Çan ilçesinde, Helvacı Köyü`ne bağlı Altıkulaç mevkiinde, İÇDAŞ Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım San. A.Ş. tarafından açılarak işletilmesi planlanan "Helvacı Kömür Ocağı" için Kasım ayında yapılan Bilirkişi Keşfi raporu tamamlandı. Rapor Çanakkale 1. İdare Mahkemesi Hakimliğine sunulurken, raporda yer alan ifadeler ise tepki çekti. İki termik santral ve TKİ ile özel kömür işletmelerinin bulunduğu Çan`da, vatandaşlar çevre talanı ve insan sağlığı tehlikesi ile karşı karşıya.
Yılda 105 bin ton kömür üretilecek
Projeye, daha önce verilen "ÇED gerekli değildir" kararı, Çanakkale İdare Mahkemesince iptal edilmiş ve ÇED süreci başlamıştı. Bu sürece ilişkin yapılan bilirkişi raporu tepkiyle karşılandı. Açık ve kapalı ocak işletmeciliği yöntemi ile gerçekleştirilecek proje kapsamında, yılda 105 bin ton kömür üretimi planlanıyor. Üretilecek olan kömür, katı yakıt ihtiyacında kullanılmak üzere, 50 kilometre uzaklıkta bulunan Biga`nın Değirmencik Köyü, Köyaltı mevkiinde faaliyette olan İÇDAŞ A.Ş.`ye ait termik santrale götürülecek.
Ekonomik katkı ve istihdam vurgusu
Çan`ın Helvacı Köyü, Altıkulaç Mevkiinde, İÇDAŞ Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım San. A.Ş. tarafından açılarak işletilmesi planlanan "Helvacı Kömür Ocağı" Projesi Bilirkişi raporunda, projenin "çevresel etkileri ortaya konularak, oluşacak çevresel etkilere karşı alınacak tedbir ve önlemler detaylı olarak değerlendirildiği" ifade edildi. Rapordu, "Ekonomiye katacağı katkı, işletmedeki istihdam, üretilen maden cevherinin katma değeri ve kullanımı hesap edildiğinde, projenin kurulduğu çevrenin özellikleri dikkate alındığında ekolojik yapıya verilecek zarar arasında kamu yararı açısından projenin yapılmasında kamu yararı olduğu" belirtildi.
Bilirkişi raporunda, ÇED raporuna övgü...
Bilirkişi Raporunun "Netice ve kanaat" bölümünde, "Helvacı Kömür Ocağı" ÇED Raporuna yönelik övgüler dikkat çekti. Raporda, "Hazırlayanlar kısmında teknik ve bilimsel yöntemlerin, çevre uyumu kapsamında insan sağlığı ve doğanın korunması için konu ile ilgili tüm mesleklere ait lisans eğitimi almış kişilerin yer almasıdır. Ayrıca Nihai Çevresel Etki
Değerlendirme Raporunun Ekler kısmında özellikle konusunda uzman ve yetkili firmalardan ayrıca detaylı raporlar sunulmasıdır" ifadelerine yer verildi.
Kömür ocağı görünümlü termik santral
Çan Çevre Derneği Başkanı Avukat Ümran Aydın, aynı şirketin, Kömürlü Termik Santrali için ÇED olumlu kararı aldığını, ancak konunun yargıya taşınması sonucu projenin iptal edildiğini hatırlatarak, "Bu proje termik santral projesinin yerine ikame edildi. Kömür Ocağı Projesi, İÇDAŞ şirketinin, Helvacı köyünün kapısından girmesini sağlayan Truva Atı`dır. Küçük boyutlu projelerle çevresel zararı minimum düzeyde gösterip, önlenebilirliğini düşündürüp, pek çok ruhsatla Kaz Dağlarının tamamının maden arama sahası haline getirildiğini birçok projede gördük. Bu proje de kömür ocağı görünümlü termik santral projesidir" dedi.
"Bilirkişi raporu evlere şenlik!"
Helvacı ve çevre köylerinin sulu tarım yapılabilen değerli bir tarım havzası olduğunu ifade eden Aydın, bilirkişi raporundaki kümülatif etkinin yok sayıldığını söyledi. "İlçemiz ciddi hava kirliliği altında yaşam mücadelesi vermesine rağmen, açtığımız iptal davasında aleyhimize gelen bilirkişi raporu evlere şenlik. İlçemizde kümülatif etki yok gösterilmiş, yani rapora göre, Çan`da ne termik santraller ne de TKI açık kömür ocağı var. Hatta projeye komşu Asmalı kireçtaşı maden ocağını dahi yok. Ama gerçekte ilçemiz 360 derece termik santraller ve madenlerle çevrilmiş vaziyette" dedi
"Bölge halkının sağlığı şirketin para kazanması karşısında önemsiz bulundu"
Çan`ın topografyasının çukur yapısı nedeniyle, Helvacı`ya yapılacak kömür madeni ya da termik santralin partiküllerle yüklü kül ve dumanının Kocabas Çayı vadisi hattı ile ilçenin üzerine doğrudan çökeceğini ifade eden Aydın, oluşacak asit golleri de bölgeyi tarım yapılamaz hale getireceğini söyledi. Aydın, "Bilirkişi raporu bunları tümüyle yok sayıp, İÇDAS şirketini övmekle yetinmiş maalesef. İlçemizde 10 yıl öncesine ait, yani 2.termik santral açılmadan önce ÇOMÜ Halk Sağlığı bölümü raporunda, 10 yıl akciğer yaşlanması tespit edilmişti. Bir bölge halkının sağlığı, bir şirketin para kazanması karşısında tümüyle önemsiz görünüyor" dedi.
(Seçkin Sağlam)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
