Döviz kurunda yükseliş devam ederken, kura bağlı olarak vatandaşın alım gücünün giderek düştüğü haberleri de uzmanlar tarafından sık sık gündeme getiriliyor. Pandemi süreci ile birlikte pazarlar uzun süre kapalı kalırken, Pazar Alanı Sebze ve Meyve Bölümü Başkanı Mesut Burgin, pazarcının ve vatandaşın durumuna dair gözlemlerini gazetemiz Çanakkale OAY`a aktardı. Satışların uzun süredir durgunluk yaşadığını belirten Burgin, vatandaşın alım gücünün her geçen gün düştüğünü gözlemlediklerini belirtti. Normal sezon içerisinde pazarın dolu olması gerektiğini belirten Burgin, "pazarcının malları kasalarında hala duruyor" dedi. İki ay sonra sebze ve meyve fiyatları için `altın değerinde` olacak diyen Burgin, 3 aya kadar sebze ve meyve fiyatlarının 10 TL`yi görebileceğini söyledi. Vatandaşın alım gücünün yıldan yıla değil, her hafta düştüğünü ifade eden Burgin, döviz kurunun artması ile maliyetlerinde arttığını, esnafında satış yapamadığının altını çizdi. Tüccarın fazla alanda ekim yapılmasına izin vermediğini belirten Burgin; "Bolluk yaratmamak, kendisine fazla masraf yaratmamak ve azdan daha fazla kazanmak için böyle bir karar almışlar" dedi. Burgin önümüzdeki aylar için; "Kışın çok zor geçeceğini tahmin ediyorum. Vatandaşı kara bir kış belliyor diyebiliriz" dedi.
.JPG)
"Herkes pandemiden dolayı borçlandı"
Vatandaşın alım gücünün gittikçe düştüğünü gözlemlediklerini belirten Burgin; "Pazarda şu anda insan yok, insanlar devir daim yapıyor. İnsanların durumunu iyi gömüyorum. Bundan iki üç hafta öncesine kadar hareket vardı, insanlar maaşlarını aldı, alışverişini yaptı ve bitti. Sonrasındaki iki hafta boyunca pazarın durumu kötü. Akşamüstü biraz iş oluyor oda verdiğimiz parayı alıyoruz. Cuma Pazarı`nın şu anda tıklım tıklım olması lazım. Tüketicinin durumunu biz burada oldukça iyi gözlemleyebiliyoruz. Herkes pandemiden dolayı borçlandı. Bizde akşamüstü aldığımız paraya satıyoruz, algımız vergimiz var, insan çalıştırıyoruz" dedi.
"Her geçen hafta daha kötüye gidiyor"
Her geçen hafta alım durumun daha kötüye gittiğini söyleyen Burgin; "Her geçen sene daha kötüye gidiyor. Önceki yıllar daha da iyiydi alım gücü yüksekti insanlarda para vardı. Artık her yıl değil, kıyaslama aylık hatta haftalık oluyor, her ay, her geçen hafta gittikçe daha kötü oluyor. Biz bunu çok iyi görüyoruz" dedi.
"İki ay sonra tüm sebze ve meyveler altın değerinde olacak"
"İki ay sonra tüm sebze ve meyveler altın değerinde olacak" ifadesini kullanan Burgin; "Doların yükselmesi, malın, gelişinde, gidişinde, mazotunda, gübresinde... etkin oluyor. Buna vurduğumuz zamanda sebze, meyve altın yılını yaşayacak. Portakal 5-7 TL arasında daha düşmez. Elma dalında 2,5 TL oda tezgaha 5-6 TL`den gelecek, fiyatlar önümüzdeki aylarda 5-10 TL arasında olacak. Yani en fazla 3 ay sonra sebze meyve 10 TL`den satış görecek. Şu anda durum onu gösteriyor. Tabi bu sadece tüketiciye zarar değil, ne kadar pahalı olursa bize de o kadar zararı oluyor burada duruyorsun ama para kazanamıyorsun" dedi.
"Her tezgahın arkası mal dolu"
Burgin; "Dediğim gibi her hafta satışlar daha da düşüyor. Sadece 15 ile 20`si arasında yani insanların maaşlarını aldıkları hafta biraz iş oluyor ondan sonra ise satışlar kesiliyor. Bu saate kadar satışların neredeyse bitiyor olması lazımdı ancak her tezgahın arkası mal dolu. Sattığımız paralar para değil. Domates, kapya 2 lira bunlar para mı değil. Zaten 1 TL maliyetleri..." dedi.
(1).jpg)
"10 dönüm ekim yapıyorsan 3 dönüm ek diyorlar"Tüccarın fazla ekim yapılmasına izin vermediğini söyleyen Burgin; "Bu kış çok zor geçecek, neden? Seraya düştüğümüz zaman maliyetler daha da artıyor. İlacı, gübresi, gelmesi, gitmesi... hepsi arttı. Birde tüccarlar karar almışlar. 10 dönüm ekim yapıyorsan sana 3 dönüm ek diyorlar. Bolluk yaratmamak, kendisine fazla masraf yaratmamak ve azdan daha fazla kazanmak için böyle bir karar almışlar. Hem halde tüccarım, hem de pazarda sebze bölümünün yetkilisiyim. İnsanlarla konuştuğumuzda ektirmediklerini söylüyorlar. İki dönümse bir dönüm ektiriyorlar, yani azdan çok para kazanmanın peşindeler. Bu durumda her malda 1-2 Bin TL artış olacak buda kimse yazacak hem pazarcıya hem de tüketiciye yazacak" dedi.
"Maliyet ve fiyatlar artıyor vatandaşın maaşı sabit kalıyor"
Vatandaşı ve esnafı kötü bir kışın beklediğini söyleyen Burgin; "Böyle ne olacak derseniz. Bizde bilmiyoruz ancak daha da kötüye gidecek. Dediğim gibi her şey dolara bağlı, malın gelmesi, gitmesi, ilacı, gübresi... hepsi dolara bağlı. Adam `dolara zam geldi` diyor bunu gelmese de söylüyor. Bu durumda otomatik olarak hepsi pahalanıyor. İnsanların maaşı ise sabit aynı değişmiyor. Çiftçi zaten aldığını yerine koyamıyor. İzlerde ne kadar ucuz alıp satarsak şok iyi oluyor ancak pahalıya alıp sattığımız zaman yarı yarıya düşüyor. Şu anda zaten algı vergi ödeme gücümüz yok. Keşke kazansak da ödesek kışın çok zor geçeceğini tahmin ediyorum. Vatandaşı kara bir kış belliyor diyebiliriz" dedi.
(Eren Aşnaz)
