Dijital Vatandaşlık Nedir? İnternet Kullanıcılarının Bilmesi Gereken 9 Boyut

İnternet, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Her gün sosyal medyada paylaşımlar yapıyor, haberleri takip ediyor, alışveriş yapıyor, eğitim alıyor, eğleniyor ve işimizi görüyoruz. Ancak internetin sunduğu bu fırsatların yanında bazı riskler de var. Siber zorbalık, kişisel verilerin çalınması, sahte haberler, telif hakları ihlali, dijital bağımlılık gibi sorunlarla karşılaşabiliriz. Bu sorunlardan korunmak ve interneti doğru kullanmak için dijital vatandaşlık kavramını bilmemiz gerekiyor. Peki, dijital vatandaşlık nedir? Kimlere dijital vatandaş denir? Dijital vatandaşlık eğitimi nasıl verilir? İşte bu soruların yanıtları.

Dijital vatandaşlık nedir?

Dijital vatandaşlık (siber vatandaşlık veya e-vatandaşlık), kişilerin çevrimiçi ortamlardaki hak, görevi ve sorumluluklarının farkında olması, internet teknolojilerini bu farkındalıkla kullanması ve toplum işlerine çevrimiçi olarak katılma becerisidir. 2000’li yılların başında ortaya çıkmış bir kavramdır. Dijital vatandaşlık, bilgi teknolojilerini düzenli olarak etik, eleştirel ve güvenli bir şekilde kullanma becerisini ifade eder.

Kimlere dijital vatandaş denir?

Dijital vatandaş, aşağıdaki özelliklere sahip olan kişidir:

• Bilgi ve iletişim kaynaklarını kullanırken eleştirebilen,
• Çevrimiçi yapılan davranışların etik sonuçlarını bilen,
• Ahlaki olarak çevrimiçi kararlar alabilen,
• Teknolojiyi kötüye kullanmayarak başkalarına zarar vermeyen,
• Sanal dünyada iletişim kurarken ve işbirliği yaparken doğru davranışı teşvik eden

Dijital vatandaşlık eğitimi nasıl verilir?

Dijital vatandaşlık eğitimi, bireylerin dijital ortamlarda karşılaşabilecekleri sorunlara karşı bilinçli ve donanımlı olmalarını sağlamak için verilen bir eğitimdir. Dijital vatandaşlık eğitimi, dokuz boyutu kapsar. Bunlar:

• Dijital erişim: Herkesin internete ve dijital araçlara adil ve eşit şekilde erişebilmesini sağlamak.
• Dijital ticaret: İnternet üzerinden alışveriş yapma ve bankacılık hizmetlerinden yararlanma konusunda bilgili ve dikkatli olmak.
• Dijital iletişim: İnternet aracılığıyla başkalarıyla iletişim kurarken saygılı, açık ve uygun bir dil kullanmak.
• Dijital okuryazarlık: İnternetten edinilen bilgileri eleştirel bir şekilde değerlendirmek, doğrulamak ve kullanmak.
• Dijital etik: İnternet ortamında başkalarının haklarına saygı duymak, telif haklarına uymak, sahte haber yaymamak, siber zorbalığa karşı durmak.
• Dijital kanun: İnternet ortamında yasalara uygun davranmak, suç işlememek, suçlara karşı korunmak.
• Dijital hak ve sorumluluklar: İnternet ortamında bireylerin sahip olduğu hakları bilerek kullanmak, sorumluluklarını yerine getirmek, hak ihlallerine karşı mücadele etmek.
• Dijital sağlık: İnternet kullanımının fiziksel ve ruhsal sağlığa etkilerini bilmek, dijital bağımlılıktan kaçınmak, dijital dengeyi sağlamak.
• Dijital güvenlik: İnternet ortamında kişisel verileri korumak, güvenli şifreler oluşturmak, virüs ve zararlı yazılımlardan korunmak45

Dijital vatandaşlık, internet kullanıcılarının bilmesi gereken önemli bir kavramdır. Dijital vatandaşlık, interneti etik, eleştirel ve güvenli bir şekilde kullanmayı öğretir. Dijital vatandaşlık eğitimi, bireyleri dijital ortamlarda karşılaşabilecekleri sorunlara karşı bilinçlendirir ve donatır. Dijital vatandaşlık, hem bireysel hem de toplumsal fayda sağlar. Dijital vatandaş olmak için dijital vatandaşlık eğitiminin dokuz boyutunu öğrenmeli ve uygulamalıyız. Unutmayalım, internet hayatımızı kolaylaştıran bir araçtır, amaç değil. (Haber Merkezi)