Gazete ve televizyonlar, Malezya’yı tanıtan yazı ve görüntülere yer veriyor, konunun uzmanları (!) yorumlar yapıyor; Türkiye’nin Malezya olup olamayacağı üzerine…
‘Ilımlı İslam’ ekseninde, iki ülkenin benzerlikleri ve farklılıkları tartışılıyor.
Şimdi, buradan, yakından uzağa doğru bir anımsatma yapalım.
Hepimiz anımsarız; ikibinli yılların başında (ekonomik kriz sürecinde) benzer tartışmalara, ‘Türkiye, Arjantin olur mu?’ merkezli olarak tanık olmuştuk.
Bu tartışmalar, ekonomik krizin faturasının emekçilere ödettirilmesi ile nihayete ermişti…
Ondan öncesinde de, Erbakan’ın başbakanlığı sırasında ‘Türkiye, İran olur mu?’ diye, tartışıp durduk…
Bu tartışmaların sonucu ise; AKP’ nin doğuşunu ve yükselişini karşımıza çıkardı.
Biraz daha geriye, 1950’li yılların başına gidersek, bu hikayenin, “Türkiye, Küçük Amerika olur mu?” ile başladığını görürüz.
Bu, ‘Küçük Amerika’ olma serüveni; Sovyetler Birliği’ni kuşatma planı çerçevesinde, topraklarımızın ABD ‘üs’ ve ‘tesisleri’ ile doldurulması, soğuk savaş konsepti içerisine çekilmemiz, kontr-gerilla örgütlenmeleri, darbeler, ‘yeşil kuşak’ eksenine çekilme, artan bağımlılık ilişkileri, vb, vb, gibi sonuçları doğurdu…
Tüm bu, ‘benzetme’, ‘benzerleştirmeler’ ya öykünme, ya da korkutma zemininde söylense de, her zaman bir ‘arka plan’ düşüncesi ile ele alındığı izlenimini uyandırdı.
Şimdi bakalım, ‘Türkiye, Malezya olur mu?’ tartışmaları neleri doğuracak, ya da hangi ‘arka plan’ ilişki ve düşüncelerini gizlemenin ‘türbanı’ olacak.
Ve yine; ‘sivil anayasa’; ‘türban’, ‘Malezya’ üzerinden yaratılan bu toz-duman içerisinde, asıl tartışılması gereken konulardan, ‘içerik’ten uzaklaştırılarak, ‘biçime’, laf-ı güzaf’a hapsediliyoruz.
Aslında şu soruyu sormalıyız; Türkiye, Türkiye olur mu?
Türkiye’nin, ‘Türkiye olması’ demek:
- Tüm bağımlılık ilişkilerinden kurtularak, tam bağımsız bir ülke olması,
- Toplumun ihtiyaçlarını ve gelişme yönünü öngören; hukukun üstünlüğü, kişi hak ve özgürlüklerinin güvenceye alındığı bir anayasaya sahip demokratik bir ülke,
- Örgütlenme ve ifade özgürlüğü; toplumsal maddi servetlerin adil bölüşüldüğü bir ülke,
- Barış, onurlu bir hayat, sağlıklı bir çevre,
- Eğitim ve sağlık hizmetlerinin ucuz, kaliteli ve ulaşılabilir olması,
İşte, Türkiye’nin ‘Türkiye olması’ için birkaç nitelik ve tartışılması, talep edilmesi gereken sadece birkaç yön!..