Yorum yok!

Geçtiğimiz yıl Aralık ayında 2. Tıbbi Jeoloji Çalıştayına ÇOMÜ’lü bir grup bilim insanın sunduğu bildirilerin halen karşılıksız kalması tedirginliği artırıyor. Lapseki`nin Dumanlı köyündeki araştırmaların sonuçları akciğer kanserleri nedeniyle insan ölümlerini işaret ediyordu. Kansere neden olduğu ileri sürülen asbestiform minerallerin yataklar halinde bulunması bunların çeşitli amaçlarla yaygınca ve denetimsiz olarak kullanılması konusundaki riskin hala devam ediyor olduğu, yetkililerin ise sessizliğinin kaygı uyandırdığı ifade edilmişti. İlgili bildiride “Biga Yarımadasının Medikal Jeoloji Sorunlarına Genel bir Bakış ve Bölgede Asbest Maruziyeti Sorunu” konusunda sunulan bildirideki bilimsel bulgular şu şekilde özetlenmiştir;” Biga yarımadası zengin jeolojik çeşitliliği yanı sıra çok çeşitli ve ilginç tıbbi jeoloji sorunlarına sahiptir. Bu sorunların başlıcaları doğal radyoaktivite, mineral tozları, içme sularında metal/mineral kirliliği, asit kaya/maden drenajı, jeotermal ve içme suları, vb sayılabilir. Bölgede bu konular üzerinde münferit çalışmalar yapılmış olmasına karşın, tüm Türkiye gibi Biga yarımadası da her bir tıbbi jeoloji konusu üzerinde derinlemesine araştırmayı gerektirir. Bu perspektif içinde, Biga yarımadasında asbest maruziyeti bir örnek alanda incelenerek sonuçları tıp ve yerbilimleri uzmanları tarafından değerlendirilmiştir. Disiplinler arası bu çalışma Kuzey Batı Anadolu’da Biga yarımadasının kuzeybatısında, Çanakkale ilinin Lapseki ilçesine bağlı Dumanlı köyünde yapılmıştır. Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 2011 yılı içinde 4 adet mesothelioma vakasının tespit edilmesi üzerine Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümünden yerbilimciler, ÇOMÜ Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Halk Sağlığı Anabilim Dalından uzmanlar ve Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğü’nün ilgili uzmanlarından oluşan bir çalışma grubu kurularak araştırmalara başlanılmıştır. Çalışmalar yerbilimlerinde ve sağlık bilimlerinde eş zamanlı ve paralel olarak sürdürülmüştür, Yerbilimleri çalışmalarına paralel olarak, köyde son beş yılda gerçekleşen ölüm nedenlerinin saptanması amacıyla sözel otopsi çalışmaları yapılmıştır. Buna göre bugün 216 nüfusa (116 erkek, 100 kadın) sahip olan köyde son 5 yıl içerisinde 9 ölüm olgusuna rastlanmıştır. Ölümlerin ikisi akciğer kanseri, biri larinks kanseri, biri mide kanseri ve biri ise mesothelioma’ya bağlıdır. Diğer dördü ise başka hastalıklara bağlanmıştır. Hâlihazırda köyde yaşayanlardan 139 kişinin solunum fonksiyon testleri ve radyolojik tetkikleri yapılmış ve değerlendirilmiştir. Buna göre; yaşayan 139 kişiden 30’unda plevra kalsifikasyonu, 4 kişide ise plevra kalınlaşması saptanmıştır. Radyolojik patoloji ile asbest maruziyeti arasında anlamlı korelasyon saptanmış, bu olgularda maruziyet süresinin 23-80 yıl arasında değiştiği anlaşılmıştır. Disiplinler arası bu çalışmanın sonucunca elde edilen ara sonuçlar şöyle özetlenebilmektedir: 1. Yörede asbestiform mineraller yataklar halinde bulunmaktadır. Bunlar çeşitli amaçlarla yaygınca ve denetimsiz olarak kullanılmış ve kullanılmaktadır. 2. Bunların oluşum mekanizması incelendiğinde Biga yarımadasında daha başka alanlarda da asbest maruziyeti sorunuyla karşılaşılması kuvvetle muhtemeldir. 3. Radyolojik patoloji ile asbest maruziyeti arasında korelasyon vardır. 4. Maruziyet halen devam etmektedir” denilmişti.

 

Akademik araştırmalar sürüyor

Konuyla ilgili olarak Lapseki`nin Dumanlı Köyü ve bölgesinde araştırmaların devam ettiğini ifade eden İl Halk Sağlığı Müdürü Burhan Kütük, çalışmalar neticelendiğinde gerekli açıklamanın yapılacağını söyledi. “O bölgede ciddi anlamda bir araştırma var” diyen Kütük, “Ancak şuanda elimizde kayda değer bir bilgi yok. Araştırma şuanda neticelenmedi. Asbest borular ilgili olarak da akademik düzeyde devam eden bir çalışma var. bu çalışmaların devam ettiği süreçte bir şey söylememiz ya da yorum yapmamız doğru olmaz. Bu çalışmaları neticelendiğinde, müspet bir bulguya rastlandığında gerekli açıklamalar paylaşılır” ifadelerini kullandı. Ancak bölgedeki kanser tehlikesi halen devam ederken, bölge insanının tedirginliği de gitgide artıyor...