Ay ortası itibarıyla Türkiye`nin büyük bölümünde beklenen rekor sıcaklıklar nedeniyle evlerde ve iş yerlerindeki klimalar daha düşük derecelerde çalıştırılıyor. Ancak bu durum elektrik faturalarında ciddi artışa neden olabiliyor. Klimadaki her bir derecelik artışın yüzde 5 tasarruf sağladığını söyleyen ESCON Enerji CEO`su Onur Ünlü, "Yaz aylarında konfor şartlarını sağlayan klima ayarı 24-25 derecelerdir. Üstelik klimanın ayarını 22 dereceden 23`e getirerek yüzde 5, 24 dereceye getirerek ise yüzde 10 gibi yüksek bir tasarruf oranına ulaşmak mümkün" dedi. Ünlü ayrıca sanayi ve ticari binalarda yapılacak soğutmanın bir kısmının elektrik harcanmadan da sağlanabileceğine dikkat çekti.
Dünyadaki ortalama hava sıcaklığı Temmuz ayının ilk haftasında üst üste üç kez rekor kırarken ve yeni rekorların kırılması beklenirken Türkiye de kavurucu sıcakları karşılamaya hazırlanıyor. Ay ortası itibarıyla pek çok şehirde yüksek sıcaklık değerlerinin görülmesi beklenirken, bu durum karşısında klima kullanımının ciddi ölçüde artacağı ve klimaların sıcaklık ayarlarının en düşük seviyelerde tutulacağı öngörülüyor. Ancak klimaların derecesini düşürmek verimliliği azalttığı gibi elektrik faturalarında da ciddi artışa neden oluyor. Türkiye`nin ilk ve tek global enerji hizmet şirketi ESCON Enerji`nin CEO`su Onur Ünlü, konutlarda, ticari binalarda doğru klima kullanımına yönelik önerilerde bulunurken sanayide kullanılan soğutma sistemlerinde tasarruf sağlamanın ipuçlarına yer verdi.
"Klimanın ayarı 24-25 derecelerde olmalı"
Sıcak havalarda klima ayar sıcaklığının 16-17 derecelere kadar düşürüldüğünü söyleyen Ünlü, "Halbuki yaz ayları için konfor sıcaklığı dediğimiz uygun şartları sağlayan ayar sıcaklığı 24-25 derecelerdir. Klima aynı zamanda nemi de aldığı için daha fazla soğutma ihtiyacı oluşmaz. Bunun yanında klimadaki her bir derecelik artış yüzde 5 tasarruf sağlar. Klimanın ayarını 22 dereceden 23`e getirerek yüzde 5, 24 dereceye getirerek yüzde 10 gibi yüksek tasarruf oranına ulaşılabilir" dedi. Klimanın filtresini temizlemenin verimliliği artırdığını belirten Ünlü ayrıca dış cephe ünitesinin de kuzey cepheye veya güneş görmeyen, iyi hava alan bir yere konulması gerektiğini ifade etti.
"Beyaz eşyaları güneş etkisini yitirdikten sonra çalıştırın"
Ünlü, konutlarda ve ofislerde ilave sıcaklık artışına neden olan ürünlere dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen Ünlü, "Örneğin aydınlatmada verimli armatür kullanılabilir. Gün ışığından mümkün olduğunca fazla faydalanmak önemli ancak gündüz saatlerinde güneşlik veya panjur kullanılması klima kullanımını da azaltacaktır. Bununla birlikte bulaşık makinesi, çamaşır makinesi, fırın gibi beyaz eşyalar, güneşin etkisini yitirdiği saatlerde çalıştırılmalı. Çünkü bu cihazlar ısı yükü de oluşturduğundan klimanı soğutma yükünü ve buna bağlı olarak enerji tüketimini artırıyor. Pencerelerde çift cam olması ve binaya dış cephe yalıtımı uygulanması da içerideki sıcaklığı azaltıyor" diye konuştu.
"Sanayideki soğutmanın bir bölümü elektrik harcamadan sağlanabilir"
Pek çok otel, AVM, iş merkezi gibi ticari binalar ile fabrikalarda sadece taze hava ile çalışan santraller kullanıldığına dikkat çeken Ünlü, "Ancak dışarıdan alınan taze hava sıcak olduğundan, bu havayı soğutmak için daha fazla enerji kullanılıyor. Bunu önlemenin yolu ise son derece pratik bir yöntem olan ısı geri kazanım üniteleri. Bu sistemde içeriden dışarıya atılan soğuk hava, içeriye yeni alınan taze havanın ön soğutmasını yapıyor. Böylece soğutmanın bir kısmı hiç elektrik tüketmeden sağlanıyor" açıklamasında bulundu.
Ünlü, sanayi ve ticari binalara yönelik diğer önerilerini ise şöyle sıraladı:
1- Doğal aydınlatma, dış cephe yalıtımı, filmli cam, çift kapı veya hava perdesi gibi uygulamalar verimliliği artırırken faturaları düşürür.
2- Bir depodaki ürünler dört derece sıcaklık yerine altı derecede saklamaya da uygunsa bu ayar değiştirilebilir. Böylece hiçbir yatırım yapmadan tasarruf sağlanır.
3- Otomasyon sisteminin kontrolü doğru yapılmalıdır. Atıl bir alanı soğutmak için harcanan enerji, faturaların ciddi ölçüde yükselmesine neden olur.
4- Proseste sıcak su ihtiyacı varsa ısı pompası kullanılmalıdır. Isı pompasının bir tarafı ısıtma bir tarafı soğutma yaptığından hem elektrik hem de doğal gazdan tasarruf sağlanır.
5- Tesisat yalıtımının yapılması hem ısıtmada hem de soğutmada verimliliği artırır.
6- Basınçlı hava kompresörleri yaz aylarında daha serin bir alanda çalıştırılabilir. Bu durum makinenin verimini artıracağı gibi her beş derecede yüzde 2 tasarruf sağlar.
7- Soğutma sistemi olarak chiller kullanılıyorsa cihazın dış ünitesine özel bir petek uygulaması yapılarak su püskürtme uygulanabilir. Evaporatif soğutma denilen bu sistem sayesinde hem cihazın verimliliği yüzde 10 civarında artar hem de enerji kullanımının en yoğun olduğu anlarda bile sistem daha verimli çalışır.
(Erhan Taylan)
