"Uçak kazalarında arka tarafta oturanların kurtulma ihtimali daha yüksek"

İstanbul Gelişim Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Uçak Bakım ve Onarım Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Haluk Kul, son dönemde kazaların artması kamuoyunda tedirginlik oluştursa da, havayolunun hâlâ en güvenli ulaşım yöntemi olduğunu belirterek “Havayolu taşımacılığı, diğer ulaşım türlerine göre istatistiksel olarak çok daha emniyetli. Örneğin, dünyada her yıl ortalama 40-50 milyon uçuş gerçekleşiyor. Bu sayıya oranla yılda sadece 3-5 kaza yaşanıyor. Buna rağmen kara yollarında her gün yüzlerce kaza meydana geliyor, ancak bu durum aynı şekilde gündeme gelmiyor” açıklaması yaptı.

“Sıkı önlemler sayesinde risk seviyesi milyonda 3-4”

Havacılığın düşük risk oranlarına dikkat çeken Kul, alınan sıkı önlemler sayesinde risk seviyesinin milyonda 3-4 gibi oldukça düşük bir düzeyde olduğunu vurguladı. Ancak artan kazaların nedenlerine de şöyle dikkat çekti:
“Son dönemdeki kazaların bir yığılma olduğu doğru. Ancak her olayın kendi dinamikleri var. Örneğin, Azerbaycan'daki olay bir emniyet sorunu değil, güvenlik problemiydi. Savaş bölgesinde sivil bir uçağın, askeri bir hedef olarak algılanıp vurulması, önlenmesi güç bir trajediydi.”

“Teknik arızalar kokpitte incelenmeden yorum yapılamaz”

Kore'de yaşanan uçak kazasıyla ilgili henüz net bilgilere ulaşılamadığını ifade eden Kul, teknik detayların kokpit incelemeleri tamamlanmadan değerlendirilmemesi gerektiğini söyleyerek “Kazanın nedenini anlamak için iniş sırasında neler yaşandığını bilmek gerekiyor. Uçağın piste hangi hızla indiği, frenleme mekanizmalarının durumu ve pistin fiziksel şartları önemli faktörler” şeklinde konuştu.
Dr. Kul, havacılık kurallarının yaşanan kazalardan çıkarılan derslerle şekillendiğini vurgulayarak “Havacılıkta kurallar, geçmişte yaşanan kazalar sonucu, adeta kanla yazılmıştır. Bu kuralların sıkı bir şekilde uygulanması, uçuş emniyetini sağlar. Bu nedenle uçakların güvenli olduğuna inanmaya devam etmeliyiz” dedi.

Uçakta hangi koltuklar daha emniyetli

Kamuoyunda, uçak kazalarından kurtulma ihtimalinin koltuk yerleşimiyle bağlantılı olduğuna dair yaygın bir inanç var. Dr. Kul, bu konuda şu bilgileri paylaştı:
“Uçağın arka kısmı nispeten daha emniyetlidir. Ön tarafta kurtulma ihtimali yüzde 25 civarında ise arka tarafta bu oran yüzde 44-45'e çıkıyor. Orta kısımda ise yüzde 35 dolaylarında. Ancak hiçbir bölgede kurtulma oranı yüzde 90 gibi yüksek bir seviyeye ulaşmıyor.”

“Yaya geçitleri daha tehlikeli”

Dr. Kul, havayolu taşımacılığına duyulan güvenin sürmesi gerektiğini ifade ederek çarpıcı bir noktaya şöyle dikkat çekti:
“Türkiye'de insanlar uçaktan korkmak yerine yaya geçidinde daha fazla korkmalı. Ne yazık ki sürücüler yaya geçitlerine dikkat etmiyor, hız sınırlarına uyulmuyor. Bu durum, karayolu kazalarını daha tehlikeli hale getiriyor.”