SOSYAL BUKALEMUNLAR
Doğamızın en enteresan varlıklarından olan bukalemunlar bir tehlike sezdiklerinde biyolojik donanımları sayesinde çevrelerine anında uyum sağlayan bir renge bürünüp kendilerini koruma altına alabilmektedirler.
Bu yazıda insanların şartlara göre değişimini bukalemun benzetmesinden yola çıkarak irdelemek istedim.
Sosyal bir varlık olan insan, Maslow` un ihtiyaçlar piramitinin hep bir üstüne çıkmak ister. Bu süreçte de bir takım bedeller ödenir. Sağlık, ekonomik, karakter kayıpları gibi. Ben bu süreçteki karakter kayıplarına dikkat çekmek istiyorum. Her insan mizacı gereği belli bir hayat felsefesi edinir. Çevresel etkenlerle bu felsefe değişime uğrar ve karakter oluşur.
Benim kendi düşünceme göre samimiyet ve dürüstlük bir insanda olması gereken en başat değerdir. Hayat felsefesinde samimiyete ve dürüstlüğe her zaman yer veren bireyler saygınlıklarını hiç bir zaman yitirmezler. Bu değerlere yeterince sahip olamayan ise bireyler ise yazımızın konusunu oluşturan sosyal bukalemunlar olarak hayatımızın her döneminde karşımıza çıkabilirler. Burada düşülmesi gereken nokta, insanları bu kadar aciz yapan durum nedir sorusu mudur acaba? Bu tür bireylerin menfaatleri için karakterlerinden ödün vermesi sorunun cevabı olabilir mi?
Sosyal bukalemunlar iyi izlenim yaratma konusunda çok başarılıdır. Kabul görmek ve başkalarının onayını almak için kendi fikirlerini ve düşüncelerini gizlemekte üstlerine yoktur. Bu da kişinin kendi kimliğine zarar verdiği bir uygulama türüdür. Genellikle içsel huzuru ve mutluluğu yakalayamamış bu türdeki bireyler kendi değerlerini dürüstçe uygulamakta yeterli kimlik gücünü elde edemedikleri için hep duruma göre değişirler. Unuttukları en önemli şey insan olma değeridir.
Sosyal bukalemunların başka bir özelliği iyi derecede taklit yetenekleridir. Çevrelerinde menfaatleri gereği biat etme zorunluluğunda olan kim varsa onları taklit etmek, onlar gibi karaktere evrilmekte çok başarılıdırlar. Bu görevi de çok iyi yapabildiklerine dair hep onay almak isterler.
Bazı sosyal bukalemunlar için hiçbir şeyin değeri kalmaz, ne onurun, ne ilkelerin... Başarı için her şey mubahtır. Bir gruba ya da zümreye dahil olmak onlar için daha önemlidir. Ancak çok fazla taklit etmek ve rollere girmek özgün ilişkiler yaratmalarına engel olur, değerli arkadaşlar edinmeleri zorlaşır ve kalıcı eşler bulunmaz.
Beğensek de beğenmesek de bazen böyle davranmayı gerektiren meslekler vardır. Etki yaratmak, dikkat çekmek, güven oluşturmak hatta manipüle etmek için gereken bazı özellikler vardır. Bu nedenle siyaset, diplomasi gibi alanlarda bunlara ihtiyaç duyulur. Bu alanlarda taklit yaşamsal değere sahiptir.
Nabza göre şerbet vermenin bir üst aşaması olan sosyal bukalemun karakterli insanlar her zaman var olacaklardır. Bize düşen çocuklarımızın maskeleri olmadan yeterince dürüst ve samimi iletişim becerisi edinip, özgün, cesur ve kendi çizgilerinde yaşamalarına destek olabilmektir.
