Çanakkale de 1997 yılında toptancı olarak sektöre giren Fırat gıda aradan geçen yıllarda kendini kanıtlayarak Çanakkale merkez ve ilçelere en iyi hizmeti vermeyi sürdürüyor. Gıda sektöründe ev dışı tüketim kanalında da başarı ile çalışmalarını sürdüren Fırat Gıda’nın önümüzdeki süreçteki hedefi gıda sektöründe aranan her gıdanın tek adresi olmak. Sektörle ilgili bilgiler veren Fırat Gıda sahibi Oğuz Üzen, bakkallar ve zincir marketler arasındaki rekabete de dikkat çekti. Üzen, bakkalların kendilerine çeki düzen vermesi halinde vatandaşların bakkallara dönüş yapabileceğini ifade etti.
“Taş yerinde ağırdır”
Fırat Gıda kurulduğu günden bugüne Çanakkale merkez ve ilçelere hizmet veren tek firma olmayı sürdürüyor. Kuruluş süreci ve gelinen nokta ile ilgili bilgiler veren Fırat Gıda Sahibi Oğuz Üzen şunları söyledi; “Fırat Gıda 1997 yılında kuruldu. O tarihlerde Çanakkale de bu işi yapan 7-8 irili ufaklı toptancı vardı. Bugün biz de dahil iki büyük distribütör var. Biri karma grup toptancısı olmak üzere toplam dört firma bu işi yapıyor. Bir çok aktörler gıda sektöründen ayrılmak zorunda kaldı. Son 5-6 yılda sayısı artan yerel ve ulusal zincirlerin, mahalle aralarına yayılmalarından kaynaklanan sıkıntılar bize de yansıdı. Neticede biz bakkal ve market sektörüne de hizmet ediyoruz. Marketle bakkalın beli kırılınca alım güçleri azaldı. Cirolar, Çanakkale’de yetmez oldu. Sektördekilerin çoğu Çanakkale dışına çıkmaya çalıştı, çıkanlar oldu. Ya da bu sektörden ayrıldı. Fırat Gıda olarak Çanakkale de 16 yıldır il ve ilçelere hizmet eden tek firmayız. Ne Balıkesir ne Trakya o bölgelere bugüne kadar hiç hizmet vermedik. Çanakkale firması olarak kalacağız. Müşterilerimize, esnafa, hizmetin en iyisini vermeye devam edeceğiz. Taş yerinde ağırdır. Kontrolümüzün olduğu yerde olmak istiyoruz. Gıdacılık perakendede yoğunlaşmaya başladı. Toptan kanadından gıdacılık azaldı. Gıda, içecek, kuru, dondurulmuş gıda, temizlik ürünlerinin tamamını satıyoruz. Biz markete gittiğimizde bir marketin tamamını donatacak ürün yelpazemiz var.”
“Ev dışı tüketim Pazarına girdik”
Fırat Gıda olarak iki yıl önce yaptıkları araştırma ile ev dışı tüketim pazarına girmeye karar verdiklerini bildiren Oğuz Üzen; “Biz bunu iki yıl önce gördük. Perakendede azalma hafifleme iş hacminde düşme var. O zaman ev dışı tüketim kanalına yöneldik. Ev dışı tüketim dediğimiz otel, restaurant, pansiyon, yurtlar ve ihaleler olarak sıralayabiliriz. Genelde yurtlar olmak kaydıyla bu sektörlere de hizmet ediyoruz“ dedi. Üzen şunları söyledi; “2010 yılı sonunda bu kararı almıştık. Çanakkale de ne kadar zincirler çoğalsa da otel yemek yapacak yurtta kalanların yemek ihtiyacı karşılayacak. Zincirlerin etkilemediği tek sektör ev dışı tüketim olduğuna karar verdik. Dolayısı ile 2010 yılında Kerevitaş Grubu`nun dondurulmuş gıdasını aldık, peynir gurubuna girdik, sucuk-et ürünleri satmaya başladık. Şahin sucuklarının bayiliği sürüyor. Ürünlerin gramajlarını da büyük gramajlara çevirdik. Hem bakkal hem ev dışı tüketim ürünleri aldık. Eğer perakende sektörüne devam ediyor olsaydık cirolarımız daha önceki yıllara göre yarıya düşerdi. Bu sektörü ekledik. En azından kendimizi korur hale geldik. Yoksa Çanakkale de bu kadar istihdamı yaratamazdık. Çanakkale`de böyle bir ihtiyaç olduğunu gördük. Ev dışı tüketim noktalarına Çanakkale’ye dışarıdan gelen firmaların daha hakim olduğunu anladık. Şehir dışından gelenler bizim büyük otellere mal satıyor. Biz de ürün yelpazemizi ve çeşitliliğini ona göre ayarladık. Ödeme ahlağına sahip bütün firmalarla çalışıyoruz.”
