DNA, nefesten ve ayak izinden toplanabilir mi?

ABD'de bilim insanlarının, DNA örneklerinin yıkanılan sudan, havaya karışan nefesten veya kumsaldaki ayak izinden bile toplanabilmesini konu alan buluşunu değerlendiren Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü'nden Prof. Dr. Korkut Ulucan, gelişmenin güzel ancak hangi amaçla kullanılacağının önemli olduğunu söyledi. Ulucan, havadan toplanan DNA'lardan istenilen düzeyde sağlıklı sonuçlar elde edilebilmesi için toplanan örnekte belli bir düzeyin üzerinde DNA olması gerektiğini kaydetti. Prof. Dr. Ulucan, DNA ile bireylerin veya toplumların izlenmesi endişesine ilişkin de değerlendirmelerde bulundu.

"DNA toplanabilmesi için doku gerekli"
DNA örneklerinin hücrenin olduğu tüm dokulardan elde edilebileceğini hatırlatan Ulucan, "Bazı hücrelerde DNA olmuyor veya istediğimiz kalitede olamayabiliyor. Mesela saç teli, kökündeki hücre olacak. Saç telinin ucundan bir örnek bizim işimize yaramıyor. Mesela ben bir yudum su içtim, benim epitel hücrelerim bardağa yapıştı. Buradan o örnekleri toplayıp benim DNA'ma erişebilirsiniz. Yeter ki bir doku olsun... O dokudan DNA izole edilerek toplama işlemi gerçekleştirilebilir." diye konuştu.

"Hücrelerimiz bulunduğumuz ortamda havada dolaşıyor"
Verilen nefesten kimlik tayini üzerine 2007-2008 yıllarında çalışmalar yapıldığına değinen Ulucan, "O zamanki teknoloji çok daha pahalı ve özel işlemler için bunu mümkün kılıyordu. Bulunduğumuz ortamda bizim hücrelerimiz var, tükürükte bulunan hücreler. Covid zamanında da bunu çok tartıştık. Hücrelerimiz havada dolaşıyor. Buraya vakumlu bir hava filtresi sistemi getirsek bu hücreler çok rahat toplanıp analiz edilebilir." değerlendirmesinde bulundu.
(Dilan Kaynak)