CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Çanakkale Milletvekili Muharrem Erkek, üyesi olduğu TBMM Anayasa Komisyonu’nda görüşmeleri süren ve kamuoyunda ‘ittifak teklifi’ olarak bilinen teklifin Anayasaya aykırı olduğunu dile getirdi. Teklifin temsilde adalet’ ilkesine karşı olduğunu ifade eden Erkek, bu ilkenin seçimlerde mutlaka gerçekleşmesi gerektiğini söyleyerek; “İttifak teklifi olarak Komisyonumuzda görüşülmeye devam eden ve dört kanunda değişiklikler içeren teklif birçok açıdan Anayasa`ya aykırılıklar içermektedir. Anayasa`mızın 2`nci maddesi devletimizin niteliklerini sayarken özellikle demokratik hukuk devleti vurgusu yapmıştır. Demokratik devlet, hukuk devleti bizim temel niteliklerimizdir ve demokratik bir devletin oluşabilmesi için de yine Anayasa`mızda yazdığı gibi temsilde adaletin mutlaka seçimlerde gerçekleşmesi de bir zorunluluk arz etmektedir. Çünkü millet egemenliği yasama, yürütme, yargı organları eliyle, Anayasa`da sayılı yetkili organlar eliyle kullanır ve bu organların oluşumunun temelinde de demokratik, adil, eşit, özgür seçimler yatar ve temsilde adalet yatar. Milletin iradesi, seçmen iradesi, Parlamentoya, Meclise yansımadığı zaman milyonlarca oy, seçmen iradesi dışarıda kaldığı zaman, işte egemenlik kayıtsız şartsız millete aitse, ama o meclisin oluşumunda da temelde ciddi hatalar varsa orada irade, egemenlik sakatlanmış olur. Onun için Anayasa`mızın 2’nci maddesine, 6`ncı maddesine, 7`nci maddesine, 8`inci maddesine özü itibarıyla teklifin birçok hükmü, birçok düzenlemesi açıkça aykırılık teşkil etmektedir. Yine Anayasa`mızın 67`nci maddesi, özellikle 2`nci fıkrası ve 6`ncı fıkrası hükümlerine, Anayasa`mızın bu temel hükümlerine de açıkça aykırılık söz konusudur” dedi.
“Teklif, 68’inci maddeye de aykırı”
Teklifte yine Anayasa`nın 68`inci maddesine bir aykırılık söz konusu olduğunu ifade den Erkek, Meclisin Parlamento’nun dışında oluşacağının altını çizerek; “Siyasi partiler demokrasinin vazgeçilmez unsuruysa siyasi partilerin katılımının, denetiminin azaldığı teklifler Anayasa`ya aykırılık oluşturur. Ayrıca, son Anayasa değişikliğiyle yürürlüğe sokulan hükümlere baktığımızda artık Meclisin Parlamento dışından, Meclis dışından oluşacağını hepimiz çok iyi biliyoruz. Burada ve Meclisin uzmanları tarafından yürütülen çalışmalarda Avrupa örnekleri verildi. O verilen örneklerin tamamında hükûmetler Meclis içinden çıkmaktadır ve güvenoyuna tabidir ama bizde "Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi" dediğimiz sistemdir ki bu sistemi biz demokratik bir başkanlık sistemi olarak görmüyoruz fren ve denge mekanizmaları olmadığı için. Bu sistemde seçilen Cumhurbaşkanı tek başına yürütmenin başı olacağı için, hükûmet olacağı için ve tüm bakanlar dışarıdan atanacağı için atanan bakanlar için Mecliste onay gerekmeyeceği için, güvenoyu gerekmeyeceği için zaten "yüzde 10 barajı" denen demokrasi ayıbı niçin hâlâ yürürlükte tutulmaktadır? Niçin bu değişiklik bu teklifin içinde yoktur? Bunu niye