Kazı çalışmalarını Körpe ve ekibi yürütecek

İl Kültür ve Turizm Müdürü Kemal Dokuz, 2013 yılında Bakanlar Kurulu`nun kararı ile Troya Kazı Heyeti Başkanı olan Prof. Dr. Rüstem Aslan`ın sağlık sorunları nedeniyle bu görevi yürütemeyeceğini Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü`ne bildirmesi üzerine, Troia Antik Kenti’nde 2014 yılı çalışmalarının Çanakkale Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü`nün başkanlığında, Kazı Başkan Yardımcısı ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Reyhan Körpe ve ekibinin katılımıyla gerçekleştirileceğini söyledi. 2014 yılında Troia Antik Kenti’nde gerçekleştirilmesi planlanan çalışmaların Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü`ne sunulan program çerçevesinde temizlik, çevre düzeni, koruma, restorasyon ve konservasyon ağırlıklı olacağını belirten Dokuz; "Çanakkale ili, Tevfikiye köyü sınırlarında yer alan Troia aynı zamanda Çanakkale`nin ve Ülkemizin en önemli ören yerlerinden biridir. Yüz elli yıldan bu yana aralıklarla devam eden kazıları 1863 yılında ilk defa Meinrich Sehliemann başlatmıştır. Onun ölümünden sonra 1893 ve 1894 yıllarında Wilhelm Dörpfeld tarafından devam ettirilen kazılara bir süre ara verilmiş, daha sonra Cincinnaü Üniversitesi`nden Cari Blegen 1932-1938 yıllan arasında Troia’da kazılar yapmıştır. Uzun bir aradan sonra 1998 yılında Tübingen Üniversitesinden Prof. Dr. Manfred Korfmann başkanlığında yeniden başlayan Troia Kazıları, onun ölümünden sonra aynı üniversiteden Prof Dr. Emst Pemicka tarafından 2012 yılına kadar devam ettirilmiştir, 2013 yılında ise Prof. Dr. Rüstem Aslan, Bakanlar Kurulu, kararı ile Troia Kazısı başkanı olmuştur. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi adına 2013 yılında Troia’da çalışmalar başlatan Prof. Dr. Rüstem Aslan, 2014 yılı başında sağlık sorunları nedeniyle Troia Kazı Başkanlığını yürütemeyeceğini Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne bildirmiştir. Prof. Dr. Rüstem Aslan’ın kazı başkanlığından ayrılması nedeniyle Troia Antik Kenti’nde 2014 yılı çalışmaları Çanakkale Arkeoloji Müzesi Müdürlüğünün başkanlığında, Kazı Başkan Yardımcısı ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Reyhan Körpe ve ekibinin katılımıyla gerçekleştirilecektir. 2014 yılında Troia Antik Kenti’nde gerçekleştirilmesi planlanan çalışmalar Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü`ne sunulan program çerçevesinde temizlik, çevre düzeni, koruma, restorasyon ve konservasyon ağırlıklı olacaktır. Yüz elli yıldır gerek Schllemann’ın, gerek Dörpfeld’in ve gerekse Blegen in açığa çıkardığı antik kente ait kalıntılar son yıllarda Korfmann ve ekibi tarafından restore edilerek koruma altına alınmaya çalışılmıştır. Fakat bu yapılmış olan bu çalışmalar üzerinden de yirmi yıla yakın zaman geçmiştir. 2014 yılında Troia Antik Kenü’de yapmayı planladığımız çalışmalarımızda birinci önceliğimiz ören yerindeki antik mimari kalıntıların durumlarını inceleyip, açığa çıkartılan duvarlarda zaman içinde meydana gelen aşınma ve tahribatların tespiti ve bunlara uygun koruma uygulamalarına yönelik çalışmaların başlatılmasıdır. Ören yerindeki bir diğer sorun kazı yapılmış açmaların durumudur. Bu açmaların profilleri gene zaman içinde doğa şartları nedeniyle akmaya ve yer yer çökmeye başlamıştır. Bu durum ören yerinin görüntüsünü bozduğu gibi, kalıntılara zamanla zarar verebilecektir" dedi.

