Bugün içimizde, çocukluktan kalan ‘keşke’ler üzerine düşünelim istiyorum. Özellikle de geçmiş yıllardaki maddi imkansızlıklar yüzünden ya da başkaca yaşam koşulları nedeniyle istediği okula gidememiş, istediği eğitimi alamamış olanlarınız varsa size seslenmek istiyorum. Yalnız değilsiniz.
Peki bunun aslında fırsat eşitliğine ilişkin toplumsal bir mesele olduğunu söylesem.
1989 tarihinde kabul edilen birçok ülkenin taraf olduğu Çocuk Haklarına Dair Sözleşmenin 28.maddesi çocuğun eğitim hakkını düzenlemekte olup bu hakkın fırsat eşitliği temelinde gerçekleştirilmesini taraf devletlere bir görev olarak yüklemektedir. Devletlerin imkanları ölçüsünde çocukların eğitime erişimini sağlama yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu imkanları sağlarken eldeki kaynakların geniş tutulması,[1] eğitim için yapılacak ‘faydalı’ katkıların titizlikle düşünülmesi gerekmektedir.
Darbeler ve siyasi dalgalanmalar içinde yıllardır debelenip duran canım ülkem peki eğitim yatırımlarında ne durumda? Eğitime ve fırsat eşitliğinin sağlanmasına ülke olarak ne kadar önem veriyoruz?
Sanki yıllardan beri ilerlemekten ziyade geri gider haldeyiz eğitim meselesinde. Ezine örneğinden gitmek isterim. Ezine’de depreme dayanıksız olduğu gerekçesiyle birçok okul yıkıldıktan sonra yenisi yapılana kadar çocuklar oradan oraya taşındı geçtiğimiz dönemde. Sözde Batıda(!) olduğumuz iddia edilirken ilçelerdeki imkanlara erişememezlik görmezden gelinmemeli. Kamu harcamaları bakımından eğitim her zaman öncelikli mesele haline getirilmeli.
Ülkemde hala eğitimde fırsat eşitliğinin kendi ilçem özelinde dahi sağlanmıyor oluşunu görmek bir vatandaş olarak çokça canımı acıtmakta. Ki eğitim yalnızca ‘Türkçe öğrettim, matematik öğrettim’ den ibaret de değil. Bu çocukların kültürel faaliyetlere, sosyal olanaklara erişim sağlayabilmeleri de eğitim öğretimin kapsamına girmektedir. Yine Ezine örneğinden gitmek isterim. Celalettin Topçu Anadolu Lisesinde yeterli öğretmen var mı? Her branş bakımından öğretmen yeterli mi bilginiz var mı bundan? Resim, müzik gibi branşlara ya da başkaca branşlara öğretmen bulunmadığını duymuş muydunuz?
Ülkemde binlerce öğretmen atama beklerken bizim ilçelerde dahi bazı branşlarda öğretmen bulunmuyor oluşu sizce de ilginç değil mi? Bu yalnızca Ezine örneği. Bir koordinasyon ve düzen sorunu olduğu çok bariz.
Çocukların illa nitelikli eğitim alabilmesi için özel okula mı gitmesi gerek. Özel bir okulun fen lisesinde tam burslu olarak okumuş şanslı sayılan bir öğrenci olarak söylemek isterim ki ne yazık ki devlet okullarımız imkansızlıklar yüzünden sınıfta kalıyor. Devlet okullarında biz bu çocuklara nitelikli eğitimi sağlayamıyoruz.
Tüm toplumsal sorunların temeli; nitelikli eğitim veremediğimiz kuşaklarla ilgili.
Son olarak eklemek isterim ki; imzaladığımız uluslararası anlaşmaları da sadece bir kağıttan ibaret görmemeliyiz. Özellikle geleceğimizin teminatı olan çocuklar ve gençlere ilişkin meselelerde elimizi taşın altına koymalı ve ivedilikle kesin çözümler oluşturmalıyız.
[1] Emine Akyüz,Çocuk Hukuku Çocukların Hakları ve Korunması,8.Baskı,Ankara,Pegem Akademi,2021,s.78 vd.
