Çanakkale ve Çan’da Boylam Enerji tarafından yapılmak istenen rüzgar enerji santrali (RES) dosyası İl Genel Meclisi’nin olağanüstü toplantısında kabul edilmişti. Kabul edilmemesine yönelik çağrılar ve açıklamalara rağmen, CHP’li 6 üyenin ‘evet’ oyuyla kabul edilen oylamaya tepkiler de gecikmemiş, 12’ye karşı 22 üyenin kabul ettiği dosya ile ilgili hem CHP, hem İl Genel Meclisi Başkanı Sadık Göğüsgeren hem de diğer 5 CHP’li Meclis üyesi eleştiri oklarının hedefi olmuştu. CHP İl Başkanı Metin Ümit Ural konuyla ilgili açıklamada bulundu. Yenilenebilir Enerji kaynaklarına karşı olmadıklarını belirten Ural, birinci etaba onay verirken, 2’inci etaba ise uygun olmadığı gerekçesi ile karşı olduklarını belirttiklerini ifade etti. Firmanın sanki izin çıkmış gibi çalışmalarını sürdürdüğünü belirten Ural; “firmanın gerekli izin sürecini tamamlamadan, bu garantiyi kimden aldığı sorusunun yanıtını bulmak önem kazanmıştır” dedi. Ural açıklamasında; “Ekonomik gücünü tarım, hayvancılık ve turizmden alan ilimiz, enerji yatırımları konusunda üzerine düşeni fazlasıyla yerine getirmiştir. Bu ve benzeri projeler Çanakkale’nin tarihi dokusuna, tarım ve hayvancılık faaliyetlerine, doğasına , kültürel değerlerine zarar oluşturmayacak şekilde ve şeffaflık ilkesine uyarak ortak akılla hayata geçirilmelidir...”dedi. Ural konuyla ilgili; “Kamuoyunu ve İl Genel Meclisini 10 Ocak 2020 tarihinden itibaren meşgul eden, SAROS RES, YENİLENEBİLİR ENERJİ PROJESİ, 2012 yılında Gelibolu yarımadasında kurulmak üzere lisans almış, Orman Bakanlığı kararı doğrultusunda lisans gereği projelendirildiği yerde yapılamamış ve Çanakkale ilimiz sınırları içinde yapılmak üzere yeni yerinde ÇED sürecini tamamlayarak İmar değişikliği, imar izni müracaatında bulunmuştur. Proje; Çanakkale ili, Merkez ilçesi; Bodurlar, Haliloğlu, Akçalı, Dedeler, Kocalar, Alanköy köyleri ile Çan ilçesi, Dondurma, Kadılar, Kumarlar, Üvezdere köyleri sınırlan içinde kalmaktadır. 138 MW kurulu güce sahip olacak Saros RES projesi bugünkü başvuruya ilişkin belgelere göre 27 türbin ile kurulacaktır. Saros RES EPDK` dan 18.10.2012 tarih ve EÜ/4O74-21245 numaralı üretim lisansını; Saros RES Projesi ise ÇED OIumlu Kararını 18.03.2019 tarihinde almıştır. Saros RES` in kuruIu gücü 138 MW, öngörülen yıllık elektrik üretimi 500 Milyon kwh `dir. Bölgemizde şu an 25 adet lisans almış proje alanı bulunmakta ve bunların 13 adeti 316 MW kurulu güçle çalışmakta, 12 adeti ise, 693 MW elektrik üretimi için proje çalışmalarına devam etmektedir. Bu yıl içinde bölgemizde imar planlamasına girecek 3-5 adet daha projenin gündeme gelme olasılığı vardır” dedi.