“Bakkallar kendine çeki düzen vermeli”
Zincir marketler ile bakkallar arasında yaşanan duruma da dikkat çeken Üzen; “Çanakkale Ticaret ve Sanayi Odası`nın, Çanakkale esnafını bir araya getirip bir alış veriş merkezi kurma projesi var. Ama maalesef Çanakkale de öyle bir ruh yok. Bunu yapamadığımızı varsayarsak bana göre marketlerimiz, kendilerine çeki düzen vermeli, iş yerlerini aydınlatmalı, raf düzenine, temizliğe, etiketine, fiyat yapısına önem vermeli, güler yüz sohbet ve muhabbetle mevcut müşterilerini korumalılar ve kesinlikle yazma olayından kurtulmalılar” dedi. Üzen şunları söyledi; “Yazma olayı olduğu sürece bakkalımızın ayakta kalması zor olur. Bu konuda bakkal “Biz yazmazsak bu iş yürümez. Parası olmadığında bize geliyor. Olduğunda zincir markete gidiyor“ şeklinde yanıt veriyorlar. Ben de size gelmelerini sağlayacak yöntemle ilgili çalışma yapın. İnsanlar kendilerini daha iyi yerlere layık görüyor. O zaman daha iyi yerler hazırlamalıyız. Personel çalıştırmalı raflara dikkat etmeli, ürün tarihlerine dikkat etmeli düzenli tertipli olundu mu ben inanıyorum ki önümüzdeki süreçte vatandaşlar zincir marketlerden kendi bakkallarına dönüş yapacaklardır.”
“Tüketici fiyatları kontrol etmeli”
Marketler ile bakkallar arasında yaşanan rekabette, bakkalların daha pahalı olduğu yönündeki algıyı da değerlendiren Üzen ;”Herkesin şunu denemesini istiyorum. Bir gün markete gitsinler, lütfen aldıkları 40 kalem malın fişini alsınlar. Kendi marketlerinde, orta ölçekli markete gitsinler. Aldıkları bütün ürünlerin fiyatlarını sorup not alsınlar. En az % 15 daha ucuza alacaktır. Fiyat algısının tek sebebi ulusal zincirlerin zaman zaman aylık yaptıkları 3-4 günlük özel indirimli fiyatlardan başka cazibesi yoktur. Halkımız uyanık olup sadece gidip o malı almalılar. Diğerleri kendi mahalle bakkallarında % 20 daha ucuz. Ürünü veren, fiyatı bilen biziz. Bakkalları daha ucuz” dedi.
“Her ürünün adresi biz olacağız”
Fırat Gıda’nın gelecek hedefleri ile ilgili bilgiler de veren Oğuz Üzen ;”Ağırlığımız bu sektör de ev dışı tüketimde olacak. Ev dışı tüketim açısında yatırımlar yapıyoruz. Yıllarca bizi buraya getiren bakkal ve market müşterilerini ihmal etmeden, elemeye gidiyoruz. Bir çok bölge de tahsilat problemi yaşıyoruz. Bu nedenle ticaretimiz tıkanıyor. Hiç bir esnafı sıkıntıya düşürecek avukatla muhatap edecek düzeye getirmek istemediğimizden tahsilat ağırlıklı çalışıp tahsilatı kapatarak ya da belli oranda tutup her müşterinin ödeme planına göre bir ayda ödediği paraya göre % 25 üstüne koyup limit belirliyoruz. Onla para problemi yaşamadan ticaretin devamını sağlama açısından biz onu kontrol ediyoruz. Çünkü o kendini kontrol edemiyor. Risk limitlerini tanımlayıp hizmeti sürdürüyoruz. Ağırlık ve planlar ev dışı tüketim olacak. Fuara katılacağız eksikliklerimizi de tamamlayarak otel, yurt, restaurantların aradığı her ürünü bulabileceği tedarikçi olacağız“ dedi.