Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın haberine göre, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, “Bu yıl üçüncüsü düzenlenen sefer, Brezilya, Çekya ve Norveç’ten 3 bilim insanının da dahil olmasıyla uluslararası boyut kazandı.” açıklamasında bulundu.Bakan Kacır, 9`u Türk 3 yabancı bilim insanının yer alacağı seferde, 14 farklı bilimsel proje üzerinde çalışılacağını söyledi. Ekibin Ulusal Arktik Bilim Seferi`nde deniz buzlarının bulunduğu noktaya kadar çıkmayı planladığını kaydeden Kacır, "Bilim insanlarımıza bu sene genç bir araştırmacımız da dahil oldu. TÜBİTAK 2204-D Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışmasında ve TEKNOFEST`in Su Kategorisi`nde birincilik elde eden genç araştırmacımız, doğal malzemelerle oluşturduğu ve deniz yüzeyindeki petrolü temizleyecek absorban materyali, bir milli teknolojiyi, Arktik bölgesine uygulayacak hem de bu bölgede test etmiş olacak" ifadelerini kullandı.
Kutuplardaki incelemeler iklim değişkliğine ışık tutuyor
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal iklim değişikliğine dikkat çekerek kutuplar konusunun bununla ilişkili olarak ele alınması gerekliliğini ortaya koydu. Mandal, “Kutup araştırmalarına başladığımız zaman bu bir farkındalıktı ancak son dönemde iklim değişikliğini Türkiye’de o kadar güçlü hissediyoruz ki artık bir zorunluluğa dönüştü. Özellikle Arktik`ten gelecek veriler çok kıymetli” vurgusu yaptı.
Bu yıl ki seferde birçok ilki yaşıyoruz
Bilim seferinin koordinatörlüğünü yapan TÜBİTAK KARE Enstitü Müdürü Prof. Dr. Burcu Özsoy, Bu yıl ki seferde birçok ilkin yaşandığını bildiren Özsoy, "Meteoroloji Genel Müdürlüğü bu yıl bizimle olacak. Aynı zamanda, Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi`nden katılımcımız mevcut. Uluslararası bilim insanları da bizlerle beraber olacak. Ulusal Arktik Bilim Seferi`miz uluslararası bilim insanlarına da ev sahipliği yapacak." ifadelerini kullandı.
Çekya`dan katılacak bilim insanın, sefer kapsamında, soğuk iklime adapte denizde yaşayan türlerin iklim değişikliğinden nasıl etkilendiğini çalışacağını aktaran Özsoy, şöyle devam etti:"Brezilya`dan katılan bilim insanı ise fito-planktonlarda iklim değişikliğinin etkilerini çalışıyor olacak. Arktik Okyanusu`nda seyrimiz esnasında örnekler alacak. Bilim insanlarımız bu örnekleri laboratuvara getirip analizlerini yapacak. Deniz buzlarının azaldığı bir bölge olan Arktik bölgesinde özellikle yeni deniz rotaları, seyir rotaları açılıyor. Norveç`ten katılan bilim insanımız ise bu yeni rotaların denizciliğe etkisini ve rotaların şu an nasıl şekillendiği konularını çalışacak."
Deniz buzu azalıyor
Seferin gemi üzerinde 30 gün şeklinde planlandığını belirten Özsoy, bölgede yirmi dört saat gündüz yaşanacağı için seferin çok daha fazla örnekleme saati olması açısından verimli olacağını söyledi. Bölgeye gerçekleştirdikleri önceki 2 sefere değinen Özsoy, şunları kaydetti: "Antarktika`da Güney Kutbunda, karasal alana çıkıp çalışmalar yapabiliyoruz ama Arktik bölgesi Antarktika`ya kıyasla tam tersi, bir okyanus alan. Haliyle hava ve atmosfer, fiziki bilimler, canlı bilimlerinin ve aynı zamanda sosyal bilimlerin ağırlıklı olduğu bir alan oluyor. Bu anlamda tabii ki iklim değişikliğinden ekosistemin hangi noktalardan nasıl etkilendiği konuları, Arktik`teki deniz buzlarının gözlemi, meteorolojik verilerin toplanması, deniz suyu örnekleri ve ekosistem gibi çok ciddi çalışmalar önceki iki seferde de icra edildi. Şu anda yine alınacak örnekler daha önceki yapılmış çalışmalara ek olması ve sürecin nereden nereye geldiğini de görmemiz açısından çok önemli olacak. Biz seyir esnasında bunu çok net görebiliyoruz. > Dilek Demirelli Basın: Daha önce ilk seferde 80 kuzey enlemine çıkabilmiştik. İkinci seferde 81 kuzeye kadar çıkabildik. Şu an 82-83 kuzey enlemlerine çıkış uygun görünüyor. Bu da bize deniz buzunun çok ciddi azaldığını gösteriyor” dedi.
(Nilay Günay)