KARDEŞ KISKANÇLIĞI
Kıskançlık insanoğlunun en doğal duygularından biridir. Kıskançlık sevdiğimizin sevgisini paylaşmaya katlanamamaktan kaynaklı ortaya çıktığı için sevginin olduğu her yerde görülebilir. Ancak bu duygu ne kadar da doğal olsa bir tutku ve fanatizm haline geldiğinde sevgi yok olur iletişim sıkıntıları başlar. Peki çocuklarda kıskançlık neden ortaya çıkar? Çocuklar genellikle annenin sevgisini paylaşmakta tahammülsüz olurlar ve kıskanma duygusu başlar. Anne sevgisini yitirme endişesi kardeş doğumunun öğrenildiği andan başlar.
Kardeş kıskançlığının yaşanma riskinin en fazla olduğu dönemler çocuğun annesinin ilgisine ve bakımına en fazla ihtiyacı olduğu yaşam dönemleridir. 0 – 3 yaş döneminde gelen bir kardeşe çocuğun öz bakımının anneye bağımlı olması nedeniyle tepki daha büyük olacaktır.
Yeni doğan çocuğun bakımından kaynaklı yükü hafifletmek amacıyla büyük çocuğun kreşe verilmesi de kardeş kıskançlığının başlaması için ayrı bir risk faktörüdür. Çocukla kardeş arasında yaş farkı ne kadar az ise kıskançlık duygusu o kadar fazla olabilmektedir.
Çocuklarkıskançlık duygularını nasıl ifade ederler ?
Bebeksi davranışlar başlayabilir. Parmak emme,tırnakyeme,altıslatma,kaka yapma vs.
Anne babasından benim de altımı bağlayın, emzirin gibi isteklerde bulunmaya başlar.
Öfke nöbetleri görülebilir. Çevresine zarar vermeye başlar, ısırma,vurma gibi davranışlar görülebilir.
Uyku düzen bozukluğu görülebilir. Anne babasından uyumak için sallamalarını isteyebilir.
Fiziksel bir rahatsızlığı olmadığı halde miğde bulantısından, baş ağrısından şikayet edebilir.
İçe dönme yani sessizleşme, bir köşeye çekilip hiç konuşmama görülebilir.
Kardeşe zarar verme ya da ‘ne zaman susacak bu’ ‘ne zaman gidecek’ gibi algılar başlayabilir.
Yeni bir çocuğa sahip olacak anne babanın ilk çocuklarına yaklaşımları nasıl olmalıdır ?
Öncelikle eve yeni bir bireyin katılacağını, annenin yeni aile bireyiyle ilgilenmek zorunda olacağı için, bazen yorgun olabileceğini ve eve sık misafir gelebileceğini onun anlayacağı dille anlatmak gerekmektedir.
‘Sakın endişelenme, seni de bebek kadar seveceğiz’ şeklinde bir yaklaşım çocuğun kardeşiyle sevgi anlamında yarışmasına neden olabilmektedir.
Hamilelik döneminde çocuğun ihtiyaçlarını anne dışında baba ya da büyükannenin karşılamaya başlaması annenin hastanedeki döneminde çocuğun kendisini yalnız hissetmemesi için önemlidir. Çocuk kendini terkedilmiş hissetmez ve yaşantısının değiştiği fikrine kapılmaz.
Kıskanan çocukla mutlaka nitelikli zaman geçirmeli. Bu konuda babalara önemli görevler düşmektedir. Akşam yemeğinden sonra hikaye okuma etkinlikleri, oyun parkına beraber gitme gibi.
Özellikle gelen misafirlere her ne kadar iyi niyetli de olsalar sadece doğan çocukla değil büyük çocukla da samimi olarak ilgilenmeleri konusunda telkinde bulunulmalıdır.
Uzun lafın kısası çocuğun kardeşin dünyaya geldiği tarihten itibaren pabucum dama atıldı algısını yaşamasını istemiyorsanız, yeteri kadar net ve samimi olmak gerekmektedir.
Sağlıklı günler dileklerimle.
