"İş cinayetlerine hayır! Adalet istiyoruz!"

 

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi yayımladığı raporda, özellikle 2016 yılı Şubat ayı ile başlayan ve OHAL sonrası devam eden süreçte iş cinayetlerinde büyük bir artış meydana geldiği belirtildi. Tespit edilebilen iş cinayeti sayısının 2000’e ulaştığını söyleyen İSİG Meclisi; “OHAL sonrası toplu iş cinayetlerinden ziyade tek tek gerçekleşen iş cinayetleri çoğaldı ve seri ve sürekli bir biçim aldı. Bu durum işçilerin ülkemizde ve işyerlerinde söz ve karar süreçlerindeki dışlanmasının pekiştiğini de ifade ediyor... İş cinayetleri yaşanan işkollarında yine ilk üç sırayı inşaat, tarım ve taşımacılık işkolları aldı. Ancak tarım işkolunda yüzde 10 civarında iş cinayetlerinde düşüş gözüküyor. Bu durumun temelinde ise gerek Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki sokağa çıkma yasakları sonrası yaşanan sosyal-siyasal durumun etkisi gerekse ülkemizde tarımın bir kenara atılmışlığı ve tarım alanlarının ranta açılmasının kısa vadede getireceği kar beklentisi yatıyor. Dikkat çekici olan en önemli husus ise metal, madencilik ve enerji işkollarındaki ölümlerin her geçen gün artış göstermesi. Yine gıda, kimya, tersane/liman, cam/çimento, ağaç/kağıt gibi sanayi işkollarındaki ölümlerin oransal olarak artması yani iş cinayetlerinin sanayide yoğunlaşma eğilimi göstermesi.” dedi.

 

İş cinayetlerinin nedenlerinde trafik/servis kazaları, ezilme/göçükler ve yüksekten düşmelerin ilk üç sırada olduğunu belirten İSİG Meclisi, ayrıca gerçekleşen intiharlarla ilgili de ciddi rakamlar paylaştı. İSİG Meclisi, “Ama özellikle elektrik çarpmasına bağlı iş cinayetlerinde de oransal bir artış söz konusu. Elektrik çarpmalarına karşı alınacak önlemlerin maliyetlerinin çok az olduğu düşünüldüğünde iş güvenliği önlemlerinin iyice rafa kalktığı da anlaşılıyor. Aşırı-yoğun-fazla çalışmaya bağlı olası ani ölümler ise (kalp krizi, beyin kanaması vb.) artık kalıcılaşmış durumda. Bu durum OHAL döneminde çalışma koşullarında herhangi bir iyileştirmenin olmadığını aksine var olan uygulamaların kalıcılaştığını gösteriyor. İşyerlerinde ya da çalışırken şiddet olaylarına maruz kalıp ölen işçilerin varlığı ise OHAL ile hiçbir sorun çözülmediğini aksine şiddetin kalıcılaştığını ortaya koyuyor. Yine işyeri intiharlarının nedeni olarak mobbing, borç ve işsizlik ülkemiz işçi sınıfının içinde olduğu cenderedir. Gün geçmiyor ki mobbing dolayısıyla bir işçimiz, işsizlik nedeniyle üniversiteyi bitiren bir gencimiz ya da borçlarını ödeyemediği için bir emekçimiz yaşamına son vermesin. OHAL’de bu durum olağanlaşıyor... OHAL döneminde çocuk işçi ölümleri aynı oranda devam ediyor. Yani çocuklara dair politikada hiçbir düzelme yok. Ancak dikkat çeken husus 28-50 yaş grubundaki işçi ölümlerindeki kısmi artış. Daha evvelki çeşitli raporlarımızda belirtmiştik. 28-50 yaş grubu örgütlülük, haklarını koruma gibi pratiklere daha aşina. Bu yaş grubundaki iş cinayetlerinin oransal artışı OHAL’in işçi sınıfının ana gövdesine dönük uygulamaların arttığının bir göstergesidir. Yani daha örgütlü kendini koruyabilen işçi sınıfına dönük doğrudan bir saldırı gerçekleşti OHAL döneminde…” ifadelerine yer verdi.

 

