Gazze’de İsrail’in El Ehli Baptist Hastanesini bombalaması sonucu 500 kişinin hayatını kaybettiği saldırı, Türkiye ve dünya gündemine bomba gibi düştü. Türkiye, yaşanan insanlık dramına sessiz kalmayarak, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 3 günlük milli yas ilan etti. Peki milli yas nedir, ne zaman başlayacak ve bitecek? Milli yas ilan edilince ne olur, işe gidilir mi? Milli yas hangi ülkelerde kullanılıyor? İşte merak edilen soruların yanıtları…
Milli yas veya ulusal yas, bir ülkenin halkının büyük bölümü tarafından yerine getirilen yas tutma ve anma eylemlerinin gerçekleştirildiği günlerdir. Bu günler; o ülkeden veya başka bir yerden önemli bir kişinin veya kişilerin ölümü, cenazesi veya bunların yıl dönümü nedeniyle hükûmetler tarafından ilan edilir. Ayrıca, bir ülkede gerçekleşen doğal afet, facia, kaza, savaş veya terör saldırısı sonrasında da ulusal yas ilan edilebilir. Bayrakların yarıya indirilmesi ve saygı duruşu yaygın olarak gerçekleştirilen bir ritüeldir.
Türkiye’de Gazze’deki hastane saldırısı nedeniyle 3 günlük milli yas ilan edildi. Milli yas, 19 Ekim 2023 Çarşamba günü saat 00.00’da başlayacak ve 21 Ekim 2023 Cuma günü saat 24.00’da sona erecek. Bu süre zarfında Türkiye Cumhuriyeti Devletinin sınırları içinde ve dış temsilciliklerinde bayraklar yarıya indirilecek.
Milli yas ilan edildiğinde, ülkenin bayrakları yarıya indirilir. Resmi törenler iptal edilir. Bazı eğlence ve kutlamalar yasaklanabilir. Kamusal alandaki kutlamalar sınırlandırılabilir. Televizyon ve radyo yayınları daha ciddi bir tonda olabilir. Gazete ve dergilerde daha fazla anma makalesi ve haberi yayınlanabilir. İnsanlar, üzüntülerini ifade etmek için çeşitli şekillerde bir araya gelebilirler.
Milli yas günleri resmi tatil sayılmaz ve milli yas ilan edilen günlerde işe gidilmeye devam edilir. Ancak işverenler, çalışanların istekleri doğrultusunda izin verebilir veya esnek çalışma saatleri uygulayabilir.
Milli yas uygulaması birçok ülkede görülen bir olgudur. Özellikle uluslararası camiada yankı uyandıran toplumsal facialar üzerine bazı ülkeler dayanışma göstererek milli yas ilan edebilmektedir. Örneğin; 11 Eylül saldırıları kurbanları için ABD, İsrail, Kanada, Fransa, Hırvatistan, Güney Kore, Japonya, Çin, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Romanya, Arnavutluk, Vietnam, Birleşik Krallık ve İrlanda’da ulusal yas ilan edildi. 2010 Polonya Hava Kuvvetleri Tu-154 Kazası kurbanları için Polonya, Brezilya, Kanada, İspanya, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Gürcistan, Macaristan, Letonya, Litvanya, Moldova, Romanya, Rusya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna’da yas ilan edildi. 2011 Norveç saldırıları kurbanları için 24 Temmuz 2011’de Danimarka, Finlandiya, İsveç, İzlanda ve Norveç’te ulusal yas ilan edildi.(Haber Merkezi)
