Soydan, çevre sorunlarında hassas

Araştırma önergesi için TBMM’sine yaptıkları müracaatta” Çevresel Etki Değerlemesi (ÇED) Yönetmeliğinden istisna tutularak Yap-İşlet Devret modeli ile İstanbul’da yaptırılacak olan 3. Boğaz Köprüsü ve 3. Havaalanı projelerinin yapılabilirliği ile İstanbul ilindeki yaşama etkilerinin araştırılması, projelerden kaynaklanabilecek olası sosyal, teknik, hukuki, mali ve ekonomik sorunların tespiti ile alınabilecek önlemlerin ortaya çıkarılması amacıyla TBMM İç Tüzüğü’nün 104 üncü ve 15 inci maddeleri ve Anayasa’nın 98 inci maddesi uyarınca bir Meclis Araştırması açılmasını arz ederiz” ifadelerine yer veren araştırma önergesi sahibi CHP milletvekilleri gerekçeleri noktasında şunları belirttiler:” Ulaştırma Bakanlığı 3. Köprü projesinin Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği dışında bırakılmasını istemiş, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da projenin 1993 yılından önce Yatırım Programı’na alınmış olmasını gerekçe göstererek projeyi ÇED Yönetmeliği’nden muaf tutmuştur. Ulaşım, kentleşme, nüfus dinamikleri açısından doğrudan doğruya İstanbul’un geleceğini etkileyecek olan bu denli önemli projeler, uzman sivil toplum kuruluşlarının uyarıları dikkate alınmaksızın hayata geçirilmekte, katılımcı demokrasi hiçe sayılmaktadır. İstanbul Boğazı’na yapılacak 3. köprünün, 2. köprüdeki transit trafiğinin kuzeye kaydırılması suretiyle şehiriçi trafiğinde rahatlama sağlayacağı ileri sürülmektedir. Halbuki Türkiye İstatistik Kurumu ile Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü’nün 2006 yılında yaptığı ortak bir çalışmaya göre İstanbul’la ilgisi olmayan (transit) trafiğin toplam trafikteki payı %3’ün bile altındadır. Havzaların etkilenmeyeceği, ormanlık alanların tahrip edilmeyeceği şeklindeki hükümet vaatleri, YİD koşullarıyla bağdaşmamaktadır. YİD garantileri gerçekçiyse, 3. Köprünün planlanan trafiği sadece transit trafikle açıklanamamaktadır. Eğer 3. Köprüde planlanan trafik hesabı doğruysa, bu kez de YİD garanti mekanizmasının işletilmesi kaçınılmazdır. Diğer taraftan, işletme hakkı devredilmek suretiyle özelleştirilmiş olan İstanbul’daki mevcut iki havaalanının işletmecisinin, 3. Havaalanını öne sürerek İdareden tazminat talep edip edemeyeceğinin araştırılmasının da önemli olduğu düşünülmektedir. Her halükârda, gerek 3. Köprü ve bağlantı yolları, gerekse 3. havaalanı projeleri, Marmara ile Karadeniz arasındaki 30 kilometrelik şeridin 2/3’üne yerleşmiş olan İstanbul nüfusunun beslendiği, halihazırda İstanbul’un su havzalarını barındıran doğal bölgelerin yerleşime açılması sonucunda bu alanların tahrip olması, İstanbul’un nüfusunun çok daha fazla artması, herşeyden önemlisi de ekolojik bir felakete davetiye çıkarılması kaçınılmazdır. İstanbul’u yaşanabilir kılmak adına başlatılan projeler İstanbul’u yaşanmaz hale getirebilecektir.”