Oxford Üniversitesi araştırmacıları, öğrenilen bilginin nasıl edinildiğine bağlı olarak farklı beyin devrelerinde depolandığını ortaya çıkardılar.
Araştırmaya katılan denekler MR cihazı ile beyinlerinde öğrenme ve öğrenilmiş deneyimlerle ilişkilendirilmiş bölgeler taranmakta iken sonunda ödül bulunan görevleri gerçekleştirdiler. Denekler ayrıca, beyinlerindeki ödül ve uyaran ilişkisi taranmadan önce iki seansa katıldılar.
Bulgular, öğrenme ile ilgili sinir yollarında gerçekleşen değişimlerin, her bir denekte öğrenme şekline bağlı olarak farklılaştığını gösterdi. Deneysel Psikoloji Bölümünden Miriam Klein-Flügge, “insanlarda öğrenmenin farklı yollarla gerçekleştiğini biliyoruz. Bazen yalnızca dünyadaki ilişkileri gözlemleyerek öğreniriz; tıpkı bir şehirdeki yerleşimler veya insanlar arasındaki ilişkiler gibi. Bazen de, çocukların oyuncakları deneyerek öğrendikleri gibi, belirli hedefler koyarak öğreniriz… Bu araştırma, öğrenilmiş bilginin veya bağlantıların beyinde depolanmasına yardımcı olan birçok ağın varlığını gösteriyor. Yani beynin bir bölümü hasar görse bile öğrenmemizi devam ettirecek alternatif mekanizmalar var. Aynı zamanda bu bilgilerden bazılarının son derece kalıcı olduğunu; ve artık işe yaramaz ve alakasız olasalar bile beynimizin bunları kalıcı olarak koruduğunu, diğer taraftan alternatif öğrenme mekanizmaları ile edinilen bilgilerin daha esnek yapıda ve yeni bilgi geldiğinde daha kolay değiştirilebilir nitelikte olduğunu da gördük” diyor.
23 Ekim tarihli Nature Communications’da yayınlanan çalışma, beynimizde birçok öğrenme yöntemi olduğunu ve bu mekanizmaların farklı beyin ağlarının ortak çalışması ile ortaya çıktıklarını göstermenin yanı sıra; amaç güdümlü öğrenme ile karşılaştırıldığında, gözlem yolu ile edinilen bilginin daha kolay unutulabildiğini veya değiştirilebildiğini de gösteriyor.
Miriam Klein- Flügge ekliyor: “Yaşam boyunca yeni şeyler öğrenmeye devam etmenin beynimiz için iyi olduğunu zaten biliyoruz. Bu nedenle bilgiyi hangi farklı yöntemlerle depoladığımızı öğrenmek, her bireyde hangi yöntemin daha etkili olduğunu anlamak açısından da yararlı”.
Kaynak:
popsci.com.tr
RESİM 1 ALTYAZI
Öğrenme bazen mevcut ilişkiler gözlemlenerek, bazen de çocukların oyuncakları keşfetmeleri gibi, amaçlara ulaşmaya çalışarak gerçekleşiyor.
RESİM 2 ALTYAZI
Araştırmaya göre ödül hedefli öğrenme, beyinde istatistik ilişkilendirmeye göre daha kalıcı sonuçlar veriyor. (Klein-Flügge ve diğ.)