Kanadalı altıncı şirket Alamos Gold’un yerli iştiraki Doğu Biga Madencilik tarafından Kirazlı altın madeni şantiyesine su ağlamak amacı ile yapılmak istenen Kumarlar Köyü Göleti ve Barajına karşı Kumarlar Köyü kadınları yürüyüş yaptılar. Eyleme, Çanakkale Merkez, Çan ve Bayramiç ilçelerinden de çevre dernek ve STK’ları destek verdi. Öncelikle Kirazlı altın madeni şantiyesi önünde bir araya gelen çevreciler, buradan hareketle Kumarlar Köyü’ne geçerek Kumarlar Köylüleri ile bir araya geldiler. Düzenlenen yürüyüşe, İl Genel Meclis Başkanı Sadık Göğüsgeren, CHP Milletvekili adayı Metin Ümit Ural, CHP eski Çan İlçe Başkanı Ümran Aydın’da katıldı. Köy Meydanı’nda gölet alanına yürüyen köylülerin şantiye sahasına girmesine önce izin vermeyen görevliler, sahaya girmekte direten köylü ve çevrecilere kapıları açmak zorunda kaldılar. Köylü kadınlar gölet barajı sahası içerisinde yaptıkları açıklamada, barajın inşa edilmeye başlaması ile su sıkıntısının giderek arttığı, içme suyunun dahi 30 km. uzaktan geldiğini belirterek… içme, sulama ve hayvancılık için kullanabilecekleri su yokken, sularının doğayı yok edecek altıncı bir şirkete vermeyeceklerini dile getirdiler.
“Suyun 480 milyon metreküpü şirkete, 48 milyon köye…”
Yapılan gölet ve barajla ilgili bilgilendirmede bulunan Ümran Aydın, ÇED firma resmi sitesinde 450 milyon metreküpün şirket tarafında kullanılacakken, yalnızca kalan 48 Milyon metreküpün köye bırakılacağını belirterek; “Burada bizim güzel ırmaklarımızın akmasına dahi müsaade etmiyorlar. •Köyümüzün sularını toplayan başka bir firma bu suyu kendisine işletme suyu için alacak. Bu alan bizim köyümüzün 600 yıllık yaylası. Bu su Kumarlar Köyü’nün suyu. Burasının ÇED raporu dahi yok. Çevresini nasıl etkileyeceğine dair en ufak bir çalışma dahi olmadı. Buraya şirket Altın Zeybek 2 Barajı diyor. Buraya Kumarlar Köyü Barajı denemesine dahi tahammülleri yok. Bu gölette suyu toplayacaklar, bu yüklenici şirketin internet sitesinde var.’ Suyun 450 milyon metreküpünü kendisine alacak, 48 Milyon Metreküpünü ise köye bırakacak’. Yani 10’da dokuzundan fazlasını götürecek. Bütün suyumuzu alacaklar ve Kumarlar Köyümüz başka köylerden parası ile su alıyor. 1 gram altın için 3 ton suyumuzu hiçbir altıncı şirkete peşkeş çektirmeyeceğiz” dedi.
“İçme suyumuzu dahi 30 km. uzaktan alıyoruz”
Suya en çok köylülerin ihtiyacı olduğunu belirten köy sakini Cemile Bahar Yücel; “Sadece çiftçilik için değil içme suyu için dahi bu suya ihtiyacımız var. Sularımız zaten evimizde akmıyor. Hayvancılık ve çiftçilikle uğraştığımız için yine arazilerimizde kullanmamız gerekiyor. Baraj yapılmaya başlandığında köyümüz için yapıldığını düşünüyorduk. Daha sonra altın madeni için yapıldığını öğrendik. En önemli konu buranın güvenli olduğunu düşünmüyoruz. Yoğun bir yağmur yağdığında sel felaketi ile karşı karşıya kalabiliyoruz. Bundan 3 yıl önce yağmurdan dere taştı. Bu barajın deremizi kaldırabileceğini düşünmüyoruz. Yine barajın ne kadar sağlam olduğunu bilmiyoruz. Köylüler olarak bilirkişiler tarafında buranın denetlenmesini istiyoruz. Bizim köyümüzden madene verecek suyumuz yok. İçme suyumuzun dahi yokken, içme suyu için 30 km öteden su getirmek zorunda kalırken, köyümüzde yapılan bir barajın suyunu dışarıdan gelen bir şirkete veremeyiz. Yine köyümüzün içinden yüksek gerilim hattı geçirildi. İki tane tarihi binanın ara yerine büyük bir trafo konuldu. Köyümüzün en anlamlı yerine büyük bir trafo koydular” dedi.
“Evlerimizde, ahırlarımızda sularımız kesildi”
Zehir için köylerinden su pompalanmasına karşı olduklarını belirten köy sakini Nahide Tokgöz; “Hayvancılıkla uğraşıyoruz. Yapabildiğimiz kadar da tarım yapmaya çalışıyoruz. Ekilebilir arazimiz zaten sınırlı. Dağlık bir araziye sahibiz. Bu gölet çok uzun zamandan beri gündemde. Yıllar öncesinden çayımıza su sayacı konulmuş. Arada gelip ölçülüyordu. Buna dahi seviniyorduk. Hayvanlarımızı fabrika yemi ve kuru ot ile besliyoruz. Su gelir diye umut ediyorduk. İş buralara kadar geldi ve içme suyumuz dahi kesildi. Evlerimizde ahırlarımızda sularımız kesildi. Bu saatten sonra buna müsaade etmek istemiyoruz. Hele bir zehir için buradan su pompalanmasına karşıyız. Suyumuzu vermek istemiyoruz. Kumarlar suyu ile Çanakkale zehirlenmesin” dedi.
“Hayvanlarımız zehirlenerek öldü”
Hayvancılıkla uğraşan köy sakini Dilek Sevinç; “Hayvanlarının zehirlenerek öldüğünü belirterek; Burada hayvanlarımızı var. İleride seramız var. Kurşun maden sürekli çaya zehir akıtıyordu. Bizim koyunlarımız öldü. Babam bunu ilgili kurumlara iletti. Ancak hiçbir şekilde cevap alamadık. Şu anda burada bir baraj yapılıyor ve ok mağduruz” dedi.
“Altın Zeybeğin ÇED’i burası için geçerli olamaz”
Kumarlar Köyü Barajı için ÇED yapılmadığını belirten İda Dayanışma Derneği üyesi Pınar Bilir; “Maden şirketi ile DSİ protokol gereği baraj inşa ediyor. Ancak bu protokol aslında Altın Zeybek Barajı için yapılan protokoldü. Buraya Altın Zeybek 2 denmesinin sebebi de bu. Ancak orası ile burası arasında 30 km. uzaklıkta. Aynı ÇED’in içerisinde yer alamaz. Ancak aynı ÇED’i kullanıyorlar. Burası Kumarlar Köyü burasıda Kumarlar Göleti. Yukarıda birde kurşun madeni olduğunu öğrendik. Burada aynı zamanda kurşun madeni işleyecekler. Bu baraj içinde madenden görüş alınması gerekirdi. Ne maden için ne de baraj için ÇED yapılmamış. Yapılan her şey belirsiz ve yaslara aykırı” dedi.
(ErenAşnaz)