Bakrom Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş., Jeotermal-İR 17/27 sayılı ruhsatı kapsamında, Ayvacık İlçesi`nde, dünyaca ünlü Assos antik kenti yakınlarında, bir jeotermal kaynak arama projesi gerçekleştirilmek amacıyla Çanakkale Valiliği`ne bir proje tanıtım dosyası sunulmuş, Valilik, söz konusu proje için 20.12.2019 tarihinde "ÇED Gerekli Değildir" kararı vermişti. Büyükhusun, Sazlı, Kozlu, Behram, Kayalar Köylerinde yaşayan 118 vatandaş, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Ege ve Marmara Çevre Belediyeler Birliği, Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği, S.S. Çakıl Site Kooperatifi ile birlikte ÇED Gerekli Değildir kararına karşı yürütmeyi durdurma kararı davası açılmıştı. İlgili mühendisliklerden oluşan heyet ile 24.08.2020 tarihinde geniş katılımla bilirkişi keşfi gerçekleştirilmiş ve projenin Assos Antik Kenti başta olmak üzere tarım ve çevreye olacak zararları sıralanmıştı. İdare Mahkemesi heyeti, bilirkişi raporu doğrultusunda projenin ekolojik sisteme geri dönülmez zararlar verebileceği nedeniyle 20.11.2020 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Projenin iptaline dair dava ise dün görüldü. Çanakkale Adliyesi önünde yapılan açıklamada Ayvacık Tuzla`da MTN A.Ş. ye ait Babadere 2 JES Projesi ve Transmak JES Projesine karşı derneklerin açtığı davalarda yürütmeyi durdurma kararı verildiği belirtilirken, Transmak firmasının ikinci bir ÇED Dosyası hazırlayarak 31.12.2020 tarihinde yeni bir ÇED süreci başlattığı ifade edildi.
"Tarihi alan, tarım ve hayvancılık zarar görecek"
Büyükhusun, Sazlı, Kozlu, Behram, Kayalar Köylerinde yaşayan 118 vatandaş ve Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Ege ve Marmara Çevre Belediyeler Birliği, Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği, S.S. Çakıl Site Kooperatifi ile birlikte dava açıldığı belirtilen açıklamada; "Mahkeme, uyuşmazlığın çözümü için bilirkişi keşfi yapılmasına karar verdi. Büyükhusun Köyü`ne 1,3 km yakında Çatak mevkiindeki proje alanında, 24.08.2020 tarihinde geniş katılımla bilirkişi keşfi gerçekleştirildi. Keşfe, bilirkişi olarak İki Ziraat Yüksek Mühendisi, Çevre Yüksek Mühendisi, Jeoloji Yüksek Mühendisi, Harita Yüksek Mühendisi, Biyolog, Arkeolog, Maden Mühendisi, Orman Mühendisi katıldı. Bilirkişi heyeti, bizlerin, davacıların lehine oldukça güzel, bilimsel bir rapor hazırladı. Bilirkişi raporunda özetle aşağıdaki hususlar yer aldı; Proje alanı, Unesco Dünya Mirası Geçici Listesinde yer alan Assos Antik Kentine ve Lamponia antik kentine ve bölgedeki diğer antik kentlere ve Büyükhusun yakınlarındaki antik yapı dolmenlere yok yakındır ve bu yapılar proje sırasında oluşacak toz ve gazlardan olumsuz etkilenecektir. Proje alanı yakınlarında 250 m. mesafede zeytinlikler vardır. Zeytinlikler de bu projeden olumsuz etkilenecektir. Bu durum Zeytin Kanunu`na aykırıdır. Projede yer alan koordinat bilgileri uyumsuzdur. Jeolojik haritalar yanlıştır. Flora ve fauna bilgisi yetersizdir, alanda araştırma yapılmadan literatür üzerinden rapor yazılmıştır. Dosyada sondaj sırasında yalnız bentonit kullanılacağı belirtilmiştir ancak 2000 metrelere kadar yapılacak olan sondajda bu teknik olarak mümkün değildir ve başka da kimyasallar kullanılacak olup bunlarla ilgili bilgi verilmemiştir. Sondajın yaratacağı olumsuz etkilerin nasıl ortadan kaldırılacağına dair herhangi bir bilgi yer almamaktadır. Proje alanı tarım alanıdır ve yakınında hayvancılık yapılmaktadır. Proje tarım alanına ve hayvancılığa zarar verecektir" denildi.
"Mahkeme heyetinin, yaşamı savunanların lehine karar vermesini bekliyoruz"
Verilen kararın sevindirici olduğu ve nihai karar dönük kararın beklendiği ifade edilen açıklamada; "İdare Mahkemesi heyeti, bilirkişi raporu doğrultusunda projenin ekolojik sisteme geri dönülmez zararlar verebileceği nedeniyle 20.11.2020 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı vermiş, bu karar bizleri çok sevindirmiştir. Oldukça başarılı geçen bugünkü duruşma sonrasında, mahkeme heyetinin, yaşamı savunan bizlerin lehine karar vereceğini bekliyoruz" denildi.
"Transmak firması yeni bir ÇED süreci başlattı"
Ayvacık`ta JES çalışmalarının devam ettiği belirtilen açıklamada; "Ayvacık İlçemizde halihazırda Babadere ve Tuzla santralları olmak üzere iki adet Jeotermal Enerji Santralı faaliyette olup bunlara inşaatı tamamlanmış olan bir üçüncüsü, YERKA santrali eklenmek üzeredir. Bu santralların bölgeye verdiği zararlar bilinmektedir ve zaman zamanda yapılan şikayetlerle cezalara maruz kalmaktadırlar. Tüm bunlara ilaveten bölgemizde yeni JES ruhsatları verilmektedir. Ayvacık Tuzla`da MTN A.Ş. ye ait Babadere 2 JES Projesi ve Transmak JES Projesine karşı derneklerimizin açtığı davalarda yürütmeyi durdurma kararı verildi. Çok mutluyuz. Ancak Transmak firması ikinci bir ÇED Dosyası hazırlayarak 31.12.2020 tarihinde yeni bir ÇED süreci başlattı. Bu durum kabul edilemez... Bölgemizin JES`lerle kirletilmesi, zehirlenmesini istemiyoruz. Mücadelemizi sürdüreceğiz" denildi.
(Eren Aşnaz)