Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi’nde görev yapan Prof. Dr. Vedat Çalışkan, yaklaşık 10 yıllık çalışmasının eseri olan “Anadolu'nun Ticaret ve Kültür Mirasları: Tarihten Günümüze Panayırlar” kitabını yayımladı Türk İdari Araştırmalar Vakfı (TİAV) tarafından yayımlanan eser, panayırların dünya ve Türkiye tarihindeki izlerini farklı yönleriyle ele alıyor.
Prof. Dr. Çalışkan, panayırların dünya ticaret tarihinin en eski ve en renkli unsurlarından biri olduğunu vurgularken, yılın belirli zamanlarında büyük mesafelerden gelen alıcı ve satıcıları buluşturan bu organizasyonların, aynı zamanda eğlence ve sosyal işlevleriyle de ticaretin en kalıcı yapılarından biri olduğunu ifade etti.
Çalışkan, Orta Çağ'da Avrupa ve Selçuklu topraklarında büyük ün kazanan uluslararası panayırların, Osmanlı İmparatorluğu döneminde 18. yüzyıldan itibaren yaygınlaşarak Cumhuriyet dönemine kadar taşındığını ve günümüze kadar ulaştığını belirtti. Çalışkan, “Zamanla alışveriş imkanlarının artması ve eğlence kültürünün değişmesiyle panayırlar bir dönüşüm sürecine girmiştir. Bu süreçte bazı panayırlar fuar ve festivallere dönüşürken, bazıları tarihe karışmış, birkaç tanesi ise çok az değişimle günümüze kadar varlığını sürdürmüştür” sözlerine yer verdi.
Prof. Dr. Çalışkan, mevsimi geldiğinde rengarenk görünümü, neşesi ve uğultusuyla panayırların Anadolu'da her yıl yeniden ortaya çıktığını belirterek “Anadolu'nun ticaret ve kültür tarihinin bu renkli mirasları, yöresel kültürlerin enerjisiyle, sadık ziyaretçileri ve gezgin satıcıları eşliğinde, küreselleşmenin kültürel olarak benzeştirici etkisine meydan okuyarak varlıklarını sürdürmektedir. Bu kitap, panayırların geçmişi ve bugünü hakkında bilgi verirken, okurları bu renkli dünyanın derinliklerine, tarihsel bir yolculuğa davet ediyor” dedi.
(ESRA GÜLLER)
