Yapımına 2017 yılında başlanan ve 18 Mart tarihinde (planlanan süreden bir yıl erken) trafiğe açılan 1915 Çanakkale Köprüsü`nün Cumartesi günü ilk günüydü. Havanın soğuk ve rüzgarlı olmasına rağmen, çok sayıda vatandaş 1915 Çanakkale Köprüsü`nden ilk kez geçmenin heyecanını yaşadı. Çanakkale`den Gelibolu`ya, Gelibolu`dan da Çanakkale`ye `ziyaretlerin` arttığı bir hafta sonu yaşanırken, Çanakkale tarihinde ilk kez vatandaşlar, feribot kullanmadan karşı kıyıya çıktılar. Vatandaşlar, köprü keyfini çıkarırken, araçlarını köprü üzerinde durdurarak öz çekim yaptılar... Hafta sonu, sosyal medya hikayeleri köprü fotoğraflarından geçilmedi.
15 Euro olarak açıklanan geçiş ücreti, 200 TL`ye sabitlendi!
90`lı yıllardan bu yana her iktidarın seçim vaatleri arasında yer alan, ancak kimi zaman rantabl bulunmayan, kimi zaman ödenek sorunu, kimi zaman ise yanlış yer seçimleri nedeni ile bir türlü yapılamayan Çanakkale Köprüsü, Ak Parti iktidarının "Yap-işlet-devret" modeli ile "Daelim, Limak, SK E&C, Yapı Merkezi" konsorsiyumu tarafından "Türk-Kore Ortak Girişimi" ile inşa edildi. Bilindiği gibi Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, daha önce Euro`nun 10 lira olduğu dönemde, köprü geçişinin 15 Euro olacağını açıklamıştı. O dönemde 150 lira + KDV`ye denk olan bu geçiş ücreti, güncel kur ile 245,85 TL+KDV yapıyor. 18 Mart`ta köprü açılışını gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise köprü geçiş ücretinin 200 TL`de sabitlendiğini dile getirdi.
Bu yoğunluk 45 bin limitini doldurur mu?
Köprünün yapımı ile ilgili tüm hesaplar, "45 bin araç garantisi" üzerine kurgulandı. Oysa Boğaz geçişini sağlayan GESTAŞ`ın ortalama araç geçiş sayısı yılda 3 ile 3,5 milyon civarında. Bu da günlük araç sayısının ortalamada 9-10 civarında olduğunu gösteriyor. Açılışı nedeni ile ilk bir hafta ücretsiz olacağı açıklanan 1915 Çanakkale Boğaz Köprüsü, vatandaşların ilgisini gördü. Ancak beklenen ilgiyi gördü mü, orası bilinmiyor! Zira Çanakkale`den Gelibolu istikametinde oluşan bir yoğunluk ilk bakışta köprünün beklenenden fazla ilgi göreceği izlenimi uyandırsa da, gerçek daha sonra anlaşılıyor; köprünün girişinde devam eden çalışmalar nedeni ile tek şeritten trafik akışı sağlandı. Bu nedenle yaşanan yoğunluğun, köprünün Gelibolu-Çanakkale istikametinde olmaması da dikkat çekti.
45 bin araç geçmezse ne olacak?
İşte hal böyleyken günlük 45 bin araç geçişi sağlanamazsa, ki Çanakkale`deki boğaz geçişi istatistikleri bu rakamın çok uzağında; işte onun da cevabını Cumhurbaşkanı ve Ak parti Genel Başkanı Erdoğan veriyor; "Biliyorsunuz yap işlet devret ve yüklenici firma buradan aldığı parayla eğer buradaki aylık, yıllık bedel eğer onun aleyhineyse farkı kim ödeyecek? Onu bizler, devletin kasasından ödeyeceğiz..."
İddia; "Kamu zararı 400 milyon dolara yakın"
CHP Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, 1915 Çanakkale Köprüsü`nün açılışının ardından CİMER Kaynaklı olarak paylaştığı belgelerle, oluşan kamu zararını paylaştı. Köprünün resmi işletme süresinin 10 yıl 8 ay 12 gün olduğunu ifade eden Yavuzyılmaz, hedeflenen açılış tarihinin 16 Eylül 2023 olmasına rağmen, fiili açılışın 18 Mart 2022 olduğunu hatırlattı. Sözleşmede yer alan şirketin işletme süresinin ise 28 Mayıs 2034 olduğunu söyleyen Yavuzyılmaz, "Köprünün fiili açılış tarihi öne çekildiği halde, kamuya devir tarihi öne çekilmiyor. Böylelikle işletme süresi 10 yıl 8 ay 12 günden, 12 yıl 2 ay 10 güne uzatılmış oluyor" dedi. Uzatılan 1 yıl 5 ay 28 günlük (543 gün) 45 bin araç garantisinden, 15 Euro + KDV olarak belirlenen geçiş ücretinin ise 395 milyon 847 bin Euro olduğunu ifade eden Yavuzyılmaz, "Güncel kurla; 6 milyar 480 milyon 15 bin 390 lira kamu zararı oluştuğunu dile getirdi.
"Bir daha geçemeyiz nasılsa?"
Çanakkaleliler, Gelibolulular ve Lapsekililer başta olmak üzere, komşu iller Balıkesir ve Tekirdağ`dan çok sayıda araç sürücüsü köprünün ilk günü ücretsiz bir şekilde boğaz geçişini sağladılar. Hatta köprünün rampasında, boğazın ortasında araçlarını sağa çeken vatandaşlar, köprüde "hatıra selfileri" çektiler. Geçiş ücreti 200 TL`ye sabitlenen 1915 Çanakkale Köprüsü`nde bedava geçişin keyfini çıkaran vatandaşlar, "Ücretsizken geçmek istedik. Bir daha bu ekonomik şartlarda köprüyü kullanabileceğimizi sanmıyorum. Şimdi ücretsiz geçelim, sonra nasılsa bir daha geçemeyiz" yorumunu yaptılar.
(Seçkin Sağlam)
