Konut sektöründe kaos!

Resmi Gazeteni`nin 11 Mart 2015 tarihli sayısında yer alan “Diğer ilanlar” başlığı altındaki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı İşleri Genel Müdürlüğü duyurusuna göre aralarında Çanakkale`nin de bulunduğu, İstanbul, Sakarya, Bursa, Antalya, Diyarbakır ve Edirne gibi birçok ilde 200 civarında yapı denetim firmasıne ceza geldi. Çanakkale`de sayıları 9`u bulan yapı denetim firmalarından 3`i bir yıl, biri tamamen olmak üzere toplam 4 firmaya ceza geldi. Çanakkale`deki 9 firmadan 8`i hakkında 2013 yılında tutulan tutanaklara istinaden 4 firmanın bilgilerinin Ankara`ya gönderildiği öğrenildi. Tutanak tarihinden iki yıl sonra gelen cezalar yapı denetim şirketlerince tepkiyle karşılanırken, cezaların `aykırı üretim` adı altında verildiği ileri sürüldü. Konuyla ilgili olarak açıklamada bulunan Bursa İnşaat Mühendisleri Odası, bu durumun inşaat sektörü açısından vahim sonuçlar doğuracağının altı çizildi. Yapılan açıklamada “İnşaatlarda İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği açısından alınması gereken tedbirler konusu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı`nın uhdesinde olup; bu konu ile ilgili yapı sahibi ve müteahhitler muhatap kabul edilmektedir. Yapı denetim hakkında kanun ile yapı denetim kuruluşlarına uyarı görevi verilmiştir. Fakat iş güvenliği tedbirlerinin kısmen eksik alındığı gerekçe gösterilip yapı denetim firmaları kapatılarak yargısız infaz yapılmıştır. Tadilatla çözülebilecek hataların proje ve eklerine uygun olmadığı gerekçesiyle firmalar için kapatma kararı verilmesi; teknik anlamda tölere edilebilecek; düzeltilebilir imalatların eksik olarak denetim raporlarına yansıması ve Yapı Denetim firmalarının kapatılmasına gerekçe gösterilmesi inşaat sektörü ve meslektaşlarımız için çok vahim sonuçlar doğurmuştur” denildi.

 

Çanakkale`de tanıdık isimler

3`ü bir yıl, biri ise tamamen kapatılan yapı denetim firmaları inşaat sektörünü olumsuz etkilerken, kapatılan firmalardan birinin, AKP il eski Başkanı ve 2015 seçimleri aday adayı Muzaffer Kutlu`ya ait “54 Evler” olarak bilinen Barbaros Mahallesi`ndeki kentsel dönüşüm projesine bakan firma olduğu ileri sürülerken, bu firmanın sorumlusunun ise Belediye Meclisi CHP Grubu üyesi ve İmar Komisyonu Başkanı Ali Rıza Gültekin olduğu, Gültekin`in de bir yıl süreyle denetim yasağı aldığı iddia edildi.

 

Sektörde kaos

Yapı denetim firmalarının bir anda uzun süreli cezalar alması konut sektöründe bir kaosa yol açtı. Kapanan firmaların elinde çok sayıda proje bulunurken, bu projeler 10-15 günlük bir duraksamaya neden oldu. Geçtiğimiz ay gerçekleşen kapatma cezaları nedeni ile konut sektöründe ciddi bir kaos oluştuğu, bazı yapı denetim şirketlerinin bitmesi yaklaşan projeleri kabul etmediği ileri sürüldü. Yaklaşık bin 500 projenin, 150-200 yapı denetim personelinin ve sadece Çanakkale`de 1 milyon metrekarelik proje alanının bu durumdan etkilendiği ileri sürüldü. Sadece yapı denetim şirketlerinin değil, bu durumdan proje sahiplerinin ve müteahhitlerin de olumsuz etkilendiği öğrenildi.

 

Spekülasyon mu, denetim mekanizmesinin çürümesi mi?

Türkiye genelinde sayıları tam olarak bilinmesi de 200`ün üzerinde yapı denetim şirketinin kapatıldığı cezalarla ilgili çeştil yorumlar yapılıyor. Bu durumun ülkenin en önemli ekonomi dinamiklerinden biri olan inşaat sektörünün kaosa sokulmaya çalışıldığı spekülatif bir girişim olabileceği iddiası yoğunluk kazanırken, bununla birlikte ülke ekonomisini seçim öncesi sıkıntıya sokmaya dönük bir girişim değerlendirmesi yapanlar da var. özellikle tutanak tarihlerinin 2013 olması ve 2015`te ceza verilmesi noktasında kafaları karıştıran bir sürecin işlemesi spekülasyonu iddiasını kuvvetlendiren diğer bir etken olarak sunuluyor. Yapı denetimdeki, `denetim çürümüşlüğü` olabileceği de iddiası da gündemdeki yerini aldı. Sadece Çanakkale`de toplum 1500-2000 mağdurun yaratıldığı inşaat sektöründe sürecin nasıl işleyeceği ise merak konusu!

 

Belediye de kriz masası

Geçtiğimiz ay içinde yapı denetim sektörlerinin bir anda kapatılmasını sağlayan cezaların hemen ardından Çanakkale Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü Kemal Albayrak sorumluğunda bir toplantılar yapıldığı öğrenildi. Bir nevi `kriz masası` olarak değerlendirilen süreçte, kentteki mağduriyetin giderilmesi, en aza indirilmesi noktasında çalışmalar yapıldığı ifade edildi. Bu sürecin, sadece Çanakkale`de değil, Türkiye genelinde ciddi sorunlar yarattığı ifade edilirken, sektör temsilcileri bu meseleyi kentte `sır` gibi saklaması da dikkat çekti.

 

Hatasızların günahı ne?

Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği İzmir Şubesi Başkanı Osman Akbaşak, İzmir`de de cezaların yaşandığını ifade ederek, daha önce yaptığı açıklamasında “İki yıl beklenip de 20 gün içinde firmaların aynı anda kapatılmasının rutin olarak anlaşılabilecek bir tarafı yok” diye konuştu. Ceza uygulamasında da sorun olduğuna dikkat çeken Akbaşak, “Bir binada sorun yaşandıysa o firmanın diğer projeleri de durduruluyor. Hatalı olmayan inşaat sahiplerinin ve müteahhitlerin günahı ne? Onlar da denetimsiz bırakılıyor. Şu anda belediyeler bu firmaların işleriyle ilgili tutanak düzenlemekle meşgul. Belediyelerin seviye tespiti, yeni şirket bulma, anlaşma derken pek çok yapı denetimsiz kalıyor. Oysa kapanma uygulamaya göre yapılmalı” dedi.