NEYZEN TEVFİK'İN İĞNELERİ!..

Değerli okurlarım korona salgını yüzünden 18 günlük kapanma dönemine girdik. Bu dönemde size Neyzen`in iğneleyici söz ve şiirlerinden bazı seçkileri paylaşmak istedim.

***

Tevfik Kolaylı (Neyzen Tevfik) 24 Mart 1879`da Bodrum da dünyaya gözlerini açmış. 28 Ocak 1953`te İstanbul da vefat etti. Bu dünyadan göç edeli 68 yıl 3 ay olmuş.

Tek bir yöneticinin toplumu baskı altında yönetmesine dayanan düzene istibdat denir. Neyzen Tevfik Osmanlı döneminde istibdata karşı, Cumhuriyet yıllarında ise Atatürk Devrim ve İlkelerine karşı çıkanlara hicivlerini kullanmış; yozlaşmışlığa, haksızlığa, yolsuzluğa karşı şiirler yazmış. Birçok kez de tutuklanmış, ama kısa sürede serbest bırakılmıştır.

Yaşamı boyunca baskı ve zulme karşı çıkan Neyzen Tevfik`in bilinen şiirlerindeki yergi ve taşlamalarından bir kaçını gelin birlikte okuyalım...

*Aslında küfürlü söylemleri hiç sevmem; ama Neyzen Tevfik`in küfürlü taşlamaları, hicivleri ve şiirleri gerçekten öylesine anlamlı, düşündürücü ve etkileyici ki paylaşmadan edemedim.

"Öleceğiz bir gün, gömecekler.

Birkaç gün övecekler,

Sonra kalan malını bölecekler;

Hatta memnun kalmayıp üstüne bir de sövecekler."

*

"Ne ceket kaldı, ne metelik cebinde ceketin.

Kurtaracağız diye geldiler, içine sıçtılar memleketin..."

*Neyzen Tevfik`in Atatürk düşmanlarına seslendiği şiir:

"Ne ararsın Tanrı ile aramda

Sen kimsin ki orucumu sorarsın?

Hakikaten gözün yoksa haramda,

Başı açığa niye türban sorarsın.

***

Rakı, şarap içiyorum sana ne.

Yoksa sana bir zararım içerim.

İkimizde gelsek kıldan köprüye

Ben dürüstsem sarhoşken de geçerim.

***

Esir iken mümkün müdür ibadet!

Yatıp kalkıp Atatürk`e dua et.

Senin gibi dürzülerin yüzünden,

Dininden soğuyacak bu millet.

***

İşgaldeki hali sakın unutma,

Atatürk`e dil uzatma sebepsiz.

Sen anandan yine çıkardın amma

Baban kimdi bilemezdin şerefsiz..."

Bir gün Neyzen`e sorarlar: "Neyzen, sen ney çalarken mi neşelenirsin, yoksa neşeli olduğun zaman mı çalarsın?"

O dönem Maliye Bakanı hakkında yolsuzluk dedikoduları dolaşmaktadır.

Neyzen Tevfik`in yanıtı: "Maliye Vekili değilim ki, çalarken zevk alayım!"

*

NOT: Sizce, Neyzen`in iğnelerinden etkilenenler olmuş mudur?.. T.Ç.