AFT

En belirgin ve halk arasında bilinen cevabı ağız içi yaralardır. Bulaşıcı bir hastalık olmayıp genel olarak kadınlarda daha yaygın görülmektedir. En sık görülen ağız hastalıklarından biri olup diş, diş eti, ağız içi gibi hassas olan bölgelerde en fazla görülmektedir. Aft; yuvarlak, sarı ve beyaz, kenarları kırmızı renkte ağızda çıkan ülserlere verilen isimdir. Ağız içinde çeşitli kısımlarda bir ya da birden fazla sayıda ortaya çıkabilecek aft, erkeklere kıyasla kadınlarda daha çok görülür. Hormonal değişiklikler, stres, vitamin ve mineral eksikliği ve bazı rahatsızlıkların afta neden olduğu bilinse de diş ve ağız sağlığına dikkat etmemek, sert ve tahriş edici yiyecekler ile asitli içecekler tüketmek de aft oluşumunu tetikleyebilir. Yaklaşık 10 gün içerisinde kendiliğinden geçebilen aftların iyileşmesini hızlandırmak ve ağrıyı azaltmak için evde uygulanabilecek birtakım basit yöntemler mevcuttur. Ancak, uzun süre geçmeyen ve ağrısı şiddetlenen aftlar için doktora başvurmak gerekir.
 

Aftın neden oluştuğu tam olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte, bazı hastalıklar ve çevresel bazı faktörlerin afta neden olduğu düşünülmektedir. Afta neden olabilecek faktörler şu şekilde sıralanabilir:
 

Vitamin ve mineral eksikliği (folik asit, B12, demir, çinko), yanağı ısırmak, ağza darbe almak, ergenlik, regl veya hamilelik döneminde görülen hormonal değişiklikler, sert veya çok sıcak yiyecekler tüketmek, stres ve kaygı, genetik faktörler, gıda hassasiyeti (glüten, çikolata, süt, fıstık, fındık, badem, domates, incir, limon, çilek, inek sütü, sirke, turşu, tuzlu, baharatlı ve acılı yiyecekler), Asitli içecekler, ağza tam oturmayan takma dişler, diş teli kullanımı, kırık diş, uçuk virüsü, bazı ilaçlar, bazı romatizmal hastalıklar, bazı deri hastalıkları, ağız kanseri, çölyak hastalığı, behçet hastalığı, mide mikrobu, sigara içmek, bağışıklık sisteminin zayıf olması
 

Aft, genellikle 7 ila 10 gün içinde kendiliğinden geçen lezyonlardır. Aftın sebep olduğu ağrı ya da rahatsızlıktan daha kısa sürede kurtulmak için uygulanabilecek basit yöntemler ise şu şekildedir:
 

Tahriş edici, sıcak, baharatlı, acı ve asitli yiyecek/içeceklerden uzak durmak, vitamin ve mineral takviyesi almak, stresten uzak durmak, tuzlu ya da karbonatlı su ile gargara yapmak, yemeklerden önce aftın üzerine ağız için kullanılan anestezik krem sürmek, doktor kontrolünde antibiyotik kullanmak
 

Aft oluşumunu engellemek için evde alınabilecek önlemler ise şu şekilde sıralanabilir:

Sert, kabuklu ve tahriş edici yiyeceklerden uzak durmak, ağız bakımına özen göstermek, düzenli olarak diş doktoruna gitmek, dengeli ve sağlıklı beslenerek bağışıklık sistemini güçlü tutmak, sigara içmemek, diş ipi kullanmak, ağza tam oturmayan takma diş kullanmamak 
 

KAYNAKÇA: https://www.medicana.com.tr/saglik-rehberi-detay/12472/aft-nedir-ve-nasil-gecer