Geceleri gökyüzüne baktığınızda çıplak gözle yüzlerce yıldız görebilirsiniz. Bu, kulağa çok fazlaymış gibi geliyor. Ama gördüğünüz o yıldızlar sadece en parlak olan ve Dünya?ya en yakın olan yıldızlar. Samanyolu ise devasa büyüklükte. Peki bu koca galakside ne kadar yıldız var?
Ne yazık ki teleskobumuzu gökyüzüne çevirip tüm yıldızları tek tek sayamıyoruz. Ayrıca galaksimiz sadece yıldızlardan ibaret olmadığından, çok uzakta bulunan ya da soluk olan yıldızları görmemizi engelleyen toz ve gaz bulutları da mevcut.
Galaksimizdeki yıldız sayısına dair bir tahminde bulunabilmek için, öncelikle onun kütlesini hesaplamalıyız. Arizona Üniversitesi’nde çalışan gök bilimciler, yakın zaman önce Samanyolu’nun, Güneşimizden 960 milyar kat daha ağır olduğu tahmininde bulundular. Bu miktar; yıldız, toz, gaz ve karanlık madde gibi şeylerin toplamına denk geliyor. Karanlık madde, oldukça gizemli bir şey ve bilim insanları, onun tam olarak ne olduğundan emin değiller. Öte yandan, karanlık maddenin yol açtığı kütle çekiminin, galaksimizdeki yıldızlar üzerindeki etkisini görebiliyorlar. “Basitçe, bir bölgede ne kadar fazla karanlık madde varsa, yıldızlar o kadar hızlı hareket ediyor” diyor Arizona Üniversitesi’nde öğretim uzmanı olan Malanka Riabokin. Karanlık maddenin, galaksimizin yüzde 90’ını oluşturduğu düşünülüyor. Karanlık maddeyi, gazı ve tozu işin içinden çıkardığımızda ise elimizde sadece yıldızların ortalama kütlesi kalıyor, ki bu da yaklaşık 30 ila 50 milyar Güneş’e eşit.
Fakat yıldızların gerçek sayısı, bundan çok daha fazla. Çünkü yıldızlar, Güneş’imizin kütlesinin yüzde 8’i kadar olabildikleri gibi, ondan 20 kat daha fazla kütleli de olabilirler. Bu da, tahmini sayının değişkenlik göstereceği anlamına geliyor. Gök bilimciler, yıldızların doğduğu bölgeleri incelediklerinde, küçük yıldızların büyük olanlardan çok daha fazla olduğunu görüyorlar.
Bu noktada, galaksideki yıldızların yaklaşık kütlesini biliyoruz. Ayrıca bu kütlenin ne kadarının büyük, ne kadarının küçük yıldızlara ait olması gerektiğini de biliyoruz. Bu da, toplam yıldız sayısını hesaplayabiliyor olduğumuz anlamına gelir, değil mi?
Eh, sayılır. Galaksimizdeki yıldız sayısını hesaplamaya çalışırken, pek çok tahminde bulunuyoruz. Bu da, yıldız sayısına dair tek bir yanıt veremeyeceğimiz anlamına geliyor. Kime sorduğunuza bağlı olarak, yanıt 200 milyar ile 1 trilyon arasında değişkenlik gösterebilir. Her halükarda bu, oldukça büyük bir sayı.
“Gece gökyüzüne baktığınızda, göremediğiniz milyarlarca yıldız olduğunu ve bu yıldızları içinde barındıran uzayın ne kadar geniş olması gerektiğini fark edince, evrenin ölçeğine hayran kalıyorsunuz” diyor Riabokin.
Kaynak:
Berrin Bilgin (Popular Science)
