Dunning – Kruger Sendromu
DEĞERLİ okurlarım, geçen haftaki yazımın başlığı “
Takiyye Sendromu!..” idi. Yazımın bir yerinde iki psikiyatri uzmanının, 10 yıl kadar önce bir teori ortaya attıklarından söz etmiş ve o teori; “
Cehalet, gerçek bilginin aksine, bireyin kendine olan güvenini arttırır…” diye özetlenmişti.
Siz okurlarımdan, teori üzerine herhangi bir araştırma-çalışma yapılmamış mı? diye sorular geldi. Bende, sizler için araştırdım ve bazı çalışmalara ulaştım. Sizlerle paylaşmak istiyorum.
***
Sevgili okurlarım, Televizyonda seçim mitinglerini izlerken birilerine bakıp da “
Ya bu adam bu sığlıkla nasıl buralara kadar gelebilmiş” diye düşündüğünüz oldu mu hiç?
* Ya da işyerinizde sizinle aynı ya da daha üst aşamada bir görevde olan bazıları, sizde büyük bir şaşkınlık uyandırdı mı? Onlara bakıp “
Bu cahillik, kendini-haddini bilmezlik nasıl fark edilmez.?” diye iç geçirdiğiniz oldu mu?
,
Justin Kruger ve
David Dunning adlı iki ABD’li bu hissi çok yaşamış olacaklar ki, bu iki psikiyatri uzmanının 10 yıl kadar önce ortaya attıkları teori şu:
“
Cehalet, gerçek bilginin aksine, bireyin kendine güvenini arttırır.”
Ve bunun üzerine bir araştırma başlatılıyor. Fizyolojik ve zihinsel alanda yapılan çeşitli uygulamaların sonucunda şu bulgulara ulaşılıyor:
- Niteliksiz insanlar, ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark edemezler.
- Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma eğilimindedir.
- Niteliksiz insanlar, gerçekten nitelikli insanların niteliklerini görüp anlamaktan da acizdirler.
- Eğer nitelikleri, belli bir eğitimle arttırılırsa, ayni niteliksiz insanlar, niteliksizliklerinin farkına varmaya başlarlar.
Tüm bu bulgu ve sonuçları, Dunning – Kruger bir araya getirerek şu metni yazıyorlar:
· “İşinde çok iyi olduğuna” yürekten inanan ‘
yetersiz’ kişi, kendini ve yaptıklarını övmekten, her işte öne çıkmaktan ve aslında yapamayacağı işlere talip olmaktan hiçbir rahatsızlık duymaz! Aksine her şeyin hakkı olduğunu düşünür!!!
· Ancak bu ‘
cahillik ve haddini bilmeme’ karışımı mesleki açıdan müthiş bir itici güç oluşturur.
· ‘Eksiler’ kariyer açısından ‘artıya’ dönüşür.
· Sonuçta, ‘
kifayetsiz muhterisler’ her zaman ve her yerde daha hızlı yükselirler…
***
Sevgili “
Çanakkale OLAY” okurları, sizde çevrenize şöyle bir ‘bakın’ diyeceğim ama eminim ki sizler bu satırları okurken bile aklınızdan; bir dolu yüz ve isim geçiyor. Türkiye’nin en önemli Genel seçimine
25 gün kalmışken, özellikle bir parti lideri –hani şu çılgın projeli! - aklımızdan çıkacak gibi değil.
Evet… bu iki psikiyatri uzmanı, bence ortaya attıkları teori ile insanın ruhi tahlilini eksiksiz yapmışlar.
Bu haftaki yazımı; mantık ve matematik alanında çığır açıcı çalışmaları gerçekleştiren İngiliz Filozofu
Bertrand RUSSEL’ın anlamlı sözleriyle bitirmek istiyorum:
- “
Dünyanın sorunu, akıllılar hep kuşku içindeyken aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır…”
