Vücut ısınsın korunamadığı, yeterli sıvı alımının sağlanamadığı durumlarda, örnegin tarım işçileri gibi bazı meslek grupları, çocuk ve yaşlılarda bu risk daha fazla olmakla birlikte bireysel durum, sıcağa maruz kalma düzeyi ve sıcak havaya adaptasyon yeteneğine göre de değişir. Sıcak çarpmasiyla birlikte vücudun ısı ayar sistemi bozulur, aşirı su ve tuz kaybı meydana gelir.
-Adale krampları
. Güçsüzlük, yorgunluk
. Baş dönmesi
. Davranış bozukluğu, sinirlilik
. Solgun ve sıcak deri
. Bol terleme (daha sonra azalır)
. Mide krampları, kusma, bulantı
. Bilinç kaybı, hayal görme
. Hızlı nabız gibi belirtilerin görülmesi akla sıcak çarpmasi olasılığını getirmelidir. Böyle bir durum varlığında da hemen bazı önlemler alınıp hastaneye ulaştırılması gerekir.
Sıcak çarpmasinda ilkyardım ilkeleri ise şunlardır:
. Hasta serin ve havadar bir yere alınır,
. Giysiler çikarilir,
. Sırt üstü yatırılarak, kol ve bacaklar yükseltilir,
. Bulantısı yoksa ve bilinci açıksa su ve tuz kaybını gidermek için 1 litre su -1 çay kaşigi karbonat -1 çay kaşigi tuz karışımı sıvı yada soda içirilir.
Asıl önemli olan ise koruyucu önlemler almaktır. Bunun için, sıcak havalarda sıvı kaybının fazla olması nedeni ile, kaybedilen su ve tuzu yerine koyacak tarzda bol sıvı alınması, susamayı beklemeden günde en az 2-2,5 litre sıvı tüketmeye özen gösterilmesi gerekir.
Alkol ve fazla kafein alınmaması, ağır ve yağlı yiyeceklerden kaçınılması gerekir. Yine sıcak havalarda açık renkli, pamuk ya da keten gibi kumaştan yapılmış, bol ve rahat giysilerin tercih edilmesi, dışarı çikarken geniş kenarlı şapka, şemsiye, uygun güneş gözlüğü kullanılması, günün en sıcak saatleri olan 10.00-16.00 arasında zorunlu olmadıkça dışarı çikilmamasi, bu saatlerde denize, havuza girilmemesi, güneşlenilmemesi, dışarıda spor ve yürüyüş yapılmaması, gerekir.
Hepinize sağlıklı günler dilerken, herhangi bir sağlık probleminiz olmasa bile yılda en az bir kez, eğer 15-49 yaş grubunda kadınsanız 6 ayda bir kez aile hekiminizle iletişim kurmanız gerektiğini hatırlatırız.
Hülya Çamlıbel Görgün
