Çanakkale’den Dünyaya atılan köprü; BİENAL

 

 

 

Seyhan Boztepe: “2000’li yılların başlarından itibaren Çanakkale’de ulusal ve uluslararası ölçekte çağdaş sanat etkinlikleri düzenlemeye başladık. 2006 yılında 43. Troya Festivali kapsamında, o dönemde atıl kalmış olan Tekel Tütün Deposu, şimdiki Korfmann Kütüphanesi’nde gerçekleştirdiğimiz “Geçmiş Zaman Düşleri” isimli sergi, Bienalin tohumlarını attı. Bu sergiyi, 2007 yılında kentin 15 farklı özel ve kamusal alanına yayılan “Sınır Çizgisi” isimli sergi izledi. Bu süreç sonunda 2008 yılında birinci, 2010 yılında ise ikinci Çanakkale Bienalini, bu dönem birlikte çalıştığımız Denizhan Özer ile birlikte hayata geçirdik. Bütün bu süreçte Bienal’in oluşum ve gelişiminde rol alan farklı kesimlerden yerel aktörlerden oluşan Çanakkale Bienali İnisiyatifi, CABİNİN, bienalin kurumsal altyapısını oluşturdu.”

 

Seyhan Boztepe: “Bu Bienal için farklı bir yol izleyerek, Türkiye çağdaş sanat sahnesinden farklı kuşakları temsil eden iki küratörü davet ettik. Beral Madra’nın genel sanat yönetmenliğinde Fırat Arapoğlu ve ben kolektif bir çalışma yürüterek, Bienal’in kavramsal çerçevesini belirledik. Ardından Mısır’dan Fransa’ya, Rusya’dan İngiltere’ye farklı coğrafyalardan önde gelen sanatçıları, Adana’dan Ankara’ya, İstanbul’dan Mardin’e uzanan Türkiye coğrafyasından farklı kuşaklardan sanatçıları Bienal’e davet ettik. Sanatçılar “Kurgular ve Karşı Duruşlar” teması etrafında, Çanakkale’nin özgün konumu, tarihi, kültürel zenginlikleri ve toplumsal dokusundan beslenen özgün projeler geliştirdiler.”

 

Seyhan Boztepe: “3. Uluslararası Çanakkale Bienali, günümüzün siyasal, ekonomik ve toplumsal gerçeklerini sorgulayan, irdeleyen, eleştiren kurguları ve karşı duruşları olan sanat yapıtlarını içerecek. Ayrıca Akdeniz ile Anadolu kültürleri arasında tarihsel ve güncel bir eşik oluşturan bu kentin günümüze özgü toplumsal, kültürel yapısının uluslararası etkileşime açık özelliğini vurgulamak istedik. Günümüzde gerçekleşen sanatının üretimi için izlenme ve algılanma alanı olmayı amaçlıyoruz. Burada küresel ölçekte yeniden çizilen coğrafyaları, tekrar bedenleşmeye çalışan neo-liberal ekonomiyi, özellikle Ortadoğu’da gözlemlenen politik dönüşümleri ve bunların gündelik yaşama bulaşan durumlarının bir manzarasını sunmayı ya da yeni bir manzaranın önericisi olmayı, biraz da, yeni isyan dalgaları ile cisimleşen ve tekrar canlanan bu örgütlenme durumunu masaya yatırmayı deneyeceğiz.”

 

Seyhan Boztepe: “Süreci bu noktaya getiren bütün etkinlikleri Çanakkale Belediyesi desteklemişti. 3. Bienali de yine Çanakkale Belediyesi’nin himayesinde hayata geçiriyoruz. Kent yönetimi ve halkının gösterdiği ilgi ve işbirliği bu Bienal’in hayata geçmesini sağlayan itici gücü oluşturdu. Bienal, kentin gelişmiş üniversite ve akademik altyapısı için de bir uluslararası kültürel açılım olanağı olarak önem taşıyor. Böylece oluşacak diyalog ve işbirlikleri, sanat ve kültür kurumları ile üniversiteleri sanatçılarla işbirliğine davet ederek kenti küresel kültür-sanat sanayi ve iletişim ağları içinde konumlandırmayı başarabilir. Burada Goethe Enstitüsü ve İtalyan Kültür Merkezi’nin yabancı sanatçıların katılımları için verdikleri desteği de belirtmek gerekir.”

 

Seyhan Boztepe: “Daha önceki Bienal ve sergilerin aksine, bu kez sergiyi tek bir ana mekana toplamaya karar verdik. Bunun için Çanakkale Belediyesi’nin tahsis ettiği eski otogarı ve otogar deposunu kullanacağız. Ayrıca paralel etkinlik ve sergiler Korfmann Kütüphanesi, ÇOMÜ GSF Deneme sahnesi olarak kullanılan Ermeni Kilisesi, Devlet Güzel Sanatlar Galerisi ve Çanakkale Belediyesi Yazar ve Sanatçı Evi’nde izlenebilecek. Paralel etkinlikler arasında Selahattin Yıldırım, Gençlerle Heykel atölyesini yapıyor.”

