Valilik tarafından "ÇED gerekli değildir" kararı verilen ve 2021 yılında Çanakkale İdare Mahkemesi tarafından iptal edilen Ayvacık ilçesine bağlı Büyükhusun Köyü mevkiinde yapılacak jeotermal projesi yeniden gündemde. Söz konusu proje ile ilgili hazırlanan ÇED Başvuru Dosyası, yeniden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı`na sunularak ÇED süreci başlatıldı.
Yılsan Yatırım Holding bünyesindeki Bakrom Madencilik tarafından hazırlanan "Jeotermal Kaynak Arama" projesi 40 bin dönümlük ruhsat alanında gerçekleştirilmek isteniyor. Ruhsat alanı Assos Antik Kenti`nin bulunduğu Behramkale Köyü`ne kadar geniş bir alanı kapsıyor.
Çevre düzeni planına göre; tarım arazisi
Jeotermal kaynak araması yapılacak olan alan, 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planına göre tarım arazisi içerisinde yer alırken, "Türkiye Turizm Stratejisi"ne göre ise sağlık ve jeotermal turizm gelişim alanı ve zeytin koridoru olarak belirlenen alandı bulunuyor. Proje alanına en yakın yerleşim birimleri; 850 metre uzaklıktaki Büyükhusun, 2500 metre Kozlu, 4500 metre Sazlı ve 5500 metre Assos Antik Kenti`ni de içinde barındıran Behramkale Köyü bulunuyor. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, Zeytinciliğin
Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanununu hatırlatarak, "Oysa proje alanına çok yakın zeytinlikler bulunmaktadır. Zeytin Kanunu gereği de zeytinliklere 3 km. mesafede enerji ve madencilik projeleri yapılamaz. Bu nedenle de bu projenin bu bölgede yer almaması gereklidir" dedi.
Hazine arazisi ücretsiz mi kullanılacak?
Projenin en dikkat çekici kısmını ise arazinin kullanımı oluşturuyor. Söz konusu proje alanı, Milli Emlak Genel Müdürlüğü`ne ait. Proje dosyasında; alanın güncel kullanım durumu Ayvacık Kaymakamlığı Milli Emlak Şefliğinin görüşüne göre; "taşınmaz üzerinde kira, tahsis, irtifak hakkı, ön izin vb. herhangi bir idari işlem bulunmadığı" bilgisine yer veriliyor. Yine proje dosyasına göre; "Projenin olumlu sonuçlanmasının ardından söz konusu parsele ilişkin gerekli kiralama işlemleri yapılacaktır" denilirken, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, bu duruma tepki göstererek, "Hazine arazilerinin ücretsiz bir şekilde ticari amacı olan şirketlerin kullanımına sunulması kabul edilebilir bir durum değildir" dedi.
"Turizm, tarım ve kültürel değerler kar hırsı ve enerji uğruna gözden çıkarılamaz"
Ayvacık`ta bir süredir jeotermal kaynak arama ve jeotermal enerji santralleri projelerinin gündemde olduğunu dile getiren Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Başkanı Süheyla Doğan, gelinen aşamada bu projelerin sayısının giderek artmasının kendilerini kaygılandırdığını ifade ettib. Ayvacık`ta da Tuzla-Gülpınar bölgesinde halen dört adet santralin çalışmakta olduğunu söyleyen Doğan, "Ayvacık`ta artık daha fazla jeotermal enerji santralı istemiyoruz. Bölgemiz tarımsal, turistik ve kültürel değerlere sahip önemli bir bölgedir. Ayvacık İlçemiz bazı şirketlerin kar hırsı ve enerji uğruna gözden çıkarılamaz" dedi
"Yer altı ve yerüstü kaynakların zehirlenmesini istemiyoruz"
Aydın, Manisa, Salihli yöresindeki arazilerde bor, yeraltı sularında yoğun arsenik saptandığını bu durumun da Devlet Su İşleri tarafından rapor edildiğini belirten Doğan, bu bölgelerde jeotermal enerji projelerinin yarattığı olumsuz etkiler konusunda söz konusu yörelerde daha önce incelemede bulunduklarını ifade etti. Doğan, "Projelerin yarattığı etkileri gözlerimizle görüp tanık olduk ve bölgede yaşayan halktan uğradıkları zararları dinledik; Zeytinlikleri, incirleri, üzüm bağları kurumuş, dereleri, ırmakları kirlenmiş, derelerde balıklar ölmüş, yeraltı ve yerüstü suları zehirlenmiş ve arsenik seviyeleri yükselmişti. Bu durum kamu kurumlarının raporları ile de kabul edilmiştir" dedi.
2021 yılında "ÇED Gerekli Değildir" kararı iptal edilmişti
Çanakkale İdare Mahkemesi, Büyükhusun Köyü yakınlarında yapılması planlana jeotermal kaynak arama amaçlı sondaj projesi ile Gülpınar Köyü yakınlarındaki Babadere-2 Jeotermal Enerji Santraline verilen "ÇED gerekli değildir" kararlarını iptal etmişti. 118`i vatandaş olmak üzere, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Gülpınar Sürdürülebilir Yaşam Derneği, SS Çakıl Site Kooperatifi ve Ege ve Marmara Çevre Belediyeler Birliği olmak üzere, toplam 122 davacının bulunduğu davada, bilirkişi incelemesi yapılmış ve "ÇED Gerekli Değildir" kararı iptal edilmişti.
Bakrom Madencilik tarafından hazırlanan yeni ÇED Başvuru süreci ile ilgili Halkın Katılımı Toplantısının 22 Aralık`ta yapılacağı öğrenildi.