DEĞERLER EĞİTİMİ
Sosyal yaşamın içerisinde yabanilikleri, zorbalıkları, şiddeti, duyarsızlığı görmediğimiz gün yok gibi. Birbirine küfürlü konuşan, fiziksel ve duygusal şiddeti marifet sayan insanları görmeye o kadar alıştık ki, üzülmekten başka bir şey yapamıyoruz. Beni bu konuda mesleğimden ötürü en çok üzen durum ise çocuk ve ergenlerin bu yozlaşmadan nasibini fazlasıyla alıp, kaba ve duyarsız davranışlarını toplum içerisinde utanmadan sergileyebiliyor olmalarıdır. Toplum ve izdüşümsel olarak ailelerdeki yozlaşmanın çocuklar üzerindeki etkisi gelecekteki sosyokültürel doku hakkında beni fazlasıyla endişelendiriyor. Bu yazıyı da insan olmanın değerlerinin farkındalığını erken yaşlardan itibaren kazanmanın önemi hakkında yazmak istedim.
Değerler eğitimi, çocukların sosyal gelişimleri açısından son derece önemli kavramlarla tanışmalarını ve bu becerileri kazanmalarını sağlar. Eğitim kurumlarında değerler eğitimi verilmesindeki ana amaç, çocukların gelecekteki yaşamlarında karşılarına çıkabilecek zorluklarla daha kolay başa çıkabilmelerine yardımcı olmaktır. Değerler eğitiminin sağlayabileceği başlıca yararlardan birkaçı arasında; nesnel analiz etme, makul yargılama ve doğru karar verme yeteneklerinin gelişmesi yer alır. Bu eğitim sayesinde toplum hayatının yazılı ve/veya yazısız kuralları daha iyi kavranır.
Değerler eğitimi ne demek denildiğinde ``çocuklara olabildiğince erken yaşlarda evrensel değerlerin öğretilmesi`` olarak cevap verilebilir. Yani değerler eğitiminin temel amaçlarından biri de çocuklara evrensel değerlerin neler olduğu ve ne kadar önemli olduğunu mümkün olan en küçük yaştan itibaren kavratmak ve olumlu değerlerin kişiliklerinin bir parçası haline gelmesini sağlamaktır.
Değerler eğitimi nedir sorusunun en basit cevabı ise; çocuklara okul öncesi dönemde yani kreşlerde ya da anaokullarında verilen sevgi, hoşgörü, saygı, adalet, bilinçlendirme ve yardımseverlik gibi temel değerlerin öğretilmesidir, şeklinde verilebilir. Değerler eğitimi verilirken konuyla ilgili deneyimlerin örneklenmesinden yararlanılır. Böylece öğrencilerin olumlu değer anlayışlarının ve tutumlarının geliştirilmesini amaçlayan temel kişilik eğitimi verilmiş olur.
Değerler Eğitimi Konuları
Değerler eğitimi konuları çeşitli başlıklar halinde incelenebilir. Bu konuda ele alınabilecek ana başlıklar şunlardır:
Azimli olmak, başkalarına saygı göstermek, sorumluluk almak, ulusal kimlik bilincine sahip olmak, dürüstlük, başkalarını önemsemek, yasalara uymak, empati, çalışkanlık, sevgi, hoşgörü, yardımseverlik, çevre bilinci.
Bütün bu konuların yanı sıra değerler eğitiminde üzerinde önemle durulması gereken en temel konu iletişimdir. Değerler eğitimi kapsamında öğrencilere soru sormanın önemi anlatılarak, ileride kendilerini ifade etme sıkıntısı yaşamayan ve fikirlerini özgürce ifade edebilen birer birey olmaları amaçlanır. Bu sebeple özellikle iletişim dersleri verilirken bolca pratik yapılması son derece önemlidir. Bu sayede öğrenilenler gerçek hayatta uygulanarak, edinilen değerler becerileri etkin şekilde kullanılabilir.
Değerler eğitiminin küçük yaştan itibaren öğrenilmesi gelecekteki yaşam için gereklidir. Özellikle eğitim-öğretim yaşamına akran etkileşimiyle başlanılan okul öncesi dönemde bu eğitimin önemi bir adım daha öne çıkar. Okul öncesi eğitim sırasında olumlu değerlerin ve tutumların, çocuklarının kimliklerinin bir parçası olması hedeflenir. Bu amaçla çocuklar öğrenme etkinliklerinin koordinasyonunun güçlenmesi için günlük yaşam olaylarından yararlanabilir. Böylece ahlaki eğitim, yurttaşlık eğitimi, ulusal eğitim de dahil olmak üzere farklı müfredatlar arasındaki bağlantıları daha net bir şekilde kurabilirler.
Değerler eğitiminde verilen temel konular üzerine oturtulması gereken konular arasında; anayasa, temel kanunlar, ulusal güvenlik eğitimi, uyuşturucu ile mücadele eğitimi, cinsel eğitim, medya ve bilgi okuryazarlığı eğitimi, sürdürülebilir kalkınma için eğitim, insan hakları eğitimi de yer alır. Bu sayede tüm kişilik gelişimini kapsayan eğitimleri alan çocuklar gelecekte yetkin ve sağduyulu bireyler olabilirler.
Daha nazik, şefkatli ve vicdanlı çocuklar yetiştirme umuduyla...