Süreçle ilgili alınan kararlarla ilgili konuşan Ural; “Bizler CHP olarak, Yenilenebilir Enerji Politikalarını savunan, RES, GES ve Jeotermal Enerji yatırımlarını, Bilimsel veriler doğru yorumlanarak, doğru yerde, doğru projelendirme, Çevre ve doğa hakları korunarak, Ekolojik denge ve Kümülatif etkileşim değerlendirilerek, Habitatların korunarak yapılmasını destekleyen, gelecekte fosil katı yakıtlı santrallerin kapanmasının önünü açan enerji yatırımları olarak gören, hatta bu yatırımların Enerji Kooperatifleri oluşturarak halkın bu projelere ortak olarak katılımının destekleyeni durumundayız. Asla Yenilenebilir Enerji kaynaklarına karşı değiliz, bunların savunucusuyuz. Proje, İl Genel Meclisi üyesi arkadaşlarımdan aldığım bilgiye göre, İl Genel Meclisine ilk olarak, 10 Ocak 2020 tarihinde gelmiş ve dönemin Gurup Başkanı İl Başkanı tarafından projenin gecikmesi olduğu için desteklenerek hızlandırılması istenmiş ve proje İmar ve Bayındırlık Komisyonuna sevk edilmiştir. Proje, 06.02.2020 tarihinde yapılan Meclis toplantısında, çeşitli spikülatif söylemler ve ön inceleme eksiklikleri nedeniyle İl Genel Meclisinin tüm üyelerinin ortak ‘red’ oyuyla iade edilmiştir. Proje, Mart 2020 tarihindeki Meclis toplantısında gündeme dahi alınmayarak görüşülmemiştir. Ardından Corona süreci ile yapılamayan Nisan ayı toplantıları sonrasında proje tekrar 28 Nisan 2020 tarihinde, GESTAŞ dosyası, Komisyon Üyelikleri Seçimleri, Köylere Hizmet Götürme Birliği bütçe aktarımlarının görüşüleceği olağanüstü gündemli meclis toplantısında görüşülmek üzere İl Genel Meclisi Başkanlığınca tekrar gündeme alınmıştır. Bu toplantı öncesi, 27 Nisan 2020 tarihinde Gurup Başkanlığını yaptığım CHP Gurup toplantımızda proje görüşülmüş, meclis üyelerimiz arasında tartışılmış ve gerekli inceleme ve çalışmaların yapılabilmesi için komisyona sevk edilmesine karar verilmiştir. Projenin durumu, hangi aşamada olduğunun görülmesi için, eski ve yeni İmar komisyonu üyelerimizle saha gezisi düzenlenmesine karar verilmiştir. Bu geziye CHP İl Yönetimimizce oluşturulan CHP Çanakkale Bilim Kurulu üyelerimiz den konu ile ilgili olanları Genel Merkezimizin de görüşü alınarak dahil edilmiştir. Bu saha gezisi bize bu projede, bu yatırımda maalesef TUZ `un koktuğunu göstermiştir. Şöyle ki; İmar izni olmayan bir yatırımcının, sanki tüm izinleri alınmış, yarın montaj başlayacakmış gibi, yolların yapıldığını, direk noktalarında alanların her türlü düzenlemesinin yapıldığını, temellerin kazıldığını, demirlerin bağlandığını, temel ve kitle betonlarının atıldığını, enerji nakil kanallarının kazılarının yapıldığını, orman yolu olmayan yolların dahi açıldığını, habitatın yok edildiğini ve il genel meclisinin iradesinin sayılmadığını göstermiştir” dedi.
“Firmanın bu garantiyi kimden aldığı sorusunun yanıtı bulunmalı”
Bu noktada, bu firmanın gerekli izin sürecini tamamlamadan, bu garantiyi kimden aldığı sorusunun yanıtı bulmanın önem kazandığını ifade eden Ural “Proje alanının her yerinde inşaat çalışması kaçak olarak sürmektedir. Yapılan işlem yasa dışıdır, şirket ve bu yasa dışı inşaat işini görmeyen, şirketin gerçekleştirdiği orman ekosistem ve habitat katliamını saptayıp kayıt altına almayan başta Çanakkale Valiliği, Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü, Orman Bölge Müdürlüğü, İl Özel İdaresi ve İl Genel Meclisi olmak üzere, tüm ilgili kurum ve kuruluşlar ile kişiler suç işlemiştir. Saros RES Projesi Tanıtım Dosyasında; “Türbinlerin büyük kısmı ağaçsız orman arazilerinde ve kullanılmayan şahıs arazilerindedir. ” “Nakliye ve ulaşım yolları yüzde 95 oranında mevcut orman yolları ve açık araziler üzerindedir” savları ileri sürülmüştür. Oysaki arazi çalışmasında ve tanıtım dosyasındaki Google Earth görüntüsü temelli dağılış haritasından da görülebileceği gibi, yaklaşık 10 türbin tam, yani çok yoğun orman ve kısmen maki çalılık ve kısmen orman alanında, yaklaşık 5 tanesi de hemen orman kenarlarında kurulacaktır. Bu etap sonrasında İl Genel Meclisimiz yine 2. bir olağanüstü toplantı kararı almış ve bu toplantı öncesinde 07. 05. 2020 tarihinde İl Başkanlığı olarak olağan üstü toplantılarla İlçe Başkanlarımızla, İl Yönetim Kurulumuzla toplandık, konu hakkında görüş alışverişinde bulunduk. İl Genel Meclisi Gurup toplantımızı yaparak Bilim Kurulumuzun raporunu ve il yönetim kurulumuzun oy birliği ile aldığı tavsiye niteliğindeki kararını paylaştık. Bu arada, bilinmesi gereken bir konunun da dikkatle altını çizmek isterim, Tüzüğümüz gereği İl Genel Meclisi ve Belediye Meclisi Gurup toplantılarında imarla ilgili gurup kararı alınamamaktadır. Oy çokluğu veya oy birliğiyle tavsiye kararı alınarak uygulanabilmektedir. Bu aynı zamanda ilkeli ve etik kuralları olan siyaset anlayışıdır” dedi.
