Çanakkale Katı Atık Yönetim Birliği`nin (ÇAKAB) Çanakkale Entegre Katı Atık Yönetimi (EKAY) Projesi kapsamında tamamlanan Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi, Kemel Köyü Döllüktepe Mevkii`nde yer alan Çanakkale Düzenli Depolama Sahasında düzenlenen törenle açıldı. Açılışa, Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, Lapseki Belediye Başkanı Eyüp Yılmaz, Kepez Belediye Başkanı Birol Arslan, Umurbey Belediye Başkanı Dr. Erdal Doğan, Çardak Belediye Başkanı Hüsnü Yılmaz, İl Genel Meclisi Temsilcileri, Belediye Meclis Üyeleri ile SUEZ ALTAŞ firması yetkilileri katıldı. SUEZ Çanakkale RR Atık Hizmetleri A.Ş Genel Müdürü Metin Suadiyeli, yaptığı açılış konuşmasında projeden önemli şeyin bütün paydaşların geleceğe doğru ve sürdürülebilir bir proje yapılması için buna inanması olduğunu belirtti. Projenin ilk 3 senesinde 90 milyon civarında yatırım ve proje boyunca 400 milyon TL’nin üzerinde yatırım yapılacağını belirten Suadiyeli; “Belediyelerinizde, sokaklarda çöp araçları, toplama araçları gözüküyor fakat, madalyonun öbür tarafı dediğimiz gibi burada bulunan tesis gibi burada çok büyük yatırımlar yapılacak…” dedi. Suadiyeli’nin ardından konuşma yapan Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, öncelikle projenin hayata geçtiği süreci aktardı. Tesisin çok önemli bir tesis olduğunu belirten Başkan Gökhan; “Buradaki sızıntı suyunu arıtarak deşarj edebiliyoruz. Bu sistem her zaman denetlenen bir sistem. Çünkü buradan bir sızıntı suyunu arıtmadan verirsek, ciddi oranda cezalar ile karşı karşıya kalırız” dedi. Alanın ömrünün 29 yıl daha uzayacağını belirten Başkan Gökhan; “Yeni teknolojilerin gelişimiyle yeni bertaraf sistemleri de gelişecektir. Ama öncelikle bizim amacımız, bu alanın en verimli şekilde kullanmak ve çevreye olan zararı da minimize etmek” dedi.
“Burada çok büyük yatırımlar yapılacak”
Açılış konuşmasını yapan Suez Genel Müdürü Suadiyeli, EKAY Projesinin çok önemli bir proje olduğunu belirterek; “Bence Türkiye’deki en ileri olan projelerden biri. Tam kapsamlı bir proje; çöp toplamadan, taşımaya, bertaraf, ayrıştırmaya kadar. Şu anda Avrupa’da kullanılan bütün teknolojilerin sadece yakma hariç hepsinin yapıldığı bir yer olacak burası. Bu proje Danıştay süreci geçtikten sonra şubat 2019’da yürürlüğe girdi. Belli bir mobilizasyon sürecinden sonra 1 Temmuz’da operasyonlar başladı. Hepiniz şehrinizdeki SUEZ kamyonlarını görmüşsünüzdür. Yatırımlar kontrat yürürlüğe girer girmez başladı. Burada göreceğiniz tesis de bunun ikinci meyvesi. En önemli şey ÇAKAP Belediyeler Birliğinin üyelerinin ayrıca Çanakkale’de bulunan İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünün, Valiliğin, İl Özel İdarenin ve bütün paydaşların hakikaten geleceğe doğru ve sürdürülebilir bir proje yapılması için buna inanması. Bu projemiz 29 senelik bir proje. 2 sene inşaat yapıp sonra gidip bırakılacak bir şey değil. Bir yatırımcı olarak bizim için çok önemli. Projenin ilk 3 senesinde 90 milyon civarında yatırım ve proje boyunca 400 milyon TL’nin üzerinde yatırım yapılacaktır. Belediyelerinizde, sokaklarda çöp araçları, toplama araçları gözüküyor fakat, madalyonun öbür tarafı dediğimiz gibi burada bulunan tesis gibi burada çok büyük yatırımlar yapılacak” dedi.