özellikle vurguluyoruz? Yüzde 10 barajı bu sistemde varlığını sürdürdüğü müddetçe siz ittifaklar yapabilirsiniz ama temsilde adaleti yok edersiniz. Temsilde adalet, Anayasa`da güvence altına alınmış ve seçimlerin temel amaçlarından biridir, en önemli hükümlerinden biridir. O zaman niçin temsilde adaleti yok ediyoruz, neden demokrasiye bu ağır darbeyi vuruyoruz? Parlamenter sistemde evet baraj yine tartışılıyordu, yüzde 10 barajı çok yüksekti. "3 olabilir, 5 olabilir, 2 olabilir." deniyordu. Ama Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemini getirirken siz, bizlere ve millete artık istikrar sorununun biteceğini, koalisyonlar döneminin kapatılacağını, hatta AK Parti`nin birçok yetkilileri açıkça barajın kalkacağını ve güçlü milletvekilinin geleceğini ifade etmişlerdi ama baraj duruyor ve temsilde adaleti yok ediyor. Bu sistemde daha çok yok edecek. Seçimlerde ittifaklar yapılabilir ama biz ilkeler temelinde, adalet temelinde bir ittifak yapmak istiyorsak barajı kaldırmalıyız. Barajı kaldırırsak bu ittifaklar çok daha doğru olur, çok daha temsilde adalet sağlanır, aksi takdirde Anayasa`ya aykırılık açıkça gün ışığı gibi ortadayken bu teklifin yasalaşması da daha sonra Anayasa Mahkemesinin denetiminde iptal olursa ciddi eksiklikler, sıkıntılar yaşamış oluruz” dedi.
“Amacımız temsilde adaleti güçlendirmek”
Amaçlarının Komisyonda, Genel Kurula teklifi götürürken siyaseten yapılması gereken işleri yaparak, demokrasiyi güçlendirerek, temsilde adaleti güçlendirerek hareket etmek olduğunu belirten Erkek; “Çünkü artık bir yönetimde istikrar diye bir sorun yok. Anayasa`ya aykırılıklar konusunda eşitlik ilkesine de ciddi aykırılıklar var. Dediğimiz gibi temsilde adalete ilişkin ciddi aykırılıklar var. Bunları bu şekliyle ifade ediyorum. Ayrıca, Anayasa`ya aykırı olduğunu düşündüğümüz bu teklif karşısında, İç Tüzük 38 uyarınca Anayasa`nın metin ve ruhuna aykırı gördüğümüz bu teklifin maddelerinin müzakerelerine geçilmesinden reddedilmesini talep ve arz ediyoruz. Komisyonumuzdan. Ayrıca, Anayasa`ya aykırılık iddialarımızın yanında sizlerin de bildiği gibi ana muhalefet partisi olarak Grubumuzun, Siyasi Partiler Kanunu`nda, Seçim Kanunu`nda değişiklikler içeren kanun teklifleri olmuştu ve bunlar birebir bağlantılı, illiyetli teklifler bu mevcut ittifak teklifiyle. İç Tüzük`ümüzün 35`inci maddesi uyarınca bu tekliflerin birleştirilerek görüşülmesi gerekiyor. Komisyonumuzun bu konuda da bir karar vermesini talep ve arz ediyoruz. O zaman sağlıklı yasama faaliyeti yürütebiliriz. O zaman Siyasi Partiler Kanunu`muza, Seçim Kanunu`muza ve diğer kanunlarda doğru değişikliklere imza atarsak demokrasimize, kuvvetler ayrılığına, temsilde adalet, Meclisin oluşumuna bir katkı sağlamış oluruz. İç Tüzük 35 uyarınca da bu talebimizin görüşülmesini ve karara bağlanmasını da talep ve arz ediyoruz. Benim söyleyeceklerim öncelikli olarak bunlar. Bu konularda karar verildikten sonra maddelerin müzakeresine geçilmesini doğru buluyoruz” dedi.
(Haber Merkezi)