“2.Etap bölge proje tadilatı yeniden incelenmeli”
Ural; “İl yönetim kurulumuzun oy birliği ile aldığı tavsiye kararımıza gelince; Öncelikle hukuksuzca, kanunlara karşı gelerek faaliyetlerini bu aşamaya getirmiş yatırımcı ve buna sebep olanlar hakkında hukuki sürecin başlatılmasıdır. Proje iki bölümden oluşmakta ve iki adet şaft sahası bulunmaktadır. Her ne kadar yol çalışmaları, saha düzenlemeleri ile bir miktar doğa ve orman alanlarına zarar verilerek işlem yapılmış olsa da 1. Etap bölgeye imar izni verilmeli, 2.Etap bölge iki bölüme ayrılarak, tarımsal alanlara yapılacak direkler ve orman zararına açan direkler proje tadilatı ile yer değiştirilmeli ve yine 2. Etap ikinci bölüm Çan sınırları içindeki bölgeye doğa tahrifatı nedeniyle izin verilmemelidir diye tavsiye kararımızı il genel Meclisi üyelerimize bildirmiş bulunmaktayız. Tabii ki CHP İl Başkanlığı olarak bizler, halkın oyuyla bölgelerine hizmet etmek, devlet yatırımlarının yönetilmesi, 1/100.000’lik plan tadilatlarının yapılması, tarım ve turizm faaliyetlerinin düzenlenmesi için seçilmiş kişilerin özgür iradelerine baskı kuramayız. Bizler siyasi kimliğimizle ancak, uygun olan, bilimsel çalışmalarla desteklenen görüş ve önerilerimizle destek olmaya çalışabiliriz. Bu projede de seçilmemizin üzerinden kısa süre geçmesine rağmen ve de bu pandemi koşullarında elimizden gelen desteği, Genel Merkezimizin de görüşlerini alarak bir ölçüde verebildik ancak, sonucun tavsiye kararımız lehinde oluşmasını sağlayamadık. Bu karar kesinleşmiş karar değildir. Bundan sonraki süreç şöyle işleyecektir. 1-Alınan kararı Vali imzalar veya geri gönderebilir. 2-Vali’nin imzasından sonra askıya çıkar, 3-Askıda itiraz edilebilir. 4-İtiraz halinde meclise döner, meclis son kararını verir. 5-Meclis kararından sonra 60 gün içinde dava yolu açılır” dedi.
“Yapılacak her türlü kalkınma ve enerji projeleri çok iyi bir çalışmayla irdelenmeli”
Ural son olarak; “Konunun siyasi yanına gelince, Bizler CHP il yönetimi olarak diyoruz ki; bölgemizde yapılacak her türlü kalkınma ve enerji projeleri çok iyi bir çalışmayla irdelenmeli, toplumsal katkıları gözden geçirilmeli ve kümülatif etki değerlendirilmelerine bakılarak toplumsal katkı yönünde desteklenmelidir. Bu gün her konuda herkes, ülkeyi yönetenler dahil danışman kullanarak çalışmalar yapıyorsa, bilimden destek alıyorsa, bizlerde birlik ve beraberlik içinde dayanışarak ortak akılla başarılara imza atmak için doğru değerlendirmeler yapıp, hatalar ve eksiklikler varsa ve görüyorsak bu konuları çok iyi analiz edip değerlendirmek durumundayız. Bu kararda bölgesel nedenler, siyasi anlayış farklılıkları ile karara farklı bakan, etkilenerek karar veren arkadaşlarımızda bizim mücadele ve yol arkadaşlarımızdır. Bu arkadaşlarımızı da bu yerlere biz getirdik, eleştiri ve öz eleştiride bulunacaklardır, kendilerinden İl yönetimi olarak bunu bekliyoruz. Bu kararları nedeniyle bizlerin kendilerine sahip çıkmamız yerine, kendilerinin partimize karşı duydukları sorumlulukla hareket etmelerini beklemekteyiz. Süreç tamamlanmamıştır, sürece uygun hareket edeceklerini umuyoruz. Yaşadığımız hepimize bir ders olmalı ve bundan böyle ortak aklı daha çok işleterek karar alabilmeli, halkımızın bizden beklentisine kulak vermeli, derdine derman olma yolunda ortak mücadele edebilmeliyiz. Hak, hukuk, adalet demekle bu iş olmuyor, hak hukuk ve adaleti sözde değil özde yerine getirmeliyiz. Sonuç olarak; ekonomik gücünü tarım, hayvancılık ve turizmden alan ilimiz, enerji yatırımları konusunda üzerine düşeni fazlasıyla yerine getirmiştir. Bu ve benzeri projeler Çanakkale’nin tarihi dokusuna, tarım ve hayvancılık faaliyetlerine , doğasına , kültürel değerlerine zarar oluşturmayacak şekilde ve şeffaflık ilkesine uyarak ortak akılla hayata geçirilmelidir” ifadelerini kullandı.
(Eren Aşnaz)