“İç İşleri Bakanlığının onayı ile bu proje hayata geçti”
Projenin nasıl hayata geçtiğine dair bilgilendirmede bulunan Başkan Gökhan; “2004 yılında Avrupa Birliği projesi ile ilgili Çevre Bakanlığı bir çağrı yapılmıştı. Bu proje ile ilgili de belediyeleri bilgilendirdiler ve biz de başvuruda bulunduk. Aşağı yukarı 300 belediye müracaat etti. 300 belediyenin içerisinde biz ilk 16’ya girdik. O 16 belediye içerisinden de Çanakkale ve Kuşadası Belediyesi katı atık ile ilgili hibe almaya hak kazandı. Oradaki bazı üst düzey yetkililer ile konuştuk. Bizim şöyle bir şansımız vardı; bu işi yapabilirlik kıstası vardı. Yani ekipler hibeyi talep eden belediyelerin yapabilip yapamayacağını kontrol ettiler. Daha sonra proje hazırlığı için bir danışma firması ile çalışmaya başladık. Brüksel’e proje sunmaya gittik. Orada bir heyet karşısında projemizi anlattık ve projemiz beğeni aldı. Büyük mücadelemiz sonunda yüze 71,5 hibe almaya hak kazandık. Zaten maksimum alabileceğimiz hibe de yüzde 75’di. Bu bizim için büyük bir avantaj oldu. Bu alan eski bir maden ocağıydı ve terk edilmişti. Burayı tahsis aldık ve faaliyetlere başladık. Bu noktada hepimiz bu işin acemisiydik. Çok yoğun bir çalışma yaptık ve bu seviyeye getirdik. Burada 3 ayrı bölümümüz var. Bir tanesi büyük oranda doldu. Yeni firmamız, kapasiteyi arttırmak için tabi ki de çalışmalarına devam ediyor. Bu alanın tabi bir ömrü var. Bunu uzatabilmek için yeni teknolojilerin kullanılması gerekirdi. ALTAŞ firması ile yaptığımız imtiyaz sözleşmesi ile toplama, taşıma ve bertaraf projesi üzerinde çalışıldı. Bu ortaklığa bir de SUEZ firması katıldı. SUEZ firması, Avrupa’nın çevre konusunda yatırım yapan önde gelen firmalarından bir tanesi. Bu bizim için de çok iyi oldu. Tabi bu süreç hemen olmuyor. Tam iki yıl bu işin mevzuatı sürdü. Daha sonra İç İşleri Bakanlığının onayı ile bu proje hayata geçti” dedi.
“Çevreye karşı bir ihanette bulunmadık”
Başkan Gökhan; “Bu tesis çok önemli bir tesis. Bu arka alanda gördüğünüz çöplerin sızıntı suları var. O su çok zehirli ve tehlikeli bir su. Peki bu suyu ne yapıyorduk? O suyu bir yerde topluyorduk ve sonra tekrar çöpün üzerine geri basıyorduk. Hatta o dönem burası yapılırken köylüler; bu çöplerin suyu dereye akacak, hayvanlarımız o suyu içecek diye şikayet ediyorlardı. Biz de öyle bir şey olmayacağını söyledik ve öyle çevreye karşı bir ihanette bulunmadık. Burayı yaparken hazırladığımız projede bu tesis yer almıyordu. SUEZ ALTAŞ firması ile yaptığımız sözleşmede bu tesisin yapımını ön şart olarak belirtmiştik. Firma da bir yıldan daha kısa bir sürede tamamlamış oldu. Şimdi buradaki sızıntı suyunu arıtarak deşarj edebiliyoruz. Bu sistem her zaman denetlenen bir sistem. Çünkü buradan bir sızıntı suyunu arıtmadan verirsek, ciddi oranda cezalar ile karşı karşıya kalırız” dedi.
“Çevre bilincimiz giderek artıyor”
Çevre bilincinin giderek arttığını belirten Başkan Gökhan; “SUEZ ve ALTAŞ firması ile yaptığımız sözleşmenin en önemli konusu, MBT sistemi dediğimiz, tekrar çöpten geri dönüşüm elde edeceğimiz tesisin yapımı. Bu tesisin yapımına da bu sene içerisinde başlanacak ve bir buçuk yıl içerisinde tamamlanacak. Şu anda Çanakkale’de çöplerin yüzde 8’inden geri dönüşüm elde edebiliyoruz. Geri dönüşüm tesisimiz bittiğinde toplanan çöpler bu tesiste ayrılacak ve onlar da ekonomiye katılacak. Böylelikle buraya dökülecek olan çöpümüzün miktarı da azalacak. Bu da bu alanın ömrünü 29 yıl daha uzatacak. Yeni teknolojilerin gelişimiyle yeni bertaraf sistemleri de gelişecektir. Ama öncelikle bizim amacımız, bu alanın en verimli şekilde kullanmak ve çevreye olan zararı da minimize etmek” dedi.
“Çanakkale havzasında çöp sorununu çözmek için birlik olduk”
ÇAKAB’ın Çanakkale’nin çöp sorunun çözen bir birlik olduğunu ifade eden Başkan Gökhan; “2004 yılında Bakanlığa yaptığımız müracaatı Çanakkale Belediyesi olarak yapmıştık. Sonra şöyle bir şey düşündük; sadece Çanakkale Belediyesinin çöpünü kurtarmaktansa, bu fırsatı havzamızda kullanalım dedik. O dönemki Lapseki Belediye Başkanımızla da, Kepez ve diğer Belediye Başkanlarımızla da görüştük. O zaman ÇAKAB’ı kurmaya karar verdik. Ardından İl Özel İdaresini de bu birliğin içerisine kattık. Böylelikle bütün Çanakkale havzasında çöp sorununu çözmek için birlik olduk” dedi. (Eren Aşnaz)