Onlarca altın madeni şirketinin çalışma yürüttüğü ve ‘çantacı’ olarak bilinen şirketler altın tekelleri tarafından yutulmaya başlandı. Evrensel Gazetesi`nden Özer Akdemir`in haberine göre, Dünyada “New monster’ / Yeni canavar” olarak bilinen altın tekeli Newmont, Bayramiç Kuşçayırı’daki Chesser altın işletmesini satın aldı. Yani Canavar ‘kolay lokma’ları yutmaya başladı!.. Kaz Dağlarının yanı sıra Ordu Fatsa’da da altın madenciliği için çalışmalarını sürdüren Kanadalı Chesser Resources Limited şirketi, Bayramiç Kuşçayırı’daki altın madeni sahasını Newmont’un alt şirketi olan Pilot Gold’a sattığını Kanada Toronto Borsası’na bildirdi. Chesser’in Yöneticisi Rick Valenta, ‘Karaayı Projesi’ adını verdikleri bu maden sahasının satışından gelecek paranın Lapseki Şahinli’deki Kestanelik altın projesinin izinlerinin alınması ve fizibilite etütleri için kullanılacağını açıkladı. Çan’ın Halilağa köyünde Truva Bakır Maden İşletmeleri adıyla altın arama faaliyetlerini sürdüren Newmont’a ait Pilot Gold şirketi bu maden sahasını da alarak maden alanını daha da genişletti. Dünyada birçok yerde altın madenleri bulunan Amerikalı Newmont altın tekeline kendi ülkesindeki yaşam savunucuları “New monster-Yeni canavar” adını takmışlardı. Ülkemizde altın işletmeciliğinin önünü açan Bergama Ovacık’taki madeni Koza Altın şirketine satan Newmont, bununla birlikte Kaz Dağlarında ve Yunt Dağı’nda altın madenciliği için yeni girişimlerini sürdürüyor.
“Kolay lokmaları iyi bilmekteyiz”
Kaz Dağlarında altın madenciliği için çalışmalarını sürdüren bir başka Kanadalı Şirket olan Alamos Gold, resmi İnternet sitesinde Kaz Dağlarındaki maden alanlarını ‘kolay lokma’ olarak tanımladı. Çanakkale il merkezi dahil, onlarca yerleşim biriminin içme sularını sağlayan Ağı Dağı ve Kirazlı’daki madenleri satın almalarını nedeninin sadece projelerin yeri, sahip oldukları büyük metalürjik potansiyel olmadığını belirten şirket projelerde “mineral kaynağının genişletilebilmesi potansiyeli”nin de bu kararda etkili olduğunu yazıyor. Daha işletme aşamasına gelmeyen şirket geçtiğimiz yıl yöre halkının protestolarına rağmen jandarma korumasında kapasite artırımı ÇED toplantısını yapmış, bir süre sonra da nihai ÇED raporunu almıştı. Şirket bununla beraber hisselerinin alımını cazip hale getirebilmek için hissedarlarına bakın ne müjdeler veriyor; “Projenin çevre altyapısı mükemmel durumdadır ve yolları, elektriği, iletim hatları ve projenin yakınında bulunan 30 bin nüfuslu Çan ilçesinde kurulu kömürle çalışan enerji santrali başta olmak üzere elektrik üretim tesisleriyle altyapı hizmetleri bakımından iyi bir konumdadır.” Bölgedeki maden alanının jeologlarının oldukça aşina olduğu bir jeolojik sistem olduğunu belirten şirket sitesinde “...mineral yataklarının sınırlarının genişletilmesi bakımından `kolay lokmanın` nerelerde bulunacağını iyi bilmekteyiz” diyor.
Gezi Eylemleri talanın önünü kesti
Kaz Dağlarında, çoğu dağın kuzeyi ve kuzeybatısında yer alan onlarca maden sahasında altın arama faaliyetleri devam ediyor. ÇED sürecini tamamlayan Alamos Gold, Kirazlı’da 2013, Ağı Dağı’nda ise 2014’ün ilk üç ayında işletmeye geçeceğini açıklamasına rağmen şu an itibariyle bu hedefinden uzak durumda. Bunda altın fiyatlarındaki uluslararası düşüşün yanı sıra, özellikle yazın Gezi eylemleri sürecinin bu şirketlerin gözünü korkutmasının da önemli rol oynadığı dile getiriliyor. Nitekim, maden şirketleri Gezi sonrası işçilerine izin vererek çalışmalarını durdurmuştu.
Çanakkale Kaz Dağları Altın İşletmeleri
(ÇED Süreci Tamamlananlar)
1. Ağı Dağı Altın İşletmesi- (Alamos Gold-Çan)
2. Kirazlı Altın İşletmesi - (Alamos Gold Çanakkale Merkez. Nihai ÇED Raporunu aldı)
3. Çamyurt Altın İşletmesi- (Alamos Gold-Çan)
4. Bayramiç Kuşçayırı (Karayı) Altın İşletmesi- Chesser Arama Mad. Ltd. Şti. - Newmont Pilot Gold’a satıldı)
5. Lapseki Şahinli (Kestanelik) Altın İşletmesi- Chesser Arama Mad. Ltd. Şti.
6. Esan Eczacıbaşı Lapseki Şahinli Altın İşletmesi
7. Çan Halilağa Altın İşletmesi- Truva Bakır Maden İşletmeleri AŞ- Pilot Gold
8. Koza Altın İşletmesi Atikhisar Baraj Havzasında-Merkez Serçiler köyü -Çed Süreci başladı
Madenlerden sadece Alamos Gold, Kirazlı’daki maden sahası için nihai ÇED olumlu belgesi alırken, diğerleri henüz bu belgeyi alamadılar.