 

Seyhan Boztepe: “Öncelikle yurt dışından davet ettiğimiz saygın sanatçılar, Çanakkale’de performans ve yapıtlar gerçekleştirecek. Örneğin Nikita Alexeev Çanakkale’den Kilitbahir’e uzanacak bir yolculuk yaparak kent için ürettiği imgeleri kente dağıtacak. Michalengelo Pistoletto’nun Akdeniz Halısı Projesi kapsamında, Çanakkalelilerin katılımıyla barış ve diyalog temasını işleyen bir halı üretilecek ve Çanakkale projede yer alan diğer Akdeniz şehirleri arasındaki yerini almış olacak. Pınar Yolaçan, Çanakkale’de gerçekleştireceği portre fotoğraf çalışmasıyla “Roman Star” isimli bir poster dergisi üretecek. Neriman Polat, bir süredir yürüttüğü kentsel dönüşüm temalı araştırma ve üretimlerini Çanakkale’ye taşıyacak. Ayrıca Serhat Kiraz, Mustafa Okan, Komet gibi günümüz sanatının yapı taşlarını oluşturmuş farklı kuşaklardan sanatçılar Bienal’de yapıtlarını sergileyecek. Bienal’e katılan diğer sanatçıların da isimlerini vermek isterim: Ali İbrahim Öcal, Ani Setyan, Artık İşler Video Kolektifi, Ayhan Taşkıran, Barış Eviz, Bobbie, Braco Dimitriyeviæ, Çağrı Saray, Ferhat Özgür, Fikret Atay, Hakan Kırdar, İnsel İnal, Jakob Gautel, Julian Stallabrass, Kalliopi Lemos, Marwan Sahmarani, Mehmet Ali Boran, Melih Apa, Moataz Nasr, Murat Akagündüz, Nalan Yırtmaç, Nadi Güler, Sencer Vardarman, Sevil Tunaboylu, Ulrike Rosenbach, Yeni Anıt ve Yeşim Ağaoğlu.”

 

Seyhan Boztepe: Paralel etkinliklerden sorumlu Küratör Fatih Balcı da yerelden destekleyen isim oldu. “Bienale eşlik edecek farklı kesimlere hitap eden 3 yan etkinliğimiz olacak. Bunlardan biri çocukları sanatçıların yapıtları üzerinde düşünmeye ve üretmeye davet edecek, Erdinç Alnıak’ın düzenleyeceği Bienal Çocuk Atölyeleri; ikincisi Bienal’in hayata geçirilmesi ve sanatçıların üretimlerinde aktif görevler alacak Bienal Genç ekibinin çalışmaları, sonuncusu ise Bienal Engelsiz. Açık Toplum Vakfı’nın desteğiyle hayata geçirilecek Bienal Engelsiz, engellilerin Bienal’e erişimi ve yapıtlara ulaşımı için ayrıntılı çalışmalar yürütmekte. Özellikle görme engelli ziyaretçilerin bu görsel çalışmaları algılayabilmesi için sanatçıların işbirliğiyle yapıtları destekleyen Braille alfabesinde metinler hazırlanıyor. Ayrıca Mustafa Horasan, Halil Turhanlı gibi isimler, panel ve sunumlarla bienalin kavramsal çerçevesini genişletecekler”

 

Seyhan Boztepe: “Deniz Erbaş, İsmail Erten ve Ezgi Arıduru’nun oluşturduğu koordinasyon ekibi Çanakkale Belediyesi Yazar ve Sanatçı Evi’nde oluşturulan Bienal ofisinde altyapı ve hazırlık çalışmalarını sürdürüyor.”

 

Seyhan Boztepe: Özellikle İstanbul Bieneli çağdaş sanat konusunda dünyada izlenen bir merkez gibi algılanmaya başladı. Son yıllarda ve Türkiye’de İstanbul dışında bu temsiliyetle öne çıkan iki kentten biri de Çanakkale oldu. (Diğeri ise Sinop) İstanbul’un zaten dünyayla olan ilişkileri tartışmasız. Çanakkale ise; bu coğrafyada yeni işbirlikleri ile kültürel ve tarihsel dokusuyla, bu bağı kurmaya aday bir kent. Bienal ile dünyadan ve Türkiye’den çok sayıda sanatçının kültür ve sanat yoluyla Çanakkale izleyicisiyle buluşmasını sağlayacağız. İzleyici ve üretici bir çok insan uluslar arası bienal yoluyla ilişkilendirilecek. Bu durumun ise Çanakkale’nin uluslararası tanıtımına ciddi katkı sağlayacağı düşüncesindeyim.