Türkiye`nin, özellikle Kazdağı ve çevresinin doğal ve kültürel varlıklarını korumak amacıyla, 2012 yılında kurulan Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği; 2021 Eylül ayı ve 2023 Mayıs ayına dair Yönetim Kurulu Faaliyet Raporunu yayımladı.
Metalik Madencilik Projeleri
Metalik madencilik Projeleri kapsamında; Çanakkale`de Dernek tarafından iptal ettirilen; Kirazlı Altın Madeni Projesi`nin proje alanının rehabilitasyonu için başlatılan kampanyaya devam ediyor. Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği`nin; Cengiz Holding`in Halilağa Bakır Madeni Projesi için 87 davacı ile açtığı davada önce yürütmeyi durdurma kararı alındı, ardından dava kazanıldı. Şirket 2009/7 sayılı genelge doğrultusunda yeniden ÇED süreci başlattı ve ÇED Olumlu kararı aldı. Ardından 91 vatandaş, 4 kurum olarak 95 davacı ile yeni dava açıldı. Serçiler-Terziler Altın Madeni Projesi-Koza Altın A.Ş Projesi`nde; ÇED süreci yeniden başlanmıştı, Halkın Katılımı toplantısına gidildi ve tepki gösterildi, süreç takip ediliyor. Bu aşamanın ardından itirazlarını sunmak için İnceleme Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısı ilanını bekliyor. Dernek, konuya ilişkin mücadeleye devam edeceklerini belirtti. Çataltepe Çinko, Kurşun, Bakır Yeraltı Ocağı Projesi: Lapseki Çatalca Köyü Kurşun Madeni Kapasite Artışı Projesi`nin, ÇED Gerekli Değildir kararına karşı, dernek tarafından dava açıldı ve Mahkeme derneği yetkisiz kıldı ardından danıştaya sunulan itiraz da reddedildi. Şirket, kapasite artışı ve zenginleştirme tesisi ekleyerek yeniden ÇED süreci başlattı. Dernek, Halkın katılımı toplantısına katıldı. İDK yapıldı, Lapseki Derneği ve yerel halk ile birlikte süreci takip ediliyor. Tümad Madencilik A.Ş., Lapseki`deki mevcut tesisinin yanındaki Eczacıbaşı`na ait altın madeni ruhsatlarını devir aldı ve yeni ÇED süreci başlattı. Dernek; halkın katılımı toplantısına, İDK`ya katıldı, itirazlar sunuldu. ÇED Olumlu kararı verildi. Verilen kararın ardından dernek dava açtı. Keşif yapıldı. Mahkemenin vereceği karar bekleniyor. Bayramiç 201200270 Ruhsat Numaralı Sahada Kuvars Ocağı-Park Holding, aslında bir altın madeni projesi. proje tanıtım dosyası ile başvuru yapıldı, dernek tarafından itiraz edildi ve `ÇED Gerekli Değildir kararı vermeyin` denildi. Henüz karar çıkmadı. Süreç, dernek tarafından takip ediliyor. Bayramiç 201200256 Ruhsat Numaralı Sahada Kuvars Ocağı-Park Holding, bir altın madeni projesi. Dernek tarafından proje tanıtım dosyası ile başvuru yapıldı, itiraz edildi ve `ÇED Gerekli Değildir kararı vermeyin` denildi. Henüz karar çıkmadı. Süreç takip ediliyor. Dernek, Arıklı Köyü yakınlarında MTA tarafından gerçekleştirilen uranyum arama sondajına karşı bilgi dosyası hazırladı, köylerde bilgilendirme toplantıları düzenledi. Pazarlarında, kitap fuarlarında ve yerleşim yerlerinde imza kampanyası sürdürdü. Savcılıkta suç duyurusunda bulundu. Kaymakamlık ve Valilik ziyaretleri yapıldı. Sondaj tamamlandı. Ardından dernek, üç ayrı dava açtı; birini kaybedildi, itiraz edildi, iki dava devam ediyor. Dernek tarafından; `Biga-Kirazlıdere Termik Santralı Projesi-Yıldırım Holding` ÇED süreçleri takip edildi, İDK toplantısına katılındı, itirazlar yapıldı, henüz ÇED Olumlu kararı alamadı. Süreç takip ediliyor ancak şirket imar planı değişikliği süreçlerini yürütüyor. Kirazlı Derneği dava açtı, dava devam ediyor. Dernek; 36 termik santralın kapatılması için dava açtı. Davalar devam ediyor. Dernek; Çanakkale Hava Kirliliği Tespit Davası açtı, süreci takip ediyoruz. Süreç takip ediliyor.
Balıkesir ve Çanakkale`deki RES Projeleri
Balıkesir ve Çanakkale`de çok fazla sayıda RES Projeleri var. Dernek; bu projelerden bazılarına karşı mücadele yürütebildi. Yürütülen projeler kapsamında; Eybak Dağı`nda yapılmak istenen Duygu RES Projesi için öncelikle Edremit`te bir bilgilendirme paneli yapıldı. Ardından Hacıarslanlar, Çamcı, Yaşyer gibi köylerde bilgilendirme toplantıları gerçekleştirildi. Bölgedeki dernekler, kurumlar ve yürüyüş gruplar ile birlikte bir çalışma grubu oluşturuldu. Eybek Dağı`na çıkış eylemi örgütlendi. Halkın katılımı toplantısını yapılması dernek tarafından engellendi. İmza kampanyası düzenlendi, daha sonra İDK`ya katılım sağlandı. ÇED Olumlu kararı çıktı. Çıkan karar dernek tarafından dava edildi. Dava kaybedildi. Dava sonucundan ötürü Danıştay`a itiraz edildi. Danıştay itirazı haklı bularak, kararı dernek lehine bozdu. Bayramiç`te yapılmak istenen Maslaktepe RES Projesi-ENİ Enerji, Dernek tarafından; ÇED Olumlu kararına karşı dava açıldı. Bilirkişi keşfi yapıldı davayı kaybedildi ve dernek tarafından yaklaşık 30 bin TL bilirkişi keşif ücreti ödemek zorunda kaldı. Cemaller Köyü`nde OR Enerji tarafından 3 adet türbin yapıldı, daha sonra kapasite artışı ile 5 türbin, ayrıca 2. Kapasite artışı ile 3 türbin yapılmak isteniyor. Son proje için halkın katılımı toplantısı yapıldı, dernek toplantıya katıldı, itirazlarını ilettiler. 5 Türbin için köylülerle birlikte dava açma hazırlığı devam ediyor.
