Irak, Sudan, Afganistan, Suriye, Mısır ve Etiyopya gibi ülkelerden, çeşitli nedenlerle -ki bu nedenlerin büyük çoğunluğu savaş, baskı, zulüm ve ekonomik oluyor- kaçan insanların Türkiye girişlerinden itibaren yolları “zorunlu” olarak Çanakkale`ye düşüyor. Sadece Çanakkale değil tabi, “Pilot” olarak belirlenen adına da “Yerleşime açık bölge” denen yerlere gönderiliyorlar. Ancak hiçbir altyapı ve düzenlemenin yapılmadığı bu “pilot” illerde tabiri yerinde ise insanlık dramını yaşıyorlar. Olumsuz yaşam koşulları nedeni ile kaçtıkları ülkelerinden, belki de daha kötü koşullarda yaşamaya çalışıyorlar. Mülteci statüsünde olmayan sığınmacılar, devletten herhangi bir yardım alamıyor. Konuyla ilgili sorumlu bazı sivil toplum kuruluşlarının çabaları ise yetersiz kalıyor!
Göçmen İdaresi kuruldu, ama...
Şuanda Çanakkale`de kaç tane sığınmacı, göçmen ya da mülteci var? Bu insanlarla ilgili ne yapılıyor? Kim neden ülkesini terk etmiş, yolları Çanakkale`ye nasıl düşmüş? Aslında bu ve benzeri sorulara cevap verecek en önemli mercii 2013 yılında kurulan Göçmen İdaresi Genel Müdürlüğü. Genel müdürlük yapılanmasını tamamlayan ancak halen Çanakkale`de kurulma aşamasında olan taşra teşkilatı henüz hizmet vermiyor. Dolayısıyla Çanakkale`de bulunan sığınmacılar şuan için sadece Kızılay, İHD gibi kurumların yardımları ile yaşamlarını idame ettiriyorlar.
O 65 yaşında!
Sudanlı Saifaldin Elhag Mohammed de Çanakkale`de sayısının 300`den fazla olduğu tahmin edilen sığınmacılardan sadece biri. 1949 doğumlu Mohamed Sudan`dan geldiğini ifade ediyor, yarım yamalak Türkçesi ile. Yaşadıkları ve onun ülkesini terk etmesine dair hikayesini ise dil sorunu nedeni ile anlamıyoruz. Ancak Çanakkale`de aslında ne kadar da zor bir durumda olduğu her halinden belli olan Mohamed, 11 Mart 2013 yılında Çanakkale İl Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Şube Müdürlüğü`nden aldığı tanıtma kartı ile Çanakkale`de kalıyor. Kalma süresi bitince diğer sığınmacılar gibi Türkiye`ye giriş yaptığı sınır kapısından sınır dışı edilecek. Yeni hayalleri ve umutları ile baş başa kalacak yani.
“Durumları çok kötü”
Konuyla ilgilenen yetkililer, “sığınmacıların durumu çok kötü” diyorlar. Ev kiralarını, elektrik ve sularını bile ödemekte zorlanan, her ay düzenli olarak Kızılay`dan aldıkları yardımlar ile geçinmeye çalışan sığınmacıların, çoğu zaman birkaç gün boyunca aç kaldıkları bile ifade ediliyor. Bir örnek olarak 65 yaşındaki Sudanlı Saifaldin Elhag Mohammed de bu insanlardan biri. İlerlemiş yaşına rağmen çektiği sıkıntı, belki de ülkesinde yaşadıkları ile kıyaslanabilecek kadar çoktur...
Kızılay ve İHD yardımcı oluyor
Mülteci statüsünde olmadıkları ve onlarla ilgili bir teşkilat oluşturulmadığı için devletten herhangi bir destek alamayan sığınmacılara şuanda Kızılay ve İHD gibi sivil toplum kuruluşları destek oluyor. Kızılay`ın hali hazırda düzenli yardım yaptığı 300 kişilik bir sığınmacı grubu olduğu, bu sayının daha da fazla olabileceği ifade ediliyor. Çanakkale İHD yetkilileri ise, “Bu insanlara devlet hiçbir destek ve yardımda bulunmuyor. Dolayısıyla sadece sivil toplum kuruluşları ile onların sorunlarının çözülemeyeceği ortada. Eğer bu insanlar, özellikle Çanakkale`ye getirildiler ise burada onlara devletin sahip çıkması gerekmektedir. Onların durumu gerçekten çok kötü” ifadeleri ile bilgi verdiler.