 

Tevfikiye Köyü sınırları içerisinde yer alan Troia antik Kenti`ne yapımı devam eden Troia Müzesi ile ilgili de bilgiler veren Dokuz; "UNESCO tarafından 1998 yılında Dünya Kültür Mirası ilan edilen ve yaklaşık 5000 yıllık geçmişi olan Troia Ören yerinden çıkarılan arkeolojik eserlerin ve dünyanın diğer ülkelerinde bulunan Troia eserlerinin Ülkemize getirilerek korunmasına, sergilenmesine yönelik Tevfikiye Köyüne Bakanlığımızca yaptırılan Troia Müzesi inşaatı devam etmektedir. Troia Müzesi işi İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından 19.04.2013 tarafından yapılan ihaleyi Trans T Ltd. Şti. 21.948.790,00.-TL sözleşme bedeli ile almıştır. 01.07.2013 tarihinde başlamış olup iş bitim tarihi 23.09.2014`tür. İş devam etmektedir. Şu ana kadar 12.000.000.00 TL ödeme yapılmıştır. İş fiziki olarak % 60 oranında tamamlanmıştır. İş kapsamında kaba inşaat ve duvar imalatları tamamlandı.Yer döşemeleri, cephe kaplamaları asma tavanlar kısmında çalışmalar devam ediyor. Mekanik tesisatlar döşeniyor. Teşhir tanzime yönelik interaktif uygulamaların çalışmaları devam ediyor. Teşhir Tanzim Çalışmaları nedeniyle süre uzatımı verilecek" diye konuştu.

 

Anadolu Hamidiye Tabyası`nda yapılan çalışmalar hakkında da bilgiler veren Dokuz; "Hazine adına tescilli, Milli Savunma Bakanlığına fiilen tahsisli 105 dönüm büyüklüğündeki Tabya 09.05.2011 tarihli protokol ile 20 yıllığına Bakanlığımızın geçici kullanımına verilmiştir. Anadolu Hamidiye Tabyası Onarım, Teşhir, Tanzim ve Çevre Düzenlemesi işi 14.01.2014 tarihinde başlamış olup 09.04.2015 tarihinde bitirilmesi planlanmaktadır. İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından yapılan ihaleyi Cumhur Alp Ltd. Şti. 17.074.876,00.-TL sözleşme bedeli ile almıştır. İş devam etmektedir" şeklinde konuştu.

Troia Antik Kenti`nde yapılan Çevre Düzenleme Uygulamalarına da değinen Dokuz şu şekilde konuştu: "Troia Antik Kenti Çevre Düzenleme Uygulamaları işi İl Özel İdaresi tarafından 23.10.2012 tarihinde ihale edilmiştir. İhaleyi Alay İnş.Taah. San. Tic. Ltd. Şti. aldı. 04.06.2014 tarihinde iş bitirilmiştir. İstanbul Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü tarafından geçici kabulü yapılacaktır. Keşif artışıyla birlikte sözleşme bedeli 2.872.495,00TL. + KDV`dir. İş kapsamında Truva Atı`nın onarımı tamamlandı. Müze binasının onarımı tamamlandı Ören yeri ahşap yürüme yolları tamamlandı. Ören yeri meydanda granit döşeme düzenlemesi tamamlandı Ören yeri meydanda küptaş döşemesi tamamlandı. Giriş mahallinde danışma mahalinin onarımı tamamlandı. Gişe ve Turnike binasının temel, altyapı, taşıyıcı çelik konstrüksiyon ve çatı konstrüksiyonları tamamlandı. Gişe binasının cam cephesi ve iç düzenlemesi tamamlandı. Otopark düzenlemesi ve Küptaş kaplama yapılması tamamlandı. Refüj ve yeşil alanların bitkilendirilmesi tamamlandı. WC binasının inşaat, çelik konstrüksiyonu, çatısı ve iç düzenlemesi projesine göre tamamlandı. Ören yerindeki havai hatların tamamı yenilenerek yeraltına alındı. Ören yerinin çevre aydınlatması yapıldı. Kuvvetli akım panoları yenilendi. Güvenlik sistemi için kablolama ve kamera temini ve montajı yapıldı. Müze binasının elektrik tesisatı yenilendi. Wc binası ve Gişe binası elektrik tesisat imalatları tamamlandı. Paratoner sistemi kurulumu yapıldı. Su tesisatı yenilendi. Wc binasının sıhhi ve müşterek tesisatı işleri projesine göre tamamlandı."

