Domuz gribi, son yıllarda dünyayı etkisi altına alan ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir hastalıktır. Peki domuz gribi nedir, nasıl bulaşır, belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir? Bu soruların cevaplarını bu makalede bulabilirsiniz.
Domuz gribi, A tipi influenza virüsünün H1N1 adlı alt türünün neden olduğu bir solunum yolu enfeksiyonudur. Bu virüs, domuzlarda, kuşlarda ve insanlarda görülen grip virüslerinin bir karışımıdır. İlk olarak 2009 yılında Meksika’da ortaya çıkan domuz gribi, kısa sürede dünyaya yayılarak bir pandemiye dönüşmüştür. Dünya Sağlık Örgütü, 2010 yılında pandeminin sona erdiğini ilan etmiştir. Ancak domuz gribi virüsü hala insanlarda görülmekte ve mevsimsel grip ile karıştırılmaktadır.
Domuz gribi, solunum yoluyla bulaşan bir hastalıktır. Virüs, hasta bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında havaya saçtığı damlacıklarla başka bir kişiye geçebilir. Ayrıca virüs bulaşmış bir yüzeye dokunup sonra göz, burun veya ağız gibi mukozalara temas eden kişilerde de enfeksiyon oluşabilir. Domuz gribi, domuz eti yemekten bulaşmaz. Domuzlar ile yakın temas halinde olan kişilerde ise virüsün domuzlardan insanlara geçme ihtimali vardır.
Domuz gribi belirtileri, mevsimsel grip ile benzerlik gösterir. Ancak domuz gribi, daha ağır seyredebilir ve bazı komplikasyonlara yol açabilir. Domuz gribi belirtileri şunlardır:
Domuz gribi belirtileri, virüs bulaştıktan 18-72 saat arasında ortaya çıkar. Belirtiler genellikle 7-10 gün içinde geçer. Ancak bazı kişilerde daha uzun sürebilir veya daha ciddi hale gelebilir.
Domuz gribi tedavisi, hastanın durumuna ve risk faktörlerine göre değişir. Hafif belirtiler gösteren ve başka sağlık sorunu olmayan kişiler, evde dinlenerek, bol sıvı alarak, ateş düşürücü ilaçlar kullanarak ve enfeksiyonu başkalarına bulaştırmamak için önlem alarak iyileşebilirler. Ancak şu durumlarda mutlaka bir doktora başvurmak gerekir:
Doktor, domuz gribi tanısı için boğaz veya burun sürüntüsünden alınan örnekleri laboratuvarda test edebilir. Ayrıca akciğer röntgeni, kan testi veya diğer tetkikler de isteyebilir. Domuz gribi tedavisinde antiviral ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar, virüsün çoğalmasını engelleyerek hastalığın şiddetini ve süresini azaltabilir. Ancak bu ilaçlar, belirtiler başladıktan sonraki 48 saat içinde başlanmalıdır. Aksi takdirde etkili olmayabilir. Antiviral ilaçlar, doktorun önerisi ve reçetesi ile kullanılmalıdır. Antibiyotikler ise domuz gribine etki etmez. Ancak domuz gribi, zatürre gibi bakteriyel bir enfeksiyona neden olursa, antibiyotik tedavisi gerekebilir.
Domuz gribinden korunmanın en etkili yolu, her yıl grip aşısı yaptırmaktır. Grip aşısı, domuz gribi virüsünün de dahil olduğu en yaygın grip virüslerine karşı koruma sağlar. Grip aşısı, özellikle hamileler, yaşlılar, çocuklar, kronik hastalar ve sağlık çalışanları gibi riskli gruplar için önemlidir. Grip aşısı, her yıl Eylül-Kasım ayları arasında yapılmalıdır. Grip aşısı, bazı yan etkilere neden olabilir. Bu yan etkiler arasında aşı yapılan bölgede kızarıklık, şişlik, ağrı, ateş, halsizlik, baş ağrısı, kas ağrısı, mide bulantısı, kusma ve ishal sayılabilir. Bu yan etkiler genellikle hafif ve geçicidir. Ancak aşıya karşı alerjik bir reaksiyon oluşursa, derhal tıbbi yardım alınmalıdır.
Domuz gribinden korunmak için ayrıca şu önlemler alınabilir:
(Saim Tunçman)