OHAL’li bir yılda birçok şehirde iş cinayeti yaşandığını belirten İSİG Meclisi; “ Sadece Ardahan’da iş cinayeti tespit edemedik. OHAL, Türkiye’nin sanayi kentlerindeki işçi sınıfının iş cinayetlerinde ölümünü yoğunlaştırmıştır. İstanbul bir yana özellikle Kocaeli, Bursa, İzmir, Antalya, Konya, Adana ve Manisa gibi Anadolu’nun önde gelen sanayi şehirlerinde işçilerin sağlığı ve güvenliği alarm vermektedir... OHAL sürecinde kamu kurumları ve 50’den az işçisi olan az tehlikeli işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırma zorunluluğu 1 Temmuz 2020 tarihine ertelendi. Yine endüstriyel kazalara dönük yönetmelikte bazı maddelerde değişikliğe gidildi ve bazı zorunluluklar 2019 yılına ertelendi. İş cinayetleri sonrası ise adaletsizlik, cezasızlık sürmektedir. Davalarda asıl sorumlular mahkemeye çıkartılamadığı gibi tali sorumlular kısa süreli hapis cezalarına çarptırıldı, bu cezalar para cezasına çevrildi ve 24 ay taksitlendirildi... Son olarak OHAL sonrası beş grev milli güvenlik ve sağlık gerekçeleri ile yasaklandı. Ancak yasaklanan sadece grev değil sendikal örgütlenme özgürlüğüdür. Oysa iş cinayetleri sadece işçilerin söz ve karar haklarının sağlanması ile azalabilir. İşçilerin örgütlenmesi zaten Türkiye’de birçok şekilde engellenmeye çalışılırken bu durum OHAL’le birlikte iyice keyfileşti. Yani devletin tepesinin, AKP sözcülerinin ifade ettiği “halka ve işçilere OHAL yok” söylemi sadece sözde kaldı. OHAL koşulları patronlar lehine ve işçiler aleyhine devam eden, bizim alanımızdan bakınca da iş cinayetleri rejimini kurumsallaştıran bir saldırı süreci olarak devam ediyor. Ancak raporun başlangıcında belirttiğimiz gibi işçi sınıfının mücadelesi de devam ediyor. Sınıf mücadelesinden öğrenmek ve gerektiğinde bir yön verebilmek inancıyla... ” dedi.

 

İnşaat, Yol işkolunda 449 işçi; Tarım, Orman işkolunda 360 işçi; Taşımacılık işkolunda 287 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 126 işçi; Metal işkolunda 105 işçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 96 işçi; Madencilik işkolunda 86 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 71 işçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 59 işçi; Enerji işkolunda 48 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 36 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 36 işçi; Petro-Kimya Lastik işkolunda 35 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 34 işçi;  Çimento, Toprak, Cam işkolunda 30 işçi; Ağaç, Kağıt işkolunda 27 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 23 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 4 işçi; İletişim işkolunda 4 işçi; Banka, Finans ve Sigorta işkolunda 1 işçi; çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 46 işçi yaşamını yitirdi...

 

Trafik, Servis Kazası nedeniyle 486 işçi; Ezilme, Göçük nedeniyle 358 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 335 işçi; Kalp Krizi/Beyin Kanaması nedeniyle 180 işçi; Silahlı Şiddet nedeniyle 118 işçi; Elektrik çarpması nedeniyle 104 işçi; İntihar nedeniyle 87 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 80 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 43 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 35 işçi; Diğer Nedenlerden dolayı 123 işçi yaşamını yitirdi...

 

14 yaş ve altı 15 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 36 çocuk-genç işçi, 18-27 yaş arası 278 işçi, 28-50 yaş arası 1032 işçi, 51-64 yaş arası 350 işçi, 65 yaş ve üstünde 81 işçi, Yaşını bilmediğimiz 171 işçi yaşamını yitirdi...

 

213 ölüm İstanbul’da; 89 ölüm Kocaeli’nde; 88’er ölüm Bursa ve İzmir’de; 78 ölüm Antalya’da; 68 ölüm Konya’da; 64’er ölüm Adana ve Manisa’da; 50 ölüm Denizli’de; 49’ar ölüm Ankara ve Aydın’da; 45 ölüm Mersin’de; 43 ölüm Samsun’da; 41 ölüm Tekirdağ’da; 35’er ölüm Gaziantep ve Muğla’da; 32 ölüm Kayseri’de; 28 ölüm Zonguldak’ta; 27’şer ölüm Diyarbakır, Sakarya ve Şanlıurfa’da; 25 ölüm Hatay’da; 22’şer ölüm Kahramanmaraş, Kastamonu ve Sivas’ta; 21’er ölüm Elazığ, Eskişehir ve Siirt’te; 20’şer ölüm Balıkesir ve Mardin’de; 18 ölüm Malatya’da; 17’şer ölüm Çorum, Düzce ve Ordu’da; 16’şar ölüm Çanakkale ve Niğde’de; 15 ölüm Bolu’da; 14’er ölüm Artvin, Giresun, Isparta, Karaman ve Tokat’ta; 13’er ölüm Burdur, Hakkâri ve Kütahya’da; 12’şer ölüm Adıyaman, Erzurum ve Sinop’ta; 11’er ölüm Afyon, Gümüşhane, Trabzon ve Tunceli’de; 10’ar ölüm Edirne, Karabük, Osmaniye ve Uşak’ta; 9’ar ölüm Bartın, Batman, Bitlis, Erzincan, Kırıkkale, Rize, Van ve Yalova’da; 8 ölüm Kırklareli’nde; 7’şer ölüm Ağrı, Aksaray, Amasya, Bingöl, Kilis ve Şırnak’ta; 6’şar ölüm Kars ve Nevşehir’de; 5 ölüm Bilecik’te; 4’er ölüm Çankırı ve Muş’ta; 3’er ölüm Iğdır, Kırşehir ve Yozgat’ta; 2 ölüm Bayburt’ta ve 26 ölüm yurtdışında yaşandı…