Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi, 11 Mayıs 2016’da aldığı kararla, “Anıtkabir Tarihi Sit Alanı Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı”nda değişikliğe gitti. Değişiklik 7 Haziran’da Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’ndan geçti. 7 Temmuz 2017’de de askıya çıktı. TMMOB Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, askıya çıkarılan imar planı değişikliğini üç gündür incelediklerini ancak olması gerekenin aksine çok karmaşık şekilde hazırlandığına dikkati çekerek, “Değişiklik öyle karmaşık ki, planda C alanından bahsediliyor ama planda C alanı yok” dedi. Candan, yapılaşma iddialarında bulundu. Konuyla ilgili AKP`den ilk açıklama ise Adalet Bakanı Bekir Bozdağ`dan geldi; Bozdağ, "Milli Savunma Bakanlığının kullanmakta olduğu lojmanlar var, o da Anıtkabir`in içinde değil, karşı tarafta. Melih Gökçek onunla ilgili bir konu olduğunu söyledi. Yeni bir inşaat falan değil" açıklamasında bulundu. Konuyla ilgili sosyal medya hesabından açıklamada bulunan Çanakkale Belediye Başkan Yardımcısı Rebiye Ünüvar ise iddialara cevap veren ilk isim oldu. Ünüvar açıklamasında; “Toplumun değerlerine inadına saldırının bir anlamı olmalı! Anıtkabir, parsel parsel satılan hiç bir yere benzemez. Anıtkabir, hayatta kıymetlilerimizden biri olan çevre katliamlarına benzemez. Anıtkabir, en kutsalımız Gezi`ye benzemez. Anıtkabir, mühürsüz seçime benzemez. 7 Haziran`daki gibi beğenmedim bu seçimi, hadi yeniden sandığa gidin demeğe benzemez. Anıtkabir, kim olursak olalım hapislere atılmamıza verdiğimiz tepkilere benzemez. Anıtkabir, yaptığınız onca haksızlık, hukuksuzluk ve adaletsizliklere dahi benzemez… Anıtkabir, bu milletin ortak değeridir. Bunun bilincinde olmayan tek bir insan yok bu ülkede... Şimdi soru; bunları adınız gibi bile bile ne yapmaya çalışıyorsunuz? Bu değeri canı pahasına savunacak kitleyi yok etme zamanı mı geldi, yoksa! Yoksa yine gündemi oyalayacak bir aksiyon olarak mı kullanıyorsunuz kutsalımızı! Şu bilinsin ki 783 bin metre kare vatan toprağının üzerinde istediğiniz gibi tepiniyorsanız. Anıtkabir’e borçlusunuz... Uyarıyoruz! Hemen bu kirli oyuna son verin, Ata`ya gidin diz çökün ve özür dileyin...” diyerek tepkisini dile getirdi.
“Türk halkı Ata’sının kabrinde gerekirse 24 saat nöbet tutacaktır”
CHP Çanakkale İl Başkan Yardımcısı Av. Güneş Pehlivan da dün bir açıklama yaparak tartışmalara tepki gösterdi. Anıtkabir’e yönelik imar değişikliği tartışmalarının başka bir provokasyon olduğunu söyleyen Pehlivan; “AKP belediyeciliği, İstanbul’da üç semtin ranttan geriye kalan tek afet toplanma alanı olan Gezi Parkı’na yönelik hukuksuz girişimlerde bulunmuş, İller Bankası, Marmara Köşkü, Baraj Gazinosu, Su Süzgeci, Havagazı Fabrikası’nın bir gecede yıkmış, dünyanın en seçkin akademilerinden biri olan St Petersburg Güzel Sanatlar Akademisi’nde sanatçılara dönem ödevi konusu olarak verilen İstanbul Sirkeci’de bulunan art nouveau tarzının dünyadaki en iyi örneklerinden biri olan Vlora Han’ı çürümeye bırakmış, Rumeli Hisarındaki Antik tiyatro sahnesinin ortasına bina çakmış, Osmanlı dönemine ait tarihi çinili camiyi delik deşik edip çinilerin yerine mutfak fayansı döşemiş, dolayısı ile AKP Belediyeciliği tarihimize, sanatımıza, kültür mirasımıza, kentlerimize ve doğamıza yönelik rant, talan ve saldırılarla markalaşmıştır. Bununla birlikte Anıtkabir’e yönelik imar değişikliğine dayalı girişimler, kötü yönetim ve rant ilişkilerini de aşar bir boyuttadır, Cumhuriyet’e ve onun kuruluş değerlerine yönelik bir provokasyonun ürünüdür. Hükümetin ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı’nın sözüm ona güvence içeren beyanları ciddiyetten yoksun olup asılsızdır. Anıtkabir tarihi SİT alanı bir bütündür ve yalnızca anıt bloktan ibaret değildir. Oysa ki Adalet Bakanı ve Belediye Başkanı anıt blok alana herhangi bir inşaat yapılmayacağı yönünde teminatta bulunarak halkı örgütlü bir surette kandırmaya çabalamaktadırlar. Anıtkabir’e yönelik en ufak bir saygısızlığı Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün nezdinde, Cumhuriyet’in kurulmasından itibaren bu ülkede yaşamış olan ve gelecekte yaşayacak olan teker teker bütün vatandaşlarımıza yönelik bir suç olarak kabul ediyoruz. Anıtkabir tarihi alanına yapılacak en ufak bir müdahaleye asla iznimiz yoktur. Hiçbir şüphem yoktur ki Türk halkı Atasının kabrinde gerekirse 24 saat nöbet tutacak, Anıtkabir tarihi alanını bu yakışıksız saldırılardan koruyacaktır. Dolayısı ile Atatürk Cumhuriyetinin değerleriyle, kültürel ve tarihi mirasını hedef alan bu provokasyona derhal son verilmelidir” dedi.
“Halka yalan söylemek suçtur”
Öte yandan AKP`nin Anıtkabir açıklamasına Mimarlar Odası`ndan da yanıt gecikmedi. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Yönetim Kurulu dün yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi; “ Anıtkabir Tarihi SİT alanlarına ilişkin Büyükşehir Belediyesi`nin 11.05.2016 tarihli Belediye Meclis kararında yapılacak değişiklikler ve 7 Temmuz 2017 `de askıya çıkan plana ilişkin Melih Gökçek`in açıklaması ve ona referans veren hükümetin açıklaması bilimsellikten uzak gayri ciddidir. Kendi Meclisinin verdiği kararı ve yayınladığı planı okumaktan uzak yöneticilerin Başkent Ankara`yı yönetmesi oldukça vahim bir durumdur. Anıtkabir Planı üzerinden plan nasıl okunmalı ve meclis kararları ne anlama gelir rehberi Büyükşehir Belediyesi belgeleriyle aşağıdaki şematik halde gösterilmiştir. Anıtkabir tarihi SİT alanı bir bütündür, sadece anıt bloktan ibaret değildir. Anıt bloku simgeselleştirecek bir peyzaj düzenlemesi ve çevresindeki yapılaşmalarında belirlendiği etkileşim alanı ile birlikte ele alınmak durumundadır. Orada inşaat yapılmıyor açıklamasına ilişkinde Anıtkabir Muhafız Birliği`nin 2015 ve 2017 google earth üzerinden alınan görseller üzerinden karşılaştırmalı inceleyebilirsiniz. Ağaçları hangi gerekçe ve hangi kararla kestiklerini alanın neden harf edildiğinin de açıklamasını kamuoyuyla paylaşmaları da bir zorunluluktur. "Mimarlar Odası konuyu çarpıtıyor" diyenlere “ parselleri hayır için verdim” diyenlere söylenecek tek sözümüz var, halka yalan söylemek suçtur. Bugüne kadar biz hiç "kandırıldık" demedik. Kimin neyi çarpıtıp çarpıtmadığı ortadadır. Mimarlar Odası olarak Cumhuriyetin değerlerini yok ederek,, tarihinden ve kültüründen yoksun bir şekilde, Cumhuriyetle hesaplaşmayı mekanlar üzerinden yürüterek, Atatürk`ün bizzat talimatlarıyla yapılan, İller Bankası, Marmara Köşkü, Baraj Gazinosu, Su Süzgeci, Havagazı Fabrikası`nı bir gecede yıkanlara, Ülkemizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk`ün ebedi ikametgahı, anı ve saygı mekanı Anıtkabir`e yönelik, oyun parkı, halı saha, bakımsızlık ve son olarak plan değişikliği ile nasıl planlar içerisinde olduklarını bilerek güvenmediğimizi bir kez daha ifade ederek mücadeleye devam etme kararlılığımız kamuoyunun bilgisine sunarız. Diplomalarımız Cumhuriyet değerlerinin ve onun kültürel ve tarihsel mirasının korunmasına yönelik verilmiş mücadele senedidir. Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak bilimi ve tekniği halkımızın hizmetine sunmaya devam edeceğiz.”
(Şebnem Özer)
