Çan`da 4 yıl önce ruhsatı yenilenmeyen ve tüm izinleri iptal edilerek sahayı terk eden maden şirketi için köylerin sulama ve içme suyu tahsis edilmek isteniyor.
Su sorunu yaşayan ve kuraklık nedeni ile sulu tarım dahi yapılamayan Çan`ın Kumarlar Köyü ve çevre köylerinin su ihtiyacını karşılayacak göletin suyu, artık olmayan bir maden için tahsis edilmeye çalışılıyor. 2019 yılında ruhsatı yenilenmeyen ve 2021 yılında da tüm izinleri iptal edilerek Kirazlı Altın Madeni projesi sahasını terk eden Alamos Gold ve yerli iştiraki Doğa Biga Madencilik`e tahsis edilmeye çalışılan suyun davası sürüyor.
Çan Çevre Derneği`nin Çanakkale İdare Mahkemesi`ne açtığı madenci şirket ve DSİ arasındaki su tahsisi protokolünün iptaline ilişkin davanın bilirkişi keşfi yapıldı. Çanakkale İdare Mahkemesi heyeti, bilirkişi heyeti, Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı İrfan Mutluay, Çan Çevre Derneği ve çevre örgütlerinin katıldığı keşifte suyun madenci şirketi verilemeyeceği ifade edildi.
Kumarlar köyü susuz kalmıştı
Bölge köylerinin kuraklık nedeni ile su sorunu yaşarken bölgede hem içme hem de tarımsal sulamada kullanılacak Kumarlar Köyü Göleti`nin suyunun tamamının köylülerce kullanılması isteniyor. Yapımına başlanmasının ardından köylerin içme suyuna zarar vererek, Kumarlar Köyü sakinlerinin taşıma suyla içme suyu ihtiyacını karşıladığı projenin, zaten su sorunu yaşan köylerde tarımı ve hayvancılığı tamamen bitireceği ifade ediliyor.
"Kuraklık yaşarken su kaynağının üçte biri şirkete verilemez"
Bölgede ciddi bir biçimde kuraklık yaşandığını, su kaynaklarının tarımsal sulama, evsel ihtiyaçları, kırsalın ve sanayinin ihtiyacını karşılayamayacak düzeyde kuraklıkla karşı karşıya olunduğu ifade ediliyor. Bilirkişi keşfine katılan Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı İrfan Mutluay, Çanakkale`nin kuraklığa karşı önlemler almaya başladığını hatırlattı. Kumarlar Köyü`nde DSİ tarafından inşa edilmesi gereken göletin, maden firması tarafından inşa edildiğini ifade eden Mutluay, "Bu göletin suyunun yaklaşık yüzde 29`u, madenin işletme ihtiyaçlarını karşılamak üzere şirkete tahsis edilmiş durumda. Planlama raporunda, 1 milyon 918 bin metreküp suyun tahsisi öngörülüyor. Bu suyun 48 bin metreküpü, Cazgırlar, Kirazlı, Kumarlar ve Yukarı Şapçı köylerinin içme ihtiyacını karşılamak üzere tahsis edilecek. 550 bin metreküpü şirketin işletmesinde kullanılacak ve 1 milyon 320 bin metreküpü ise yöre köylerin tarımsal sulamasında kullanılacak. Şirkete verilen 550 bin metreküp suyun karşılığı yüzde 29! Yani, neredeyse su rezervinin üçte biri şirkete verilmiş durumda. Eğer bu su şirkete verilmezse, bin 368 dekar tarım alanı daha sulanabilir" dedi.
"Bilirkişi raporunda halkın çıkarları gözetilmeli"
Yargıya güvenmek zorunda olduklarını dile getiren Başkan Mutluay, "Burada bilirkişi heyetinin aklın, bilimin ve halkın çıkarlarını gözeterek, gerçekçi bir rapor vereceklerini düşünüyorum. İdare Mahkemesi`nin de bilirkişi raporuna dayanarak DSİ ile şirket arasında yapılan bu protokolü ve planlamayı iptal edeceğini ve suyun tamamen tarımsal sulamada ve köylerin içme suyu ihtiyacını karşılamak üzere kullanılması yönünde karar vereceğini umuyorum" dedi.
"Maden yok, bu planlama çöpe gitmeli"
13 Ekim 2019 tarihi itibariyle madenin ruhsat süresinin dolduğunu ve yenilenmeyerek ruhsatın iptal edildiğini hatırlatan Mutluay, "Orman izinleri de iptal edildi. izinleri iptal edilmiş bir maden işletmesinin su ihtiyacını karşılamak üzeri yapılmış planlamanın da çöpe gitmesi gerekiyor. Ama bakıldığında bunun böyle olmadığı, arka planda bir takım da devirlerin söz konusu olabileceği gibi bir şüphe düşüyor içimize, umarım böyle bir girişim olmaz" dedi.
(Seçkin Sağlam-Atilla Akın)
