Çanakkale Usta Öğreticiler Derneği Başkanı ve Meslek Eğitimcileri Usta Öğreticiler Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Gülgün Kubal, usta öğreticilerin sorun ve taleplerine ilişkin açıklamada bulundu. 98 bin kadrosuz usta öğreticinin olduğunu kaydeden Kubal, kadrolu öğretmenlerin yeterli olmadığı konularda usta öğreticilerin devreye girdiğini ifade ederek, "Yeni liberal dönemde dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi ülkemizde de eğitim harcamalarının çok önemli bir kısmını oluşturan personel giderlerinin düşürülmesi temel politika olarak benimsenmiştir. Böylelikle var olan öğretmen açığı, yüksek maliyetli olan atamalar yerine sözleşmeli öğretmen, kadrosuz usta öğretici, vekil ve ücretli öğretmen ile kapatılmaya çalışılmaktadır. Bu da Milli Eğitim Bakanlığı`nda esnek istihdam uygulamalarını arttırmıştır" dedi.
"98 bin usta öğretici sosyal haklardan yararlanamıyor"
Başkan Kubal, Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı Halk Eğitim Merkezlerinde kısmi zamanlı çalışan yaklaşık 98 bin kadrosuz usta öğreticinin Devlet Memurları Kanununda belirtilen sorumlulukları yerine getirmesine karşın sosyal haklardan mahrum kaldıklarının altını çizdi.
"Usta öğreticilerin iş güvencesi yok"
Kadrosuz usta öğreticilerin geçici personel olarak istihdam edildiğini ifade eden Kubal, "Milli Eğitim Bakanlığı tarafından memur veya sözleşmeli olarak kabul edilmemekte; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından ise işçi olarak sayılmamaktadır. Bu durum; statüsü belli olmayan, iş güvencesinden yoksun, hiçbir özlük hakkına sahip olmayan, ücretleri resmi tatiller, bayramlar, doğum izinlerinde, vb. günlerde kesintiye uğrayan, aldıkları ücret asgari ücretin bile altında olan, sosyal güvenceleri olmayan eğitim emekçisi sınıfının oluşmasına yol açmıştır" ifadelerine yer verdi.
"Kadrosuz usta öğreticiler, pandemide işsizlik sigortasından faydalanamadı"
Son dönemde Yargıtay kararına göre usta öğreticilerin memur statüsünde çalıştıkları tescil edilmeye başlandığını dikkat çeken Kubal, "Memur sendikalarına üye olma çalışmaları başlamıştır. Bu da usta öğreticilerin statü kazanımlarında çok önemli bir adımdır. Aynı görevde çalışan kadrolu usta öğreticiler, 657 sayılı kanunun tanıdığı tüm haklardan yararlanırken, kadrosuz olarak çalışan usta öğreticilerin hiçbir hakka sahip olmaması, aynı hizmeti gören kamu görevlileri arasında hizmet karşılık biçimleri bakımından farklılıklar oluşturarak eşitsizliğe neden olmakta ve çalışma barışını bozmaktadır. Kadrosuz usta öğreticiler kurumlarına 20-25 sene hizmet etmelerine rağmen kıdem tazminatı alamamakta; emeklerine rağmen kurs onayları yenilenmezse işsiz kalmaktadır. Bu durum özellikle pandemi döneminde süreklilik arz etmiştir, işsizlik sigortasından da faydalanamamışlardır" ifadelerine yer verdi.
"30 saatin altında çalışan asgari ücret altında kalıyor"
Halk Eğitimi Merkezlerinde çalışan usta öğreticilerin tamamı aylık 160 saat derse girebildiğini hatırlatan Kubal, "Ortalama girilen ders haftalık 30 saat, aylık 120 saat civarında. Ele geçen ücret 2022 yılında yüzde 41,69`luk bir artışla ve her beş saat için bir saat ilave uygulaması ile 5 bin 740 TL`ye çıkartılmıştır. Şu anki şartlarda geçinilebilecek bir ücret değildir ve asgari ücret kadardır. Kaldı ki bundan sonraki süreçte haftada 30 saatin altında çalışan asgari ücret altında kalacaktır. Bunu düzeltmenin bir yolu bir saat karşılığı 140 olan göstergenin 200 olarak güncellenmesi gerekmektedir ki yoksulluk sınırı üstünde bir ücret alabilelim" diye belirtti.
"Usta Öğretici Puanlama Sistemi yenilenmeli"
Usta Öğretici Puanlama Sistemi`nde yapılan değişiklik ile usta öğreticilerin hizmet süreleri 10 yıl ile sınırlandırıldığını kaydeden Kubal, "25 yıl hizmet veren usta öğreticilerin mağduriyetine sebep olmaktadır. Yıl sayısı 360 güne bölünerek toplamı 10 puan ile sınırlandırılmaktadır. Bu maddenin gözden geçirilerek, her eğitim öğretim yılına 1 puan verilerek, yeniden düzenlenmesi gerekir. Ayrıca antrenörlük belgesine de puanlama siteminde yer verilmesi gerekmektedir" dedi.
"Hizmete ara vermeden 12 ay çalışma süresi olmalı"
Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü yönetmeliğinde usta öğreticinin bir yıl içerisinde çalışma süresi 11 ay ile sınırlandırıldığını ve yeniden göreve başlama işlemleriyle birlikte 2 aylık bir sürenin öğretici için boşa çıktığını belirten Kubal, "Hizmete ara vermeden 12 ay çalışma süresi olması için yönetmeliğin gözden geçirilmesi gerekmektedir. Kadrosuz usta öğreticilerin yaşadığı sıkıntıları gidermek ve hizmetlerinin karşılığı olan özlük hakların tesis edilmesi için, Milli Eğitim Bakanlığı`na bağlı Halk Eğitim Merkezlerinde, Milli Eğitim Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığınca müştereken belirtilen memur kadrolarına veya 4B sözleşmeli kadrolarına atanmaları zaruriyeti oluşmuştur" sözlerine yer verdi.
(Damla Yeltekin)