 

Troia Antik Kenti`nin yapılarındaki tahribatı tespit edip buna göre önlemler alacaklarını ve gelecek yıldan itibaren bu konuda detaylı çalışmalar yapacaklarını kaydeden Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Reyhan Körpe ise; "2013 ve 2014 yılında Rüstem Aslan başkanlığındaki kazıların çalışmalarında Kazı Başkan Yardımcısıydım. Rüstem hocanın sağlık sorunları nedeniyle kazı başkanlığını bırakmasıyla prosedür gereği kazı çalışmaları, Kazı Başkan Yardımcısı tarafından yürütüleceği için Genel Müdürlük bu görevi bana verdi. Ben ve ekibim 2014 yılındaki Troia kazı çalışmalarına başlayacağız. Çalışmalarımız bu yıl kazı ağırlıklı değil, daha çok temizlik, çevre düzeni, koruma, restorasyon ve konservasyon ağırlıklı olacak. Geçen senede biz Troia Ören Yeri ve çevresinde bu konuda çalışmalar başlatmıştık. Bu sene de çalışmaya devam edeceğiz. Yıl sonuna kadar Troia`daki çalışmalarımız sürecek. 150 yıldan beri burada kazılar yapılmış ve Troia`daki o yapılar açığa çıkarılmıştı. 1988 yılında başlayan Koorfmann kazılarında bu bulgular korunmuştu ve kısmen restarosyonu yapılmıştı ama bunun üzerinden de yaklaşık 20 seneden fazla zaman geçti. Öncelikle antik yapılardaki tahribatı tespit edip buna göre önlemler alacağız ve gelecek yıldan itibaren bu konuda özellikle detaylı çalışmalarımız olacak. Gelecek yıldan itibaren Troia Ören Yeri`nde kazılar da yapacağız" dedi.

 

Troia`nın oldukça büyük bir yer olduğuna dikkat çeken Körpe, antik kentin kazılmamış olan alanlarının, kazılan alanlara göre neredeyse %80-90 boyutlarında olduğunu söyledi. Klasik ve Roma kentinin tamamıyla toprak altında olduğunu vurgulayan Körpe; "Troia oldukça büyük bir yer. Troia`yı gezenler bu kadar görkemli ve ismi olan bir yerin çok küçük bir alanda olmasından dolayı her zaman hayal kırıklığına uğramışlardı. Ama insanlar bilmez ki, aslında Troia`da o duvarları gördüklerinde yaklaşık bir kilometre boyunca kentin içine girmişlerdir. Yani şu an aslında antik kentin kazılmamış olan alanları, kazılan alanlara göre neredeyse %80-90 boyutlarında. Özellikle aşağı kent dediğimiz klasik ve Roma kenti tamamıyla toprak altında duruyor. Kentin dış surları, aşağı surları tamamıyla kazılmamış şekilde duruyor. Schliemann`dan bu yana Koorfmann`a kadar kazıcılar, genellikle antik kentin merkezine yoğunlaşmışlar. Antik kentin merkezi de özellikle iç kalenin ve o yapıların Atina Tapı`nağının bulunduğu kısım aslında. Ama bunun dışında özellikle Roma ve klasik kent dediğim gibi kazılmadan duruyor. Kentin petrepol alanı ve antik mezarlık alanı da ileri ki çalışmalarımızda bulmayı umduğumuz yerlerdir" diye konuştu.