El Alta şehrinde deniz seviyesinden 4 bin metre yüksekte inşa edilen ilk araştırma reaktörünün test montajının tamamlanması dolayısıyla tören düzenlendi. CNTRD projesi, Bolivya`da bilim, eğitim, sağlık ve tarım alanlarında yeni fırsatlar yaratacak ve Bolivyalıların yaşam standartlarını iyileştirecek ileri teknolojileri bir araya getiriyor. RIAR A.Ş uzmanları tarafından geliştirilen reaktör tesisi, 50 yıllık kullanım ömrüne sahip 200 kW araştırma havuzu tipi su soğutmalı su moderatörlü bir reaktör olma özelliği taşıyor. Test sırasında, tamamlanmış ekipmanların kalite kontrolünü sağlamak amacıyla yansıtıcı bloklar, maketler ve yakıt tertibatı modelleri, kontrol ve koruma çubukları ve deneysel kanal tüplerinin montajı da dahil olmak üzere temel proses ekipmanının tüm montajı yeniden canlandırıldı. Çalışmalar OKBM Afrikantov A.Ş, GSPI A.Ş ve Diakont A.Ş uzmanlarının iş birliğiyle yapıldı. Bolivya`daki araştırma reaktörü tarım, kirlilik seviyelerini belirlemek amacıyla ekoloji ve yeraltı ve yüzey sularını incelemek için hidrojeoloji araştırmalarında kullanılmak üzere radyoizotoplar üretecek. Reaktör, nükleer konusunda öğrenci yetiştirmek için de ortam sağlayacak. Bolivyalı uzmanlar, araştırma reaktörünü, jeoloji ve ekolojiden sanat ve adli tıpa kadar çeşitli alanlarda talep gören nötron aktivasyon analizi ile çeşitli örneklerin kimyasal bileşimini incelemekte kullanacak. Bu yöntem, bilim insanlarının doğal mineral yataklarını, biyolojik örneklerin ve eserlerin kökenini ve yaşını belirlemelerine, doğal kaynakların verimli kullanımı için programlar geliştirmelerine ve çevrenin sürekli izlenmesine yardımcı oluyor. Araştırma reaktörü ve laboratuvar kompleksine ek olarak CNTRD, yılda 5.000`den fazla hastanın klinik deneyleri için radyofarmasötik üreten bir siklotron tesisi ve gıda güvenliğini artırmak ve raf ömrünü uzatmak için günde 70 tona kadar tarımsal ürünü işleyebilen çok amaçlı bir ışınlama merkezi de içeriyor.
(Dilan Kaynak)
