Malcolm Gladwell'in 'Kıvılcım Anı' kitabı çıktığından beri psikologlar bir şeyin neden viral olabileceği konusunda araştırmalar yapıyor. Ancak pazarlama profesörü Jonah Berger'a göre birazdan göreceğiniz maddeler işin tabanında yatıyor.
1. Sosyal Geçerlilik
İnsanlar tarafından belli bir yönde algılanmak için sosyal medyada bir şeyler paylaşırız. İnsanların hakkımızda ne düşündüğü o kadar önemli ki, bu durum online davranış şeklimizi etkiliyor. Yani havalı görünmek için popüler içerikler paylaşıyoruz (bir diğer adıyla capsler) ve kendi yorumumuzu bunlara katıyoruz.
2. Tetikleyiciler
Sosyal geçerlilik insanları konuşmaya iter, ancak muhabbeti devam ettiren tetikleyicilerdir. Tetikleyiciler, fikirler ve konseptler için anımsatıcılardır. Mesela, arkadaşınızla muhabbetiniz sırasında `Kırdın beni...` lafını duyunca izleyenlerin aklına Eser West`in meşhur videosu gelir. Bu tarz kavramlar bir kere kafanıza oturdu mu, benzer olaylar direkt size bunları hatırlatır. Bir diğer örnek ise Rebecca Black`in meşhur `Friday` şarkısı. Klibi 2011 yılının en viral klibiydi. Ancak herkes nefret ediyordu. Peki o zaman nasıl 300 milyon izlenme aldı? Videonun aranma geçmişine bakarsanız bir örüntü keşfediyorsunuz. Her cuma günü izlenme trafiğinde devasa bir artış görülüyor.
Yani cuma günü burada bir tetikleyici görevi alıyor. İnsanlar saçma bulsalar bile bu şarkıyı dinleyip paylaşıyorlar.
3. Duygu
Berger, araştırmasında şunu vurguluyor: "Önemsersek paylaşırız." Birbirimizle fikirlerimizi paylaşmayı ve kabul görmeyi seviyoruz. Bu yüzden internette komik, bilgilendirici veya `müthiş` bir şeyle karşılaştığımızda herkese göstermek istiyoruz. Viral olan neredeyse her Facebook videosunun ardında duygu unsuru yatıyor. Özellikle videoda merhametli birisi evsiz birine yardım ediyorsa. İnsanların kalbine dokunuyor, onlara iyi hissettiriyor. İzleyici ne zaman duygu ile dolup taşarsa o zaman paylaşır.
4. Halk
Bir şey ne kadar halkla ilgili ne kadar popülerse o kadar ilgi çeker. Bu fenomen aynı zamanda `sosyal kanıt` olarak tanımlanıyor. İnsanlar bilgi temin etmek için başkalarının davranışlarını taklit ederler. Bunun en basit örneği siyasi tweetler. 5 bin kişinin retweetlediği bir fikir sizi o düşünce setine inanmaya ikna edebilir.
5. Pratik Değer
Kullanışlı şeyleri herkes paylaşır, çünkü çevrelerindeki insanlara yardımı dokunacağını düşünür.
Yemek videolarını düşünün. Facebook`a hükmediyorlar çünkü milyonlarca insan tarafından faydalı görülüyor. Ayrıca yapması kolay ve ucuz.
6. Hikayeler
Araştırmalara göre beynimizin odakta kalmasını sağlayan nadir şeylerden biri de hikayeler. Beyniniz dış etkenleri tamamen engeller ve hikayeye odaklanır. İyi bir hikayeye kimse hayır diyemez ve daha önce açıkladığımız şu sebeplerden ötürü paylaşırlar:
· Sosyal Geçerlilik
· Duygularla Uyarılma
· Pratik Değer
Berger`ın kendi sözleriyle: "Virallik tesadüf değildir, üretilir."
(Kaynak: www.thenextweb.com)