Assos Antik Kenti`nde Ekolojik ve Kültürel Yıkım
Ayvacık İlçesi Assos Kaya Islahı Yapım İşinin Assos Antik Kenti`nde ekolojik ve kültürel yıkıma yol açtığını vurgulayan dernek; "Derece arkeolojik sit alanı olan Assos antik liman üzerindeki kayaların yerleşim alanı ve insan sağlığını tehdit ettiği gerekçesi ile Valilik Talimatı ile Çanakkale AFAD tarafından hazırlanan bir rapor hazırlanmış ve bu rapor doğrultusunda da Ayvacık Kaymakamlığı Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından 26 Mart 2021`de "Ayvacık İlçesi Assos Kaya Islahı Yapım İşi" ihale edilmişti. Söz konusu ihale doğrultusunda inşaat başlamış ve alan 550 gün süre ile turizm faaliyetine ve girişlere kapatılmıştı. Yapılacak iş, taşların, kayaların düşmesini engellemek için gerekli teknik çalışma idi. Ancak gelinen aşamada, arkadaşlarımızın çektiği ve basına ve kamuoyuna yansıyan fotoğraf ve videolarda, inşaat faaliyetin, amacının (kaya düşmesini engellemenin) dışında, çok ciddi bir tahrip ve yıkım yarattığı gördük. Doğal doku bozulmuş, iş makinaları ile kazılarak geniş teraslamalar yapılmıştır. Bu yıkıma karşı sosyal medya paylaşımı, CİMER başvuru çağrısı, Ayvacık Kaymakamlığı`na, Çanakkale Valiliği`ne, Çanakkale Kültür Varlıkları Korum Bölge Kurulu Müdürlüğü`ne dilekçeler gönderilmiş, Ayvacık Cumhuriyet Baş Savcılığı`na suç duyurusunda bulunulmuştur. Daha sonra Çanakkale Koruma Bölge Kurulu`nun ihaleye onay veren kararının iptali için dava açtık, yürütmeyi durdurma aldık ancak durdurulmadı, davayı kazandık, projenin bir kısmının yapılmamasını sağladık" ifadelerine yer verdi.
"Bu projeler kırsalın yeni talanı"
Ayvacık ve Bayramiç Bölgesinde çok sayıda sözde ekoturizm projesi ortaya çıktığını belirten dernek; "Bu projeler kırsalın yeni talanı. Tarım alanları marjinal tarım alanına çevrilip projeler onaylanıyor. Kırsalda betonlaşmaya yol açacak. Tarım alanları yok olacak. 400 adet proje var. Bu projelerin bir kısmına itiraz dilekçesi gönderdik, bir kısmına dava açtık. Ayvacık İlyasfaki 102 ada, Ayvacık Kestanelik 184 Ada, Bayramiç Köylü 132 ada. Da yer alan projelere dava açtık ve yürütmeyi durdurma kararları aldık. Çanakkale İl Özel İdaresi bizi toplantıya davet ettik ve itiraz gerekçelerimizi dinledi. Toplamda 10 adet projeye dava açtık ve hepsini kazandık. Daha sonra bu konuda düzenleme yapıldı, alanlar büyütüldü ve onay süreci zorlaştırıldı" ifade edildi.
`Yurttaş Ekokırım Yasasını Yapıyor Kampanyası`
Dernek; İklim Adaleti Koalisyonu Ekokırım Çalışma Grubu tarafından başlatılan Yurttaş Ekokırım Yasasını Yapıyor Kampanyası kapsamında hazırlanan Türk Ceza Kanunu`nda değişiklik öngören imzalı dilekçe kampanyası için Edremit`ten Çanakkale`ye kadar değişik merkezlerde imza standları açtı, broşür dağıttı. 3500 adet imza topladı. Kampanya 30 Haziran`a kadar sürecek.
Bozcaada Belgesel Film Festivali`nde gösterildi
Ocak - Eylül 2021 Destekleyici Kuruluş olan Kömürsüz Avrupa Ağı (Europa Beyond Coal-EBC), `Ya Hep Beraber, Ya Hep Beraber-Kömüre Karşı Hep Beraber` projesinde hem Çanakkale hem de Türkiye genelindeki kömür mücadelelerini güçlendirmek amacıyla başarılı örneklerin görünürlüğünü görsel ve dijital araçlar aracılığıyla arttırmayı hedeflendi. Bu bağlamda Çırpılar Termik Santrali projesine karşı yürütülen mücadelenin belgeseli çekildi. Online platformlar aracılığıyla ekim 2021 itibaren yaygınlaştırılması planlandı. Belgeselin yayınlanması ile eş zamanlı olarak fosil yakıtlara karşı bir sosyal medya kampanyası hazırlanacak. Belgesel, Bozcaada Belgesel Film Festivali ve çeşitli yerlerde gösterildi ve proje sona erdi.
(Damla Yeltekin-Nevin Yüksel)
