Hipertansiyon, yani yüksek tansiyon, kalbin kanı pompalarken damarda oluşturduğu basıncın normal değerlerin üzerinde olması durumudur. Hipertansiyon, kalp, beyin, böbrek gibi hayati organlarda hasara yol açabilir ve kalp krizi, inme, böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Hipertansiyonun belirtileri nelerdir? Hipertansiyon nasıl tedavi edilir? Hipertansiyonu önlemek için neler yapmalısınız? Bu makalede, hipertansiyon hakkında merak ettiğiniz her şeyi bulabilirsiniz.
Hipertansiyonun nedeni çoğu zaman bilinmemektedir. Bu duruma birincil (primer) hipertansiyon denir. Birincil hipertansiyon, genellikle yaşla birlikte kademeli olarak gelişir ve %90-95 oranında hipertansiyon vakalarını oluşturur. Birincil hipertansiyonda rol oynayan bazı faktörler şunlardır:
Hipertansiyonun daha nadir görülen bir türü ise ikincil hipertansiyondur. İkincil hipertansiyon, altta yatan başka bir tıbbi durumun sonucu olarak ortaya çıkar. İkincil hipertansiyona neden olan bazı durumlar şunlardır:
Hipertansiyon, sessiz bir katil olarak da adlandırılır. Çünkü çoğu zaman hiçbir belirti vermeyebilir ve yıllarca fark edilmeyebilir. Ancak bu süreçte vücutta ciddi hasarlara neden olabilir. Hipertansiyonun bazen ortaya çıkardığı belirtiler şunlardır:
Bu belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, mutlaka bir doktora başvurmalısınız. Hipertansiyon tanısı için düzenli olarak tansiyon ölçümü yapılması gerekir. Tansiyon ölçümü için en az 5 dakikalık dinlenme sonrasında her iki koldan da ölçüm yapılmalıdır. Tansiyon ölçümünden 1 saat önce sigara, çay, kahve gibi maddelerden uzak durulmalıdır. Büyük tansiyon olarak bilinen sistolik tansiyon değerinin 140 mmHg ve üzeri, küçük tansiyon olarak bilinen diyastolik tansiyon değerinin 90 mmHg ve üzeri olması hipertansiyon olarak kabul edilir.
Hipertansiyonun tedavisi, altta yatan nedenine, tansiyon değerlerine ve kişinin genel sağlık durumuna göre değişir. Hipertansiyonun tedavisinde genellikle iki yöntem kullanılır: yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisi.
Yaşam tarzı değişiklikleri, hipertansiyonun önlenmesi ve kontrolü için çok önemlidir. Hipertansiyonu olan veya risk altında olan kişilerin yapması gereken bazı yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır:
İlaç tedavisi ise, doktorunuzun reçete ettiği ilaçları düzenli olarak kullanmanız gereken bir yöntemdir. Hipertansiyon için kullanılan ilaçlar, tansiyonu düşürmek ve olası komplikasyonları önlemek için farklı mekanizmalarla çalışır. Hipertansiyon için kullanılan bazı ilaç grupları şunlardır:
Hipertansiyon ilaçlarının yan etkileri olabilir. Bu nedenle, ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanmalı ve herhangi bir sorun yaşarsanız doktorunuza bildirmelisiniz.
Hipertansiyon, ciddiye alınması gereken bir sağlık sorunudur. Hipertansiyonu olan veya risk altında olan kişiler, düzenli olarak tansiyon ölçümü yaptırmalı, yaşam tarzlarını iyileştirmeli ve doktorlarının önerdiği ilaçları kullanmalıdır. Hipertansiyonu kontrol altına almak, kalp, beyin, böbrek gibi hayati organların korunması ve yaşam kalitesinin artırılması için çok önemlidir. (Şerife Turhanlı)