Eti Bakır ve Truva Bakır Maden İşletmesi, gerçekleştirilmesi beklenen projeler için bilgiler verdi. Projenin yer alacağı hektarı ve en çok tartışılan konulardan birisi olan su sorusuna da yanıt veren Truva Bakır Maden İşletme Müdürü Ünsal Arkadaş projenin detaylarını Çanakkale’deki basın mensuplarına anlattı. Projede atıl suyun kullanılacağını ve 500 hektarlık alanın 230 hektarlık kısmının proje için kullanılacağını belirten Arkadaş, maden sektörünün öneminden bahsetti.
Maden sektöründe açık politika anlayışı yürütmenin öneminden bahseden ve daha doğru projeler yapmak için mücadele ettiklerini dile getiren Arkadaş “Bilindiği gibi toplumda bir takım yanlış değerlendirmeler, bilgiler dolaşabilmekte. Sadece yasal izinleri alarak değil, işin başlangıcında da paydaşlarla çevremizdeki yaşayan insanlarla projemizi tartışmayı, değerlendirmeyi ve sorunları birlikte çözmeyi hedeflemekteyiz. Bunu açık politika olarak düşünüyoruz. Özellikle ülkemizde madencilikle ilgili oluşan bazı algılar mevcuttur. Bilinçli ve örgütlü toplumlarda yanlış yapılan projelere karşı çıkmak, bunları tartışabilir hale getirmek oldukça önemlidir. Bunlar o toplumun gelişmişliğine de aynı zamanda katkı sağlar diye düşünüyorum. Türkiye’de de bu projelerin tartışılmaya başlaması, özellikle daha iyi ve doğru madencilik projelerin yapılmasına da sebep olmaktadır. Bununla da mücadele etmekteyiz” ifadelerine yer verdi.
Süreç ilerlemeye devam ettikçe daha iyi projelerin de ortaya çıktığını aktaran Arkadaş “Süreç ilerledikçe de Türkiye’de de madencilik sektörünün oldukça geliştiğini, iyi projeler yapıldığını memnuniyetle size aktarmak isteriz. Şu anda da Dünya çapında gelişmişlikten, modernlikte proje yapacak özel sektörün bu işin içerisinde olduğunu söyleyebiliriz. Firmamız da sadece yurt içinde değil, yurt dışında da madencilik projeleri yürütmektedir. Kırgızistan, Özbekistan, Azerbaycan, Romanya gibi birçok ülkede de başarılı madencilik projeleri yürütmektedir” sözlerini kullandı.
Madenciliğin modern toplumları oluşturmada ana unsurlardan bir tanesi olduğunu dile getiren ve hayatın bir gerçeği olduğunu ifade eden Arkadaş “Madenciliği tartışır hale gelmek aslında bize göre çok doğru değil. Madencilik, insanlığın avcı toplayıcı dönemden sonra tarım yapmaya başlaması, bugünkü modern toplumların oluşmasını sağlayan ana unsurlardan bir tanesi. Kısacası maden hayatımızın gerçeği. Burada önemli olan, sorumlu olduğumuz bu madencilik faaliyetlerini çevreyle ve insanla uyumlu hale getirmek ve iyi madencilik projeleri yapabilmek. Biz de bu amaçla yürüttüğümüz projelerden de anlaşılacağı üzere başarılı ve doğru işler yapmak niyetindeyiz” dedi.
Düzenlenen etkinlikte sorulan sorulara yanıt veren ve projenin detayları hakkında konuşan Arkadaş, Halilağa Bakır Projesi’nde hedeflenen maden miktarından ve bu amaçla gayret etmeye devam edeceklerini söyledi. Projede istihdam sayısının da fazla olduğundan bahseden Ünsal Arkadaş “Halilağa bakır projesinde hedeflenen belli bir maden miktarı var. Yaklaşık 90 milyon ton civarında bir maden çıkartılacak. Buradan çıkartılacak olan madenin değeri yaklaşık 2,5 milyar dolar düzeyindedir. Burada tabii ki bu proje yürütülürken bir istihdam söz konusu olacak. Bunun yerel istihdama da büyük katkısı olacak. Bu proje aşamasında 2 bin kişiye istihdam sağlarken, işletme döneminde de 1,200 kişilik bir istihdam söz konusu olacak. Bu büyük oranda yerel olması için de gayret içinde olacağız. İlk dönemlerde daha çok personelin eğitilmesi ve sertifikalandırması amacıyla işi öğrenmesi amacıyla çok hızlı ilerlemiyor ama biz bu süreci mümkün olan en kısa zamana indirerek maksimum faydayı üretmek istiyoruz” sözlerine yer verdi.
Maden işletmeciliğinde en çok tartışılan sorulardan biri olan su sorununa da yanıt veren Truva Bakır Maden İşletme Müdürü Ünsal Arkadaş, vatandaşları bilgilendirdi. Su kaynaklarının nasıl değerlendirileceğini anlatan Arkadaş “Burada bazı sorular var, özellikle su konusu gündeme geliyor. Biz projede kullanmak üzere bir su kaynağından bir regülatör yardımıyla yapacağımız iki adet baraja su nakletmek. Kocabaş çayından su nakletmek üzere su ihtiyacını temin edeceğiz. Bölgede Devlet Su İşleri’nin daha önce yapmış olduğu bir sulama projesi var. Bu sulama projesini biz değiştirerek kendi ihtiyacımızı da karşılayacağız, projeyi ona göre değiştirdik. Hedeflenen sulama amaçlı alanları 3 milyon 300 bin metre kare daha arttırarak yöreye olan faydamızı da arttırıp, bu yapılan projenin de maliyetini de üstlenmek üzere aynı zamanda su ihtiyacımızı gidereceğiz” ifadelerini kullandı.
Kullanılacak olan suyun içme suyu olmayacağını ve atıl suyun değerlendirileceğini dile getiren Arkadaş “Burada kritik nokta şu, alacağımız su tarım sezonunun tamamen dışında kalan 7 aylık dönemdeki suyun, suların çok olduğu dönemde, yağışların çok olduğu dönemde ve bu suyun yaklaşık 2,5 metre küp olduğunu biliyoruz. Bunun sadece yüzde beşlik kısmını alıp depolamak üzere kullanacağız. Denize giden suyun bile çok az bir kısmını kullanacağız. Burada yeraltı su kaynaklarının korunması da mümkün hale gelmiş oluyor. Tarım amacıyla kullanılan herhangi bir su içme suyu anlamında da kullanılan bir su değil. Tamamen atıl olan, denize ulaşan suyu biz burada değerlendirmiş oluyoruz” diye konuştu.
Yatırım maliyetinden ve projenin öneminden söz eden Arkadaş “Sadece bu iş için 25 milyon dolarlık bir yatırım yapmanız gerekiyor. Burada toplam yatırım maliyetine baktığınız zaman 320 milyon dolarlık bir yatırım söz konusu. Buradan da projenin önemini ve büyüklüğünü anlamak mümkün. Ruhsat alanı oldukça büyük ama bizim ÇED aldığımız alan yaklaşık 500 hektar. Bunun kullanacağımız bölümde kullanacağımız alan da 230 hektar civarında” sözlerine yer verdi.
Tesisin zenginleştirme tesisi olduğundan bahseden ve bu amaçla çalışmalar yürüteceklerini ifade eden Arkadaş “Bakır madenciliğinde cevher çıkartıldıktan sonra belli boyuta kadar öğütülür, burada bakır içeren mineraller bu karışımın içinden alınıyor ve kurutuluyor. Burada kullanılacak tesisin amacı da bu, zenginleştirme tesisi. İçinde yüzde 0,3 bakır olan malzemeyi alıyoruz, bunu yüzde 20 bakır içeren bir hale getiriyoruz. Bunu bakır haline dönüştüren tesisler yalnızca Samsun’da var” dedi.
(Esra Güller)
