nevin@canakkaleolay.com
Gıda zehirlenmesi, çeşitli organizmalar veya toksinlerden oluşmuş gıdaların yenilmesi ve sindirim sistemine girmesinden kaynaklanan hastalığa verilen isimdir. Aralarında bakterilerin, virüslerin ve parazitlerin bulunduğu bulaşıcı organizmalar ve bu organizmalardan kaynaklanan toksinler gıda zehirlenmesinin en yaygın nedenleri arasında bulunur.
Yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi sonrasında kusma ve ishalle seyreden bir hastalık olan gıda zehirlenmesinde en sık görülen, asıl olarak hayvansal besinlerden bulaşan ve bakteriyel gıda zehirlenmesine yol açan mikroorganizmalar arasında; Salmonella, Campylobacter, Escherichia coli, Listeria bulunmaktadır.
Bu virüs, bakteri ve parazitlere maruz kalan besinlerin tüketilmesiyle gıda zehirlenmesi gerçekleşir. Bu durum gıdanın işleme, üretim aşamalarında ya da son tüketicinin muhafaza aşamasında gerçekleşmiş olabilir. Bunun yanında çeşitli amaçlarla besinlerin içerisine eklenen diğer besinler bozulmaya yol açabilir. Uygun olmayan koşullarda muhafaza edilen besinler bozulabilir. Uygun olmayan materyallerden üretilmiş kaplarda saklanan besinler bozulabilir. Tüm bu bozulmaların gerçekleştiği besinlerin tüketimi gıda zehirlenmesine neden olabilir.
Gıda Zehirlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Gıda zehirlenmesinin belirtileri değişiklik göstermektedir. Bu belirtiler, aynı zamanda genel zehirlenme belirtileri olarak da bilinir. Birçok gıda zehirlenmesi vakasında yaygın olarak görülen belirtiler arasında ise; Ateş, Karın ağrısı ve mide krampları, Kusma, Mide bulantısı, Sulu ya da kanlı ishal bulunur.
Bu bulgu ve belirtiler besinleri tükettikten sonra saatler içinde kendini gösterebilir. Bazı vakalarda ise günler ya da haftalar sonra ortaya çıkabilmektedir. Gıda zehirlenmesinin sebep olduğu hastalık durumu ise genel olarak birkaç saatten birkaç güne kadar sürmektedir.
Gıda zehirlenmesi tanısı nasıl konulur?
Gıda zehirlenmesi tanısında hastadan alınan öykü son derece önemlidir. Doktor hastada görülen belirti ve şikâyetleri ve bunların ne kadar zamandan beri devam ettiğini soracaktır. Eğer gıda zehirlenmesinden şüpheleniliyorsa, belirtilerin başlangıcından önceki saatler içinde tüketmiş olduğunuz gıdaları tam olarak bilmek isteyecektir. Daha sonra hastayı muayene ederek vücut ısısı, tansiyon, nabız ve genel durum hakkında bilgi edinir.
Gıda Zehirlenmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Gıda zehirlenmesi tedavisi hastanın su kaybına göre yapılabilir. Hasta çok şiddetli kusma ve ishal yaşamışsa serum takılarak hastanın kaybettiği su geri getirilebilir. Aslında kusma ve ishal vücuttan toksinlerin atılmasında yardımcıdır. Fakat çok şiddetli olduğunda su kaybı nedeniyle sorun oluşturabilir. Serum dışında hastanın ağız yoluyla sıvı alması da önerilir. Gıda zehirlenmesi çok şiddetli olduğunda vücuda giren bu bakteriler ya da virüslerin kurutulması amacıyla antibiyotik kullanılabilir. Birkaç gün sonunda hastada iyileşme görülür.
Gıda Zehirlenmesi Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
Et, balık ve tavuk gibi hayvansal ürünlerin güvenilir yerden alınmasına özen gösterilmelidir.
Son tüketim tarihi geçmiş besinler tüketilmemelidir.
Sebze ve meyvelerin iyice temizlendiğinden emin olunmalıdır.
Süt meyve suyu gibi içeceklerin açıldığından itibaren tüketilmesi gereken süre içerisinde tüketilmelidir.
Buzdolabında saklanması gereken besinler buzdolabında saklanmalıdır.
Kuru ve serin ortamlarda saklanması gereken yiyeceklerde kuru ve serin ortamlarda saklanmalıdır.
Açıkta satılan besinler alınmamalı ve tüketilmemelidir.
Besinlerin pişirilmesinde kullanılan gereçlerin temiz olduğundan emin olunmalıdır.
Buzdolabında çok uzun süre beklemiş besinler tüketilmemelidir.
Tüketilen fastfood ürünlerinin nerede ve nasıl yapıldığına dikkat edilmelidir.
