Ülkemizde yapılan araştırmalarda toklukla ilgili gizli şekerin çok daha belirgin olduğu görülmüştür. Gizli diyabeti olan kişiler takip edildiğinde bu kişilerin yüzde 35’inin 10 yıl içinde diyabete yakalandığı görülmektedir. Buradan çıkan sonuca göre de sadece açlık kan şekeri bakılması tarama ve tanıda yeterli değildir.
Diyabet tanısı konulmuş hastalarımızın takibinde ilaç uygulamaları kadar eğitim, beslenme ve egzersiz önem taşımaktadır. Hastanın öncelikle hastalığını tanıması, bu hastalığın ömür boyu sürecek olduğunu ve yaşam standartlarının hastalıklarına göre oluşturulması gerektiği bilmesi önemlidir.
Diyabet hastalarında ayak bakımı çok önemlidir. Uzun yıllar yüksek şeker seviyeleri ile yaşayan hastalarda damar ve sinirler sağlıklı yapısını yitirecektir. Sürekli travmaya uğrama ihtimali yüksek olan özellikle ayak bölgesinde his kaybına bağlı olarak hasta ayağındaki yarayı ,ayakkabı vurmasını yada ayakkabını içine girebilecek küçük batıcı bir maddeyi fark edemeyecektir.Bu bölgede oluşabilecek yaralar da kan dolaşımı bozulduğundan ve o bölgeye yeteri kadar kan gidemediğinden geç iyileşecek yada sıkça gördüğümüz diyabet ayağına dönüşecek ve bazen de uzvun kesilmesine kadar gidebilecektir.
Diyabet hastalarına düzenli ayak bakımı ve doğru ayakkabı seçimi riskleri mümkün olabildiğince azaltır.
Ayakkabı seçiminde;
-önü ve arkası kapalı ayakkabı seçmek
-ortopedik ayakkabı kullanmak( spor ayakkabılar piyasada satılan ortalama ayakkabılar içinde en uygunlarıdır)
-gün boyunca dışarıda kalınacaksa arada ayakkabı değiştirmek
-yeni alınan bir ayakkabıyı birkaç gün evde giyip vurup vurmayacağını test etmek
-giymeden önce ayakkabını içini elle kontrol edip astarda toplanma yada yabancı bir cisim olup olmadığını kontrol etmek.
-evde ya da kumsalda ayakkabısız dolaşmamak
-denize girerken deniz ayakkabısı giymek koruyucu önlemlerdir.
Ayak bakımında;
- ayakları her akşam ılık su ve beyaz sabunla yıkayıp, özellikle parmak aralarını iyice kurulamak
-ayağın her tarafını her akşam kontrol ederek tırnak batması, yara, çatlak,nasır gibi bir durum varsa erken zamanda tespit etmek( ayak tabanını tam görebilmek için uzun saplı bir aynadan yararlanılabilir)
-ayak tırnaklarını parmak boyunu geçecek şekilde uzatıp düz kesmek(tırnak batması riskini azaltacaktır)
-tırnak mantarı varsa bir an önce tedavi ettirmek
-ayaktaki hiçbir bölgeye kesici aletlerle müdahale etmemek
- ayak tabanı ve topukları akşamları vazelin ile yumuşatmak(parmak arası hariç) dikkat edilecek hususlardır.
Aile hekiminize en geç 3 aylık aralıklarla gitmeniz kan tahlilleri dışında ayak muayenesi olmayı talep etmeniz önerilmektedir.Diyabet hastalarında aile hekiminizin önereceği sıklıkta göz ve nöroloji konsültasyonları da önemli kontrollerdir..
Sevgili hastalarımız; diyabet uzun soluklu bir hastalıktır. Biz aile hekimleriniz olarak bu uzun ve meşakkatli yolda sizinle el ele verip yaşam kalitenizi arttırmak istiyoruz.
Sağlık dolu günler dileriz.
Aile Hekimi Dr. TÜlay Çonkır Güler
