Kumkuat, kabuğuyla birlikte yenebilen, turunçgiller ailesinin
minik ve leziz bir meyvesi. Peki bu meyve neden bu kadar faydalı?
Kumkuatın içerdiği vitaminler, mineraller ve bitkisel bileşikler
nelerdir? Kumkuat nasıl yetiştirilir, nasıl kullanılır? İşte
kumkuatla ilgili bilmeniz gereken her şey!
Kumkuat Nedir?
Kumkuat, Çin kökenli bir meyve olup, Çince’de “altın portakal”
anlamına gelir. Ülkemizde kamkat, kumkat, süs mandalinası gibi
isimlerle de bilinir. Mandalinadan bile küçük olan kumkuat,
turuncu renkli, oval veya yuvarlak şekilli, ekşi-tatlı bir
meyvedir. Kabuğu ve çekirdeği ile birlikte yenilebilir.
Tatlılara, salatalara, yemeklere eklenebilir. Reçeli, marmeladı,
hatta turşusu bile yapılabilir.
Kumkuat, zengin bir vitamin ve mineral kaynağıdır. C vitamini, A
vitamini, K vitamini, B grubu vitaminleri, kalsiyum, demir,
manganez, potasyum, magnezyum, çinko, bakır, selenyum gibi besin
öğelerini içerir. Ayrıca lif, antioksidan, fitosterol, flavonoid,
esansiyel yağ asitleri gibi sağlıklı bileşikler de barındırır.
Kumkuatın Faydaları Nelerdir?
Kumkuat, içeriğindeki besin öğeleri sayesinde pek çok sağlık
faydası sunar. İşte kumkuatın faydalarından bazıları:
- Bağışıklık sistemini güçlendirir: Kumkuat, yüksek miktarda C
vitamini içerir. C vitamini, bağışıklık sistemini destekleyen,
enfeksiyonlara karşı koruyan, antioksidan özelliği olan bir
vitamindir. Kumkuat tüketerek, soğuk algınlığı, grip, öksürük,
nezle gibi hastalıklardan korunabilir, iyileşme sürecini
hızlandırabilirsiniz. Ayrıca kumkuat, doğal öldürücü hücreleri
uyararak, tümör hücrelerine karşı da etkili olabilir.
- Kalp sağlığını korur: Kumkuat, lif, antioksidan, potasyum,
fitosterol gibi kalp dostu bileşikler içerir. Bu bileşikler,
damarlardaki yağ birikimini azaltır, kolesterol ve tansiyon
dengesini sağlar, kalp ritmini düzenler, kalp krizi, inme, felç
gibi riskleri azaltır.
- Sindirim sistemini düzenler: Kumkuat, yüksek miktarda lif
içerir. Lif, sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı
olur, kabızlık, ishal, mide bulantısı, iştahsızlık, hazımsızlık
gibi sorunları önler veya giderir. Ayrıca lif, bağırsaklardaki
yararlı bakterilerin çoğalmasını sağlar, bağırsak kanseri riskini
azaltır.
- Kemik ve diş sağlığını korur: Kumkuat, kalsiyum, fosfor,
magnezyum, manganez gibi kemik ve diş sağlığı için önemli
mineraller içerir. Bu mineraller, kemik ve diş yapısını
güçlendirir, kırılma, çürüme, osteoporoz gibi sorunları önler.
- Cilt sağlığını korur: Kumkuat, A vitamini, C vitamini,
antioksidan, esansiyel yağ asitleri gibi cilt dostu bileşikler
içerir. Bu bileşikler, cildi nemlendirir, besler, yeniler,
kırışıklık, leke, sivilce, egzama gibi sorunları önler veya
giderir. Ayrıca kumkuat, antiseptik özelliği sayesinde, böcek
ısırıkları, küçük kesikler, yaralar gibi cilt problemlerine de
iyi gelir.
Kumkuat Nasıl Kullanılır?
Kumkuat, kabuğu ve çekirdeği ile birlikte taze olarak
yenilebilir. Ayrıca şekerle kaynatılarak reçel, suyu sıkılarak
marmelat, sirke ve baharatlarla turşu yapılabilir. Kumkuat,
tatlılara, salatalara, yemeklere, sos ve marinatlara da lezzet
katar. Kumkuatın kabuğu, rendelenerek veya kurutularak da
kullanılabilir. Kumkuatın çekirdekleri ise omega-3 içerdiğinden,
yağ olarak değerlendirilebilir.
Kumkuat Nasıl Yetiştirilir?
Kumkuat, saksıda veya bahçede yetiştirilebilen bir meyve
ağacıdır. Kumkuat yetiştirmek için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Kumkuat tohumlarını, olgun bir meyveden çıkarın ve bir gece
suda bekletin.
- Tohumları, saksıya veya bahçeye ekmek için uygun bir zaman
seçin. Kumkuat, ılıman iklimi sever, donlardan korunmalıdır.
- Toprağı, kumlu, killi, hafif asidik ve iyi drene olacak
şekilde hazırlayın. Toprağa organik gübre veya kompost
ekleyebilirsiniz.
- Tohumları, toprağa 1-2 cm derinliğinde dikin. Aralarında
15-20 cm mesafe bırakın.
- Tohumları, nemli tutmak için düzenli olarak sulayın. Fazla su
birikmesine izin vermeyin.
- Tohumlar, 2-4 hafta içinde çimlenecektir. Çimlenen fideleri,
güneşli bir yere alın.
- Fideler büyüdükçe, saksı değiştirmeye veya budamaya ihtiyaç
duyabilirsiniz. Kumkuat ağacı, 2-4 yıl içinde meyve vermeye
başlayacaktır.
Kumkuatın Zararları Var mıdır?
Kumkuat, genellikle güvenli bir meyvedir. Ancak bazı durumlarda,
kumkuatın zararları da olabilir. Bunlar şunlardır:
- Kumkuat, alerjiye neden olabilir. Eğer kumkuat yedikten sonra
kaşıntı, kızarıklık, şişlik, nefes darlığı gibi belirtiler
görürseniz, doktora başvurun.
- Kumkuat, mide asidini artırabilir. Eğer mide ülseri, gastrit,
reflü gibi rahatsızlıklarınız varsa, kumkuat tüketimini
sınırlayın veya doktorunuza danışın.
- Kumkuat, kan şekerini düşürebilir. Eğer diyabet
hastasıysanız, kumkuat tüketimini dikkatli yapın veya doktorunuza
danışın.
- Kumkuat, kan inceltici ilaçların etkisini artırabilir. Eğer
kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız, kumkuat tüketimini azaltın
veya doktorunuza danışın.
(ESRA GÜLLER)