Türkiye'nin bilim ve teknolojide öncü kurumu TÜBİTAK, Milli Teknoloji hamlesinin odağında, tam bağımsız bir Türkiye hedefiyle, deprem konusunda önemli bir adım attı. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen özel bir programla TÜBİTAK, deprem araştırmaları konusunda Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi dahil olmak üzere tüm paydaşları bir araya getirdi. Bu stratejik işbirliği, Türkiye'nin depremle mücadelesine yeni bir boyut kazandıracak.
TÜBİTAK'ın paydaş kuruluşlarla ortaklaşa yürüttüğü deprem araştırmaları, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır'ın katıldığı bir törenle kamuoyuna duyuruldu. "Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Araştırma Platformu" tanıtımı ve imza töreninde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan, İçişleri Bakan Yardımcısı Münir Karaloğlu, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, AFAD Başkanı Vali Okay Memiş, MTA Genel Müdürü Vedat Yanık, TBB Başkanı Yücel Yılmaz ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. R. Cüneyt Erenoğlu gibi önemli isimler yer aldı. Ayrıca, bu projeye dahil olan 13 üniversitenin rektörleri ve uzman araştırmacılar da işbirliği içinde çalıştı.
Bu önemli projenin amacı, Türkiye'nin diri faylarının paleosismolojik özelliklerini inceleyerek, bulundukları bölgeler için yerleşim alanlarını etkileyebilecek nitelikte deprem senaryolarını ortaya koymaktır. Bu sayede ülkemiz, afetlerle daha etkili bir şekilde başa çıkabilecek, deprem öncesi hazırlıklarını güçlendirebilecek ve vatandaşlarının güvenliğini artırabilecektir.
Proje, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü gibi önemli kamu kuruluşları ile üniversiteler arasında güçlü bir işbirliği örneği sunmaktadır. Üniversitemizden Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Süha Özden de bu önemli araştırma ekibinde yer almaktadır. Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) de projeye kolaylaştırıcı kurum olarak destek vermektedir.
"Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Araştırma Platformu" protokolünü Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi adına imzalayan Rektör Prof. Dr. R. Cüneyt Erenoğlu imza töreninin ardından yaptığı açıklamada; "İmzalanan protokol ülkemizin deprem riskini azaltmak için önemli bir adımdır. Bu proje kapsamında, ülkemizin önemli fay hatlarının deprem geçmişi araştırılarak, olası büyük depremler için tahminler yapılacaktır. Bu bilgiler, afet risk azaltma ve hazırlık çalışmalarının daha etkin yürütülmesine katkı sağlayacaktır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi olarak, bu projeye önemli katkılar sağlayacağımıza inanıyoruz. Üniversitemiz bünyesindeki Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Marmara Bölgesi'ndeki Edincik, Bandırma, Zeytinbağ, Yalova, Orhangazi, Altınova ve Yalakdere Faylarının deprem geçmişlerini ortaya çıkaracak çalışmalar yürütecektir. Bu çalışmalar, ülkemizin deprem riskini daha iyi anlamamıza ve daha etkin afet yönetimi stratejileri geliştirmemize yardımcı olacaktır. Bu projenin, ülkemizin deprem riskini azaltmak için önemli bir adım olduğuna inanıyoruz. Projenin başarılı bir şekilde yürütülmesi için tüm paydaşlarımızla birlikte çalışmaya devam edeceğiz" ifadelerine yer verdi.
"Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi" başlıklı ve iki yıl süreli proje kapsamında; toplam 3432 km uzunluğunda olan 113 fay segmenti çalışılacak olup, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Marmara Bölgesindeki Edincik, Bandırma, Zeytinyağı, Yalova, Orhangazi, Altınova ve Yalakdere Faylarının deprem geçmişlerinin ortaya çıkarılması için kazılar yaparak eski depremleri C14 ve OSL yöntemleriyle tarihlendireceklerdir. Ayrıca Proje kapsamında yüksek çözünürlüklü İHA seti ile (GNSS-CORS sistemi) bu fayların detaylı haritalanması yapılarak Türkiye Diri Fay Haritasının (MTA, 2013) yenilenmesine doğrudan katkı sağlanacaktır. Aynı zamanda fay segmentleri üzerinde olası büyük depremler için tekrarlanma aralığı, son büyük depremin tarihi, fay kayma hızı ve tahmini oluşabilecek en büyük depremin büyüklüğü ortaya çıkarılacaktır. Üniversite adına yürütücülüğü Prof. Dr. Süha Özden’in yaptığı proje ekibinde; Doç. Dr. Savaş Topal, Dr. Öğretim Üyesi Özkan Ateş, Dr. Öğretim Üyesi Erdem Gündoğdu, Doktora Öğrencisi Seray Çınar Yıldız ve yüksek lisans öğrencileri görev almaktadır.
(Erhan Taylan